ok. 8 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Obserwuję czasem jak stronimy od zmian i nauki nowych rzeczy szukając sobie miliony racjonalnych powodów. Nie jestem jednak typowym “narzędziowcem”, który twierdzi, że odpowiednio dobrany software załatwi wszystko. Instructional designer, a więc projektant procesów e-learningowych ma trudne zadanie przełożenia na język uczenia online tego, co wcześniej często w najgorszych koszmarach nie było przypasowywane do form cyfrowych. Proces jest trudny i niewiele osób potrafi robić to dobrze. A na domiar złego na rynku coraz mocniej odczuwamy brak osób z takimi kompetencjami. Trzeba jednak od czegoś zacząć, a najlepiej czegoś na małą skalę, co zaoszczędzi nam kosztów i czasu, a przy tym pozwoli poznać esencję zagadnienia w pigułce. – Gdzie coś takiego znaleźć? - zapytacie. Już odpowiadam. 

O co chodzi?

H5P to bezpłatna i stosunkowo prosta w użyciu biblioteka gotowych narzędzi do tworzenia interaktywnych treści e-learningowych. Jest ona tworzona przez społeczność i stale rozwijana (trochę jak Wordpress), a sami twórcy mówią o powodach powstania tak:

Istnieje wiele barier utrudniających tworzenie, udostępnianie i ponowne wykorzystywanie treści interaktywnych. Pojawiają się problemy z prawami autorskimi, problemy techniczne, złożone narzędzia autorskie i ogromne problemy z kompatybilnością różnych typów formatów treści, narzędzi autorskich i platform wydawniczych. H5P przełamuje te bariery.

Ułatwiając profesjonalnym twórcom treści i wydawcom tworzenie, utrzymywanie i ponowne wykorzystywanie bogatych treści internetowych, H5P umożliwia twórcom efektywniejsze tworzenie bogatszych i lepszych doświadczeń.

Zamiast opowiadać, może pokażę przykład:

Jednak to nie tylko interaktywne wideo (czyli filmy połączone z różnymi quizami czy zadaniami). Biblioteka zawiera aż 52 różne modele i jako projektanci mamy do wyboru aż tyle różnych form:

Mamy więc między innymi:

• Akordeon
• Agamotto
• Rozszerzoną rzeczywistość AR
• Quiz arytmetyczny
• Rejestrator dźwięku
• Kreator wykresów 
• Kolaż zdjęć
• Krzyżówkę
• Karty dialogowe
• Dyktando
• Narzędzie “przeciągnij i upuść” czy “wypełnij puste miejsca”
• Hotspot
• Fiszki
• Interaktywne obrazy
• Książka interaktywna
• Gra pamięciowa czyli “memory”
• Quizy, kwestionariusze, ankiety
• Ćwiczenia z rozpoznawaniem głosu
• Oś czasu
• Pytania prawda/fałsz
• Wirtualną wycieczkę (360)
• Interaktywne wideo
• Interaktywne prezentacje
• Scenariusze rozgałęzione

Czyli prawdziwe bogactwo możliwości. Nie opisywałem żadnej z powyższych pozycji, ponieważ nie ma to sensu. Najprościej jest po prostu wejść na https://h5p.org/content-types-and-applications i samemu spróbować bez zakładania konta. 

Kiedy jednak zdecydujemy się na bycie twórcą, to każdy z tych formatów możemy uruchomić jednym kliknięciem bezpośrednio w przeglądarce internetowej i wypełnić treścią. I to wypełnienie właśnie staje się największym wyzwaniem dla każdego projektanta. Mamy bardzo dużo możliwości i treść, która w innych warunkach funkcjonowała jako podręcznik czy scenariusz lekcji “stacjonarnej”, albo artykuł. Szybko więc zauważamy, że to nie narzędzia są kluczowe, ale umiejętność przełożenia treści na formaty online. 

Zagadnienie jest oczywiście dużo głębsze, niż samo uruchomienie biblioteki H5P i często na łamach EPALE pisze o tym Sławek Łais. Jednak warto też zmierzyć się z samym narzędziem w skali mikro i przećwiczyć różne rozwiązania. Niekoniecznie edukacyjne. Może zamiast cyfrowego stosu zdjęć z wakacji w tym roku zrobicie interaktywny pokaz połączony z quizami i konkursami? A może wykorzystacie stare nagrania webinarów swojej organizacji, aby tchnąć w nie nowe życie dzięki interakcji? Możecie też przygotowywać dla współpracowników krótkie formy do firmowego newslettera, które ułatwią Wam wszystkim pracę? Na początek proponuję interaktywną lekcję o tym jak chować brudne naczynia do zmywarki.

