Uczelniane biura karier 2022
ok. 5 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!
Działalność akademickich biur karier ma długą tradycję. Pierwsze biuro w Polsce powstało w październiku 1993 roku przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od tego czasu biura stały się jedną z podstawowych ofert wsparcia doradczego studentów i absolwentów polskich uczelni. W tym roku razem z Dominikiem Postaremczakiem, Jakubem Wierzbickim, Dorotą Pisulą i Moniką Smogułą opracowaliśmy raport dotyczący funkcjonowania i kondycji biur karier po pandemii. Opracowanie powstało na zlecenie Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP). Zebraliśmy dane z 98 biur. Analizowaliśmy wiele wątków i zmiennych. Oczywiście nie będę tutaj streszczać raportu. Chcę jednak wskazać kilka wniosków, które mogą okazać się ważne dla doradców zawodowych pracujących doradczo ze studentami i absolwentami uczelni wyższych. Zainteresowanych całością raportu odsyłam do źródła: https://sites.google.com/view/krasp-bk-badanie-2022
Tima Miroshnichenko, https://www.pexels.com
Dla przypomnienia: ramy prawne dla działalności Biur Karier określone zostały w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 akademickie biuro karier to jednostka działająca na rzecz aktywizacji zawodowej studentów i absolwentów szkoły wyższej, prowadzona przez szkołę wyższą lub organizację studencką, do której zadań należy w szczególności:
- dostarczanie studentom i absolwentom szkoły wyższej informacji o rynku pracy
- i możliwościach podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
- zbieranie, klasyfikowanie i udostępnianie ofert pracy, staży i praktyk zawodowych,
- prowadzenie bazy danych studentów i absolwentów uczelni zainteresowanych znalezieniem pracy,
- pomoc pracodawcom w pozyskiwaniu odpowiednich kandydatów na wolne miejsca pracy oraz staże zawodowe,
- pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy.
W początkowych latach działalności biur głównym celem było przeciwdziałanie bezrobociu i pomoc absolwentom w odnalezieniu się na rynku pracy. Od charakteru i wielkości uczelni zależało, które działania doradcze dominowały. Czasem były to szkolenia przygotowujące do rekrutacji i doradztwo indywidualne, czasem dominowały zadania związane ze współpracą z pracodawcami i zarządzaniem praktykami zawodowymi.
Biura karier ewoluują. Ale czy w dobrym kierunku?
Raport, do którego się odnoszę to taka stop-klatka ilustrująca sytuację biur w roku 2022. Jednym z celów analizy było określenie, jakie zmiany w działaniach biur wprowadziła pandemia. Chcieliśmy się dowiedzieć, jak pracownicy biur postrzegają nowe zadania i wyzwania i które zmiany postrzegają pozytywnie, a które ich zdaniem utrudniają pracę. Na podstawie danych, które zebraliśmy można stwierdzić, iż forma pracy biur wyraźnie ewoluuje. Można uznać, że taki wniosek jest nie tylko oczywisty, ale i banalny. Skoro zmienia się kontekst pracy biur, zmienia się sytuacja na rynku pracy, zmieniają się oczekiwania studentów i pracodawców, pojawiają się nowe rozwiązania w zakresie e-doradztwa, to charakter pracy biur i ich oferta też powinny być modyfikowane. A jednak warto przyjrzeć się dokładniej kierunkowi tej ewolucji. Na pytanie, czy pracownicy biur karier realizują inne zadania niezwiązane ściśle z ustawowymi zadaniami biur karier, 64% biur odpowiedziało, że tak. Moim zdaniem to dużo.
Analizując wypowiedzi respondentów można wyróżnić cztery grupy aktywności, które nie są tradycyjnie powiązane z doradztwem karierowym realizowanym w uczelniach. Są to:
- działania związane z promocją uczelni, marketingiem
- zarządzanie projektami unijnymi (w tym także pisanie projektów)
- obsługa administracyjna praktyk studenckich
- badanie losów absolwentów.
Dane te są dla mnie dość niepokojące. Oznacza to, że w części biur realizowane są zadania administracyjne, do których nie są potrzebne kompetencje doradcze. Oczywiście mam świadomość, że w małych uczelniach pracownicy biur mogą mieć przypisane także inne zadania. Ważne jest jednak, aby zachować czytelność charakteru biura. Dla mnie ważne jest, aby studenci wiedzieli, że jest to miejsce dla nich, gdzie w komfortowych warunkach będą mogli porozmawiać o swoich dylematach, przećwiczyć umiejętności, uzyskać informacje.
