ok. 6 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Tutoring staje się coraz chętniej wykorzystywaną formą wsparcia w rozwoju dzieci, młodzieży, jak i młodych dorosłych^[1]. Dzięki temu, że jest to metoda edukacji spersonalizowanej, sprawdzi się wszędzie tam, gdzie potrzeba indywidualnego podejścia. Możemy spotkać tutoring rodzinny (przedszkolny), który pomaga rozwijać kompetencje rodziców i talenty dzieci,  tutoring rówieśniczy wśród studentów, wykorzystuje się także elementy tutoringu jako wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami, w ramach zwiększania dostępności do kształcenia akademickiego. 

Powstają także koncepcje wsparcia tutorskiego dla osób w późnej dorosłości^[2].

W procesie tutorskim biorą zazwyczaj udział dwie osoby: tutor pełniący rolę mistrza i przewodnika, korzystający przy tym ze swoich zasobów i doświadczeń życiowych oraz podopieczny, zainteresowany własnym rozwojem.

Formą, która najbardziej kojarzy się z rolami mistrza i ucznia jest tutoring artystyczny, czyli  proces, który służy rozwijaniu aktywności twórczej, kreatywnego i krytycznego myślenia, pasji poznawania świata sztuki i kultury. „Praca tutora artystycznego wiąże się zatem ze wsparciem uczniów w rozpoznaniu ich predyspozycji i uzdolnień. Dodatkowo sprzyja ona pielęgnowaniu i rozwijaniu niekonwencjonalnego myślenia, nieustającego poszukiwania nowych rozwiązań. Co również istotne nauczyciel – artysta – tutor ma za zadanie, z jednej strony wspomagać podopiecznego w poszukiwaniu własnej przestrzeni artystycznej, a z drugiej strony dbać o jego sprawność w posługiwaniu się klasycznymi środkami wyrazu.”^[3]

Do rozmowy o praktyce tutoringu artystycznego zaprosiłam Andrzeja Bartkowskiego – tutora, fotografika, pracującego z młodzieżą i studentami, którzy poszukują swojej drogi artystycznego rozwoju i wyrazu w formach foto i wideo. 

Barbara Habrych: Czym dla Ciebie jest tutoring artystyczny? 

Andrzej Bartkowski: Tutoring artystyczny kładzie nacisk na wsparcie i towarzyszenie w rozwoju tutoranta (podopiecznego) w danej dziedzinie artystycznej i czerpie z doświadczenia artystycznego tutora. W tej relacji tutor również interesuje się ogólnym rozwojem swojego podopiecznego. Jednak kontekstem spotkań jest przede wszystkim pogłębianie wiedzy artystycznej. Ja osobiście rozwijam potencjał artystyczny tutorantów w zakresie związanym z moim doświadczeniem artystycznym i zawodowym, czyli przede wszystkim w fotografii, ale również video, czy też social mediach.

B.H.: Jak może wyglądać taki proces? 

A.B.: To zależy, czy jest to tutoring w ramach szkoły, czy też uczelni, gdzie pracuję, czy jest to osoba, rodzic tej osoby, który kontaktuje się ze mną niezależnie. Biorąc pod uwagę te aspekty, proces podzielony jest na 6-20 spotkań, które odbywają się zazwyczaj podczas roku szkolnego. Na początku rozmawiam z przyszłym tutee o jego pasjach, umiejętnościach i o tym dlaczego zdecydował się na tutoring akurat u mnie. Pierwsze spotkania to czas, w którym formujemy kontrakt tutorski zawierający ważne dla nas zasady dobrej współpracy, formy kontaktu, a także cele procesu tutorskiego. Zarówno cel, jak i kontrakt ustalamy wspólnie, aby już na starcie pokazać, że tutoring to przestrzeń do obustronnego zaangażowania.

B.H.: Z jakimi celami przychodzą młodzi ludzie do Ciebie?

A.B.: Pierwsze spotkania poświęcamy na to, aby tutee określił co go interesuje. Ja z kolei przedstawiam, co mogę mu zaproponować, w czym jestem mistrzem. Zazwyczaj wykorzystuję do tego ćwiczenie “Koło rozwoju”, które pomaga zdefiniować 8 obszarów działań, które podopieczny chce podejmować. W przypadku fotografii mogą pojawić się tam np. „Udział w konkursie foto”, „Podstawy fotografii”, „Postprodukcja zdjęć” itd. Czasami tutoring artystyczny zawiera również elementy tutoringu rozwojowego, wówczas definiujemy i  umieszczamy w kole działania lub kompetencje wspierające rozwój osobisty podopiecznego. 

B.H.: Na co musi zwrócić szczególną uwagę tutor-artysta, który wspiera najczęściej młodego i wrażliwego podopiecznego? 

A.B.: Dobry tutor jest uważny i odpowiedzialny. Potrafi być “tu i teraz” z podopiecznym, empatycznie słucha, jest słowny i terminowy.Choć proces zakłada role “mistrza” i “ucznia”, to jest to relacja partnerska, z szacunkiem do potrzeb i wartości obu stron.Wraz z rosnącym doświadczeniem tutorskim nie można zapominać, aby na każdego podopiecznego patrzeć jak na nową, czystą “kartę”. Pozwolić, aby każdy rozwijał się we  własnym tempie. Mimo zaplanowanych aktywności na spotkanie, nie można stosować sztywnego scenariusza. Może okazać się, że podopieczny przyjdzie z problemem, który będzie wymagał wykorzystania innych narzędzi, czy też analizy innego tematu.   

B.H.: Komu możesz pomóc rozwinąć się w tutoringu artystycznym? A.B.: Zapraszam do współpracy osoby, które chciałyby rozwijać swoje zainteresowania związane z: fotografią, wideo, sztuką, nowymi mediami. Zapraszam także tych, którzy po prostu chcą lepiej poznać siebie i pracować nad swoimi mocnymi stronami. Jeśli jeszcze nie potrafią ich nazwać - pomogę je odkryć. Tutoring artystyczny to rozwijanie umiejętności obserwowania i wychwytywania momentów, czyli zwiększanie wrażliwości na otaczającą rzeczywistość zastaną, czy też wykreowaną. Wspaniałą okazją są do tego jest mój autorski pomysł na “wyzwania tutor-tutee”. Polegają one na tym, że np. na każdy miesiąc wyznaczamy wspólne tematy prac do realizacji, a na spotkaniu dzielimy się efektem, analizujemy pomysł i jego wykonanie. Choć w procesie chodzi o rozwój podopiecznego, to dzięki takim zadaniom również ja mam możliwość rozwoju i radości konfrontacji mojego doświadczenia ze świeżą perspektywