ok. 6 minut czytania – polub, linkuj, komentuj!

W Polsce działa ponad 300 Zagród Edukacyjnych. Jaki jest cel ich działania? Czym się zajmują? Do kogo kierują swoją ofertę? Gdzie można je znaleźć? To tylko kilka z pytań, na które znajdziesz odpowiedź w tym artykule.

Już na samym początku warto wiedzieć, że „Zagroda Edukacyjna” to zastrzeżony znak towarowy dla gospodarstw łączących działalność rolniczą z profesjonalnymi usługami edukacyjnymi. Prawo do posługiwania się nazwą „Zagroda Edukacyjna” mają tylko i wyłącznie sprawdzone i rekomendowane przez system doradztwa rolniczego obiekty, zlokalizowane na obszarach wiejskich i prowadzące zajęcia dydaktyczne oparte o własne zasoby rolnicze. Gospodarstwa działające pod nazwą Zagroda Edukacyjna, tworzą ogólnopolską sieć tego typu miejsc. ​​Sieć służy upowszechnieniu idei edukacji w gospodarstwie rolnym oraz promocji działalności gospodarstw edukacyjnych. Mapę gospodarstw należących do sieci można znaleźć TUTAJ.

Celem działania sieci jest:

1. Podniesienie prestiżu zawodu rolnika i upowszechnienie wiedzy na temat pochodzenia żywności,
2. Różnicowanie pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich,
3. Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi.

Do uczestnictwa w sieci może przystąpić każdy obiekt spełniający warunki definicji “Zagrody edukacyjnej”. Udział w sieci jest dobrowolny i bezpłatny. Przystąpienie do sieci odbywa się na podstawie kwestionariusza zgłoszenia i rekomendacji uprawnionego doradcy z Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Uczestnicy sieci otrzymują promocję ofert w ogólnopolskim systemie internetowym oraz wsparcie doradcze i szkoleniowe, a także możliwość wzajemnej wymiany doświadczeń. Uczestnicy sieci otrzymują też prawo do identyfikowania obiektu logo zagrody edukacyjnej.

By gospodarstwo mogło być nazwane Zagrodą Edukacyjną, musi spełniać minimum 2 cele edukacyjne z poniżej wymienionych:

• edukacja w zakresie produkcji roślinnej,
• edukacja w zakresie produkcji zwierzęcej,
• edukacja w zakresie przetwórstwa płodów rolnych,
• edukacja w zakresie świadomości ekologicznej i konsumenckiej,
• edukacja w zakresie dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej

Zagroda edukacyjna musi też posiadać zwierzęta gospodarskie albo uprawy rolnicze przeznaczone do prezentacji dla przyjmowanych w niej gości, w każdej kategorii wiekowej. 

Zajęcia edukacyjne w gospodarstwach rolnych przynoszą wymierne korzyści dla dwóch sektorów: rolnictwa i szkolnictwa. Szkolnictwo zyskuje urozmaicenie i wzbogacenie procesu kształcenia, programy nauczania zorientowane na praktyczne działanie, ćwiczenia warsztatowe z różnych przedmiotów, alternatywne miejsca edukacji, poznanie wiejskiej kultury. Dla sektora rolnego istotne jest spotkanie z przyszłymi konsumentami i wzrost zrozumienia dla sytuacji i potrzeb gospodarki wiejskiej. Jest to także odmiana i wzbogacenie codziennego życia rolnika, radość pracy z osobami odwiedzającymi, twórczy rozwój rodzin rolniczych oraz dodatkowy dochód.

Koncepcja Zagród Edukacyjnych bazuje na potencjale gospodarstwa rolnego, jego infrastrukturze technicznej, produkcji i zajęciach gospodarskich, umiejętnościach i doświadczeniu rolników, wartościach rodziny wiejskiej, miejscowej tradycji i kulturze. W sieci są gospodarstwa oferujące krótkie programy edukacyjne bez noclegu lub pobyt wypoczynkowy w gospodarstwie agroturystycznym połączony ze specjalistycznymi zajęciami edukacyjnymi. 

Zagrody edukacyjne stanowią propozycję poznania i doświadczania pracy rolnika w bezpośrednim kontakcie z codziennym rytmem gospodarstwa i życiem na wsi. W wymiarze dydaktycznym, zajęcia edukacyjne mają na celu przybliżenie osobom je odwiedzającym życie w gospodarstwie rolnym, wiedzę o pochodzeniu żywności i zapewnienie kontaktu z naturalnym wiejskim otoczeniem. Wizyty w gospodarstwach mogą także wspomagać terapię i rozwój psychofizyczny osób z różnymi dysfunkcjami. 

3 przykłady Zagród Edukacyjnych

This work "Logo" by Karolina Suska is licensed under All rights reserved

I. Gospodarstwo agroturystyczne "Odsapka" znajduje się w miejscowości Serniki Kolonia, w województwie lubelskim. Zagroda zajmuje się przede wszystkim hodowlą kóz rasy sandomierskiej. W zagrodzie przeprowadzane są warsztaty z zakresu ekologii, przyrody i serowarstwa dla dzieci, młodzieży i dorosłych. W Odsapce istnieje możliwość swobodnej zabawy na świeżym powietrzu i kontaktu ze zwierzętami poprzez karmienie kóz, królików i świnek morskich. Ofertę tego miejsca skierowana jest do wszystkich osób, które chcą odpocząć w czynnie działającym gospodarstwie rolnym, obcować ze zwierzętami, zaczerpnąć świeżego leśnego powietrza i spędzić miło czas. 

This work "Lawendowy Zakątek" by Karolina Suska is licensed under All rights reserved

II. Lawendowa Zagroda, znajduje się we wsi Leszcze, w województwie kujawsko - pomorskim. Jest to największe lawendowe polem na Kujawach i jedno z większych w Polsce. Uprawia się tam ponad 1 ha lawendy. Zagroda skupia się na propagowaniu ziół. Oferuje warsztaty dla dzieci i dorosłych, prowadzone przez wykwalifikowaną kadrę. Na zajęciach w Lawendowej Zagrodzie uczestnicy mają okazję poznać lawendę wieloma zmysłami. Biorą udział w zajęciach ogrodniczych, rękodzielniczych, kosmetycznych, kulinarnych i zabawach terenowych. W zagrodzie mieszkają też kozy, kury, kaczki i króliki. 

This work "Dyniowy Zakątek" by Karolina Suska is licensed under All rights reserved

III. Dyniowy Zakątek to zagroda, która powstała z miłości do dyni. Znajduje się we wsi Olszany, w województwie dolnośląskim. Początki tego miejsca sięgają 1945 roku. Zagroda specjalizuje się w uprawie i przetwórstwie dyni. W Dyniowym Zakątku wykorzystuje się to warzywo na różne sposoby. Podczas zajęć edukacyjnych prowadzonych w tym gospodarstwie można dowiedzieć się o tym, jak cennym dla zdrowia warzywem jest dynia oraz w jaki sposób się ją uprawia. Właściciele pokazują różne odmiany dyni i prowadzą na jej temat ciekawe prelekcje. Wspólnie z uczestnikami na warsztatach kulinarnych przygotowują też smakowite wypieki z dynią, które uczestnicy zabierają do domu jako pyszną pamiątkę. W ofercie znajdują się też  zajęcia rękodzielnicze, podczas których uczestnicy przygotowują elementy dekoracyjne do domu. 

Jeśli chciecie dowiedzieć się więcej na temat Zagród Edukacyjnych warto przejrzeć MAPĘ i wybrać się tam w edukacyjne odwiedziny. Zapewne oprócz zdobycia wiedzy, będzie to miło i ciekawie spędzony czas.

Zobacz także:

Gospodarstwa Demonstracyjne jako miejsca edukacji na wsi

Ambasadorki i Ambasadorzy przyrody

Jak uczyć młodych odpowiedzialności za środowisko?

Jak pytać i jak odpowiadać na pytania w edukacji ekologicznej?

Zrównoważony rozwój. Edukacja dorosłych dla zrównoważonego rozwoju

Spacery botaniczno-historyczne

Segregacja śmieci - edukacja dorosłych w ogrodzie botanicznym PAN