Możliwości jest naprawdę wiele, a ja sam głęboko wierzę w ideę by the way learning, a więc uczenia się i zdobywania nowych umiejętności trochę przy okazji, bez nacisku, że TU i TERAZ MUSISZ się TEGO nauczyć.

Jak to działa?

Aby rozpocząć należy wejść na h5p.org i zarejestrować się klikając w prawym górnym rogu w opcję Create free account. Nie będę omawiał tej procedury dokładnie, ponieważ jest banalnie prosta. Przejdźmy raczej do tworzenia. Zakładamy więc, że mamy już aktywne konto, więc logujemy się i wchodzimy na swój profil. W zależności od tego gdzie się znajdziemy szukamy przycisku z napisem: Try out H5P lub Create New Content - oba zaprowadzą nas w to samo miejsce, a więc do pierwszego ekranu kreatora:

Tutaj naszym zadaniem będzie wybranie jednego z kilkudziesięciu dostępnych formatów. Klikamy Details, aby zapoznać się z danym formatem, a następnie Use. Ja do celów tego artykułu wybrałem Drag & Drop. Panel, w którym stworzymy ćwiczenie wygląda tak:

Opcji Title nie muszę pewnie wyjaśniać. Następne pole to Settings, gdzie mamy możliwość ustawienia tła. Następnie w zakładce Task dodajemy poszczególne zadania. Ja zdecydowałem się stworzyć prosty quiz z herbami polskich miast:

Dodałem obszary pięciu miast oraz pięć grafik z herbami. Oczywiście przypisałem właściwe miasta do właściwych herbów.

Całość zajęła mi mniej, niż kwadrans, włączając w to czas na wyszukanie herbów miast i zrobienie zrzutu mapy Polski. Finał mojego prostego ćwiczenia wygląda tak:

Każdy z formatów jest inny, więc jedyna opcja, żeby sprawdzić wszystkie, to testować i bawić się. Właśnie: bawić się, a niekoniecznie uczyć, ponieważ nauka przyjdzie sama. 

Wykorzystanie

Stworzone lekcje i inne twory możecie zapisać na koncie i wrócić do nich później. Możecie też udostępnić je na własnych stronach korzystając z opcji osadzania kodu (embed), tak jak ja to zrobiłem na początku, prezentując Wam przykład z biblioteki. Możecie też włączyć tłumaczenie na język polski i dodatkowo je skorygować.

Cała zawartość dostępna na h5p.org jest objęta licencją Creative Commons Attribution 4.0 International, chyba że w konkretnych przypadkach określono inaczej. Oznacza to, że korzystasz za darmo, ale też efekty Twojej pracy udostępnione na h5p.org mogą być widoczne i dostępne dla innych. Jak sprawić, aby tak nie było? Są generalnie dwa sposoby:

• możesz zainstalować bibliotekę H5P na własnej stronie i utrzymywać ją na własnym serwerze, na przykład jako dodatek do Wordpressa czy Drupala. Oznacza to jednak konieczność pilnowania aktualizacji i wszystkiego tego z czym wiąże się administrowanie każdą inną platformą online;
• możesz też skorzystać z wersji komercyjnej dostępnej na h5p.com, wzbogaconej dodatkowo o wiele innych funkcji niekoniecznie związanych z nauczaniem (a raczej z zarządzaniem procesem). Oznacza to jednak konieczność opłacania comiesięcznego abonamentu 

H5P jest jednak idealnym rozwiązaniem dla tych, którzy chcą spróbować czegoś związanego z projektowaniem i testowaniem niewielkich form e-learningowych i nie ponosić z tego tytułu żadnych kosztów. Tym samym jedna z barier chroniąca wielu z Was przed tym, aby sprawdzić jak to jest samemu tworzyć e-learning już nie istnieje. 

Piotr Maczuga – pisze, nagrywa, szkoli i występuje publicznie, przybliżając temat nowych technologii w edukacji dorosłych. Na co dzień produkuje treści edukacyjne i cyfrowe eventy oraz buduje i modernizuje studia multimedialne. Współzałożyciel Fundacji Digital Creators. Ambasador EPALE.

Zobacz także:

Czy nauczanie hybrydowe ma sens?

Przeprowadzka do Metaverse. Co tak naprawdę oznacza nowy wirtualny świat?

Komu zagrażają nowe technologie w edukacji dorosłych?

Kursy kohortowe - 10 argumentów za metodą edukacji, która podbije rynek w roku 2022

Jak zaciekawić ucznia, gdy masz tylko 3 sekundy