ok. 5 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Ilekroć zdarza mi się mówić o firmach symulacyjnych, to poza pracownikami i słuchaczami nielicznych szkół dla dorosłych, pozostałym osobom pomysł wydaje się być obcy. Idea nie jest jednak nowa, bo zrodziła się w 1993 roku w centrum kształcenia zawodowego BFZ Essen e.V. w Niemczech. Tam, w ramach projektu finansowanego przez Europejski Fundusz Społeczny i niemiecki kraj związkowy Nadrenia Północna-Westfalia, powstał EUROPEN (obecnie Practice Enterprise Network – PEN Worldwide) – stowarzyszenie zrzeszające dziś centrale firm symulacyjnych z całego świata. Wszystkie firmy łączy jeden cel: „szkolenia dla biznesu i z zakresu rozwoju przedsiębiorczości dostosowane do potrzeb jutra”.

^{Photo by Charles Deluvio on Unsplash}

Na świecie istnieje przeszło 7500 firm symulacyjnych w ponad 40 krajach. Podmioty te – działające od Kanady, po Maroko czy Chiny – współpracują ze sobą, tworząc wirtualny świat ekonomii, w którym tysiące ludzi zdobywają kompetencje miękkie i twarde poprzez pracę na niby, a jednak na serio. Uczniowie szkół zawodowych, studenci, bezrobotni, osoby z niepełnosprawnościami, początkujący lub przyszli przedsiębiorcy wcielają się w rolę pracowników firmy symulacyjnej na czas określony (okres praktyk zawodowych) i pracują tam pod okiem nauczyciela praktycznej nauki zawodu.

Analizując dane dotyczące tylko kontynentu europejskiego widzimy, że zdecydowanymi liderami pod względem liczby funkcjonujących przedsiębiorstw symulacyjnych są:

• Słowacja – 1018 firm,
• Austria – 820,
• Niemcy – 503,
• Bułgaria – 350,
• Czechy i Hiszpania – po 310,
• Belgia – 282,
• Rumunia – 271,
• Włochy – 221.

W Polsce takich firm jest niespełna 20, głównie w placówkach kształcenia ustawicznego i zawodowego. Jedna z nich powstała m.in. w Centrum Kształcenia Ustawicznego w Sopocie już w 2001 roku (firma sprzedająca odzież roboczą CKU Modex sp. z o.o.), a druga w 2017 roku (firma graficzna i marketingowa SMArt Studio sp. z o.o.).

Czym tak naprawdę jest przedsiębiorstwo symulacyjne?

Najprościej mówiąc, jest to miejsce praktycznego kształcenia w warunkach maksymalnie zbliżonych do rzeczywistości gospodarczej. Istotą firmy jest symulacja, czyli naśladowanie pracy realnego przedsiębiorstwa, w którym wszystkie operacje finansowo-gospodarcze są identyczne z działaniami prawdziwej firmy, jednak towary i pieniądze są fikcyjne. Co to oznacza? Z założenia dzień pracy (praktyki) powinien wyglądać tak, jak w każdym realnym przedsiębiorstwie. Pracownik zatrudniany jest w dziale kadr (tylko na papierze, w wirtualnym zakładzie ubezpieczeń społecznych) i przychodzi do pracy (na praktykę), podpisuje listę obecności, bierze udział w spotkaniach służbowych, wykonuje swoje zadania zgodnie z objętym stanowiskiem, wykorzystuje oprogramowanie, takie samo, z jakiego korzystają firmy na rynku pracy, nawiązuje współpracę z innymi firmami, poznaje standardowe procedury podczas zakupu, sprzedaży, planowaniu działań krótko- i długoplanowych w firmie, jego czas pracy jest rozliczany, pracownik księgowości przygotowuje dla niego listę płac itd.

W zależności od profilu działalności firmy uczeń może zapoznać się ze stanowiskami i wczuć się w poszczególne role podczas pracy w różnych działach, od sekretariatu, dział handlu i marketingu, po HR czy dział finansowo-księgowy. Poza firmami symulacyjnymi istnieją także wirtualne jednostki, takie jak sąd rejonowy, urząd statystyczny, bank, urząd skarbowy, ZUS czy urząd celny. Dzięki temu pracownicy (praktykanci) takich firm jak sopockie ”SMArt Studio sp. z o.o.” mogą rozliczać się z podatków, ubezpieczeń, a także dokonywać wszelkiego rodzaju rozliczeń finansowych.

