ok. 4 minut czytania – polub, linkuj, komentuj!

Edukacja językowa jest kluczowym elementem rozwoju intelektualnego, zawodowego i kulturowego współczesnych społeczeństw i kluczem do porozumienia w wielokulturowych społecznościach. Jednym z najskuteczniejszych i najprzyjemniejszych sposobów nauki języka obcego jest... sięganie po książki w tym języku. 

Książki obcojęzyczne, zarówno literackie, jak i edukacyjne, stanowią niezastąpione narzędzie w procesie przyswajania nowych słów, zwrotów, gramatyki i struktur językowych, a także w pogłębianiu zrozumienia kultury i tradycji krajów, w których dany język jest używany. To idealny sposób na eksplorowanie języka obcego, szczególnie dla osób obdarzonych pamięcią wzrokową.

Zalety edukacji językowej poprzez książki

Korzystanie z lektur obcojęzycznych w procesie nauki języka oferuje wiele korzyści. Przede wszystkim, czytanie książek pozwala na naturalne przyswajanie języka w kontekście. Zamiast nauki słów w oderwaniu od ich użycia w zdaniach, uczący się mogą zobaczyć, jak dane słowo funkcjonuje w różnych sytuacjach i jakie może mieć odcienie znaczeniowe. Taki sposób nauki sprzyja lepszemu zapamiętywaniu i zrozumieniu leksyki.

^{Fot. Pixabay}

Książki, w szczególności literatura piękna, pozwalają na rozwój słownictwa. Dzięki beletrystyce język staje się żywym, a nie suchym zbiorem zasad i reguł gramatycznych. Czytanie książek obcojęzycznych wspiera również naukę idiomów, kolokacji czy bardziej zaawansowanych struktur językowych, które są trudne do opanowania za pomocą tradycyjnych podręczników.

Rozwój umiejętności rozumienia ze słuchu i analizy tekstu

Regularne czytanie książek obcojęzycznych wpływa na rozwój wszystkich podstawowych umiejętności językowych: słuchania, mówienia, czytania i pisania. Choć książki są formą tekstu pisanego, ich lektura może poprawić umiejętność rozumienia ze słuchu, ponieważ książki dźwiękowe lub audiobooki stają się coraz bardziej popularne. 

Dzięki słuchaniu książek w oryginalnym języku czytelnicy, czyli uczący się, mają okazję usłyszeć naturalną wymowę, intonację, rytm języka, co pomaga im w lepszym przyswajaniu fonetyki oraz intonacji.

Z kolei czytanie książek rozwija również umiejętność analizy tekstu, co jest istotnym elementem nauki języka obcego. Uczy koncentracji, zrozumienia kontekstu, identyfikacji kluczowych informacji oraz poprawnego stosowania reguł gramatycznych i stylistycznych. Jest to szczególnie ważne, gdy uczący się muszą interpretować różne style pisania lub zrozumieć subtelności językowe, takie jak metafory, aluzje kulturowe czy gry słów, np. w trakcie poznawania twórczości poetyckiej.

Pogłębianie kulturowych aspektów języka

Język nie jest tylko narzędziem komunikacji, ale również nośnikiem kultury. Książki obcojęzyczne, zwłaszcza literatura, pozwalają na poznanie kulturowych różnic, tradycji, historii i sposobu myślenia ludzi, którzy posługują się danym językiem. Dzięki lekturze czytelnicy zdobywają cenne informacje na temat społeczeństw, w których ten język jest używany, oraz na temat różnorodnych systemów wartości, które mogą różnić się od tych, które są im znane. Poznanie kultury w kontekście języka pozwala na lepsze zrozumienie tekstów oraz ich głębszą interpretację.

Czytanie książek w języku obcym stwarza także okazję do zrozumienia kontekstów historycznych, społecznych i politycznych, które są istotne dla pełnego zrozumienia danej kultury. Na przykład, poprzez lekturę dzieł literackich, które poruszają ważne wydarzenia z historii, uczniowie mogą zyskać lepszą wiedzę o danym kraju i jego obywatelach, co sprawia, że stają się bardziej otwarci na różnorodność.

Wybór książek obcojęzycznych do nauki

Aby edukacja językowa była skuteczna, ważny jest odpowiedni dobór publikacji. Dla początkujących idealne będą książki uproszczone, które zawierają prostsze słownictwo oraz zdania. Często dostępne są także książki w wersji dwujęzycznej, gdzie tekst w języku obcym uzupełniony jest tłumaczeniem na język ojczysty. Dla osób bardziej zaawansowanych doskonałym wyborem będą klasyczne powieści literackie lub publikacje popularnonaukowe, które pozwolą na rozwój bardziej specjalistycznego słownictwa.

Z kolei czytelnicy pragnący poprawić swoje umiejętności w danej dziedzinie (np. biznesie, nauce czy technologii) mogą sięgnąć po książki specjalistyczne, które będą wprowadzać ich w słownictwo związane z tymi obszarami. Warto również korzystać z książek, które zawierają ćwiczenia i zadania językowe, ponieważ pozwalają one na utrwalenie poznanych słów i zwrotów.

Rola biblioteki

Tu widzę główną rolę bibliotek i bibliotekarzy zajmujących się programowaniem zbiorów. Tworzenie regałów, lub nawet półek, z literaturą obcojęzyczną może zachęcić czytelników (zarówno edukatorów, jak i uczących się) do częstszych odwiedzin i wypożyczeń. Literatura obcojęzyczna może stać się także argumentem dla osób z doświadczeniem migranckim, które potrzebują kontaktu z własną kulturą. 

Oczywiście, żadna biblioteka nie jest w stanie zapewnić lektury wszystkim typom użytkowników. Warto więc rozejrzeć się wokół i sprawdzić, kto mieszka w okolicy. Sprawdzić, czy w sąsiedztwie działają szkoły języków obcych i zapoznać się z ich ofertą. Może taki mały research wskaże bibliotekarzom drogę i pomoże zawęzić wybór. Z czasem wesprą ich w tym sami czytelnicy.

Podsumowanie

Edukacja językowa poprzez książki obcojęzyczne to ciekawa i atrakcyjna metoda nauki, która łączy przyjemne z pożytecznym. Książki rozwijają wszystkie umiejętności językowe, a także pozwalają na zanurzenie się w kulturze i historii danego kraju. Dzięki lekturze uczący się nie tylko poprawiają swoje kompetencje językowe, ale również poszerzają horyzonty i zdobywają wiedzę o innych społeczeństwach. Dla nowych mieszkańców z zagranicy stanowią więź ze swoim krajem i kulturą.

Katarzyna Žák-Caplot – Kierowniczka Biblioteki Muzeum Warszawy, lektorka j. polskiego i czeskiego. Autorka językowych projektów bibliotecznych i muzealnych. Laureatka European Language Label. Bibliotekarz 2019 woj. mazowieckiego i laureatka III miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Bibliotekarz Roku 2019. Mówi po polsku, czesku, francusku, angielsku i serbsku. Ambasadorka EPALE.

Zobacz także: 

Autentyczność w nauczaniu języka obcego

Ekologia w edukacji językowej

CLIL w bibliotece czyli "information literacy" w języku obcym

Odpowiednie dać rzeczy słowo, czyli o twórczości poetyckiej na lekcji języka obcego

Kulturalny przepis na stres kulturowy

Prowadzi nas solidny PILLOT, czyli co nowego w projekcie o nauczaniu języków poprzez dziedzictwo

Edukacja kulturalna osób z doświadczeniem uchodźczym – na to zwróć uwagę!

Kompetencjownik, czyli język w działaniu