Dane, które uzyskaliśmy, sprowokowały też pytanie, czy uczelniane biura karier to już administracja czy jeszcze element wsparcia doradczego dla studentów. To pytanie jest ważne. Od odpowiedzi, jaką udzielą na nie osoby zarządzające uczelniami zależeć będzie nie tylko kierunek działalności, charakter oferty, ale też sposób finansowania działań, dobór pracowników i planowanie ich profesjonalnego rozwoju.
Warto sensownie wykorzystać potencjał Biur Karier. Wyzwania doradcze się zmieniają, ale nie zmniejszają…
Do opracowania wniosków z raportu wykorzystaliśmy między innymi analizę SWOT. Na jej podstawie można stwierdzić, że badane biura karier posiadają duży potencjał. Mocne strony zdecydowanie przeważają nad słabymi. Są to:
- oferta w zakresie doradztwa indywidualnego
- oferta w zakresie doradztwa grupowego
- wykorzystywanie TIK w pracy doradczej
- wypracowane strategie działania
- współpraca z interesariuszami wewnętrznymi
- współpraca z interesariuszami zewnętrznymi
- wykwalifikowana kadra
- współpraca międzynarodowa.
Słabe strony mają charakter organizacyjny i wynikają z rozwiązań stosowanych przez poszczególne uczelnie. Są to:
- brak wydzielonego budżetu
- niska elastyczność form pracy
- zmiana profilu działalności biura poprzez wprowadzenie zadań o charakterze administracyjnym
- tradycyjne postrzeganie roli biura karier w kontekście założeń Lifelong Guidance i Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.
W zakresie szans, które można wykorzystać dla wzmocnienia efektywności pracy biur wskazaliśmy kilka najważniejszych:
- współpraca z wydziałami uczelni
- współpraca międzynarodowa
- zintegrowanie ofert biur karier z ofertami w zakresie doradztwa akademickiego
- wykorzystanie możliwości wynikających z Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji oraz Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji
- wykorzystanie możliwości wynikających z Potwierdzania Efektów Uczenia się (PEUs)
- pozyskiwanie środków na działalność biur z projektów UE.
A jakie są zagrożenia? Jest ich kilka. Warto się im dokładniej przyjrzeć w perspektywie konkretnych uczelni. Są to:
- decyzje władz uczelni zmieniające charakter działalności biur karier poprzez zwiększanie zakresu zadań administracyjnych
- poszerzenie oferty w zakresie doradztwa akademickiego, które może uwzględniać cele dotychczasowo przypisane biurom karier
- indywidualizacja potrzeb doradczych powodująca konieczność udzielania wsparcia specjalistycznego
- pojawienie się na rynku usług doradczych innych podmiotów realizujących doradztwo karierowe dla studentów
- zwiększenie się grup studentów ze specjalnymi potrzebami doradczymi.
Na podstawie analizy SWOT i analizy dziedzin zarządzania strategicznego zaproponowaliśmy także rekomendacje dotyczące kierunku działań i oferty uczelnianych biur karier. Zachęcam do zapoznania się z nimi w Raporcie. Dokładniej omówię je w kolejnym wpisie na blogu. Zachęcam też do dyskusji na ten temat i podzielenia się własnymi przemyśleniami. Ja jestem przekonana, że biura karier mają swoją ważną rolę do spełnienia. Ważne jest jednak, aby nie była to rola zbyt rozproszona...
dr hab. Małgorzata Rosalska – pedagog, doradca zawodowy, adiunkt w Zakładzie Kształcenia Ustawicznego i Doradztwa Zawodowego na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w problematyce z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego, polityki rynku pracy, edukacji dorosłych i polityki oświatowej. Ambasadorka EPALE.
|
Interesujesz się podnoszeniem kwalifikacji zawodowych i doradztwem zawodowym dla dorosłych? Szukasz inspiracji, sprawdzonych metod i niestandardowych form? Tutaj zebraliśmy dla Ciebie wszystkie artykuły na ten temat dostępne na polskim EPALE! |
Zobacz także:
Czy zdalne praktyki zawodowe mają sens?
Co warto brać pod uwagę planując praktyki zawodowe?
Na czym budujesz swój profesjonalizm?
Kariera jako droga czy może raczej projekt? O metaforach w pracy doradczej
Czy(m) doradztwo zawodowe dla dorosłych różni się od doradztwa zawodowego dla młodzieży?