Największą zaletą tej formy zdobywania kwalifikacji jest możliwość pracy na dokumentach przychodzących z zewnątrz, utrzymywanie kontaktów z firmami symulacyjnymi w kraju i za granicą. Jest to praktyka taka, jak w rzeczywistej firmie z tą różnicą, że bez obawy wszystkiego można dotknąć, wykonać i nawet popełnić błąd bez ponoszenia konsekwencji. Z mojego doświadczenia wynika, że jest to najlepszy sposób nabywania umiejętności praktycznych, tym bardziej, że ten, kto popełnił błąd, sam musi go naprawić.

Firma symulacyjna to także świetne miejsce dla rozwoju kompetencji w zakresie języka obcego zawodowego dzięki współpracy z podobnymi firmami na całym świecie czy udziałowi w międzynarodowych targach firm symulacyjnych, także wirtualnych.

Piszę ten tekst, gdyż wiele lat temu sama odbywałam praktykę zawodową w firmie symulacyjnej. Odbyłam też praktykę w kilku realnych przedsiębiorstwach. Jedynie w pierwszym z tych miejsc mogłam pokazać swoje prawdziwe możliwości, popróbować dosłownie wszystkiego: kontaktów z innymi firmami, także z patronem firmy, negocjowania warunków umów, reprezentowania firmy na targach branżowych, zgłaszania pracowników do zakładu ubezpieczeń społecznych, prowadzenia gospodarki magazynowej, a nawet bycia w radzie nadzorczej firmy.

W pozostałych miejscach mogłam jedynie całymi dniami porządkować wybraną dokumentację lub obsługiwać kserokopiarkę i niszczarkę. Oczywiście wiem, że pracodawca z różnych względów nie chciał i nie mógł dopuścić mnie czy innych praktykantów do pewnych informacji, programów i dokumentów, jednak z tego powodu wartość edukacyjna praktyk zawodowych w dobrze prowadzonej firmie symulacyjnej i w realnym przedsiębiorstwie nie miała dla mnie porównania. Przez lata niewiele się zmieniło. Mimo zacieśniania współpracy szkół z pracodawcami, jakość praktyk zawodowych jest różna. Takie są realia.

Okazuje się, że „udawanie” pracy w przedsiębiorstwie symulacyjnym to doskonała metoda wspomagająca proces zdobywania umiejętności zawodowych. W firmie symulacyjnej jest miejsce na różne metody: brain-storming, uczenie się przez praktykę, uczenie się metodą projektu, uczenie się przez całe życie, uczenie się przez zabawę, uczenie się przez popełnianie błędów czy nawet slow edukację. Potencjał takiego miejsca jest ogromny. Wszystko zależy od kreatywności osoby nadzorującej pracę przedsiębiorstwa i tego, na ile pozwoli się „pracownikom” (uczestnikom praktyk zawodowych) odkrywać potencjał swój, „współpracowników” i firmy.

Sylwia Kurszewska – zawodowo związana z Centrum Kształcenia Ustawicznego w Sopocie, w którym koordynuje działania zespołu ds. projektów międzynarodowych, podejmującego inicjatywy na rzecz różnych grup społecznych. Edukatorka. Prezes Stowarzyszenia „Praca-Edukacja-Zdrowie”, działającego dla wykluczonych społecznie lub zagrożonych takim wykluczeniem. Ambasadorka EPALE.

Zobacz także:

Edukacja osób dorosłych i podnoszenie kwalifikacji zawodowych w dobie Internetu

Zawód w rok!

Doradca zawodowy w świecie VUCA – gra w pojedynkę nie jest łatwa

Nagranie webinarium EPALE: Szkoły dla dorosłych a środowisko lokalne

Źródła:

1. Światowe Stowarzyszenie Firm Symulacyjnych (oryg. Practice Enterprise Network – PEN WORLDWIDE) https://www.penworldwide.org oraz https://www.penworldwide.org/english/#gallery-1-1 film [2:58], dostęp z dn. 31.01.2022 r.

2. Polska centrala firm symulacyjnych CENSYM: http://cku.zgora.pl/polska_centrala_firm_symulacyjnych_censym-23.php, dostęp z dn. 31.01.2022 r.

3. Centrum Kształcenia Ustawicznego w Sopocie https://www.ckusopot.pl/smart-studio/, dostęp z dn. 31.01.2022 r.

4. Centrum Kształcenia Zawodowego BFZ Essen e.V. w Niemczech https://www.bfz-essen.de/ dostęp z dn. 31.01.2022 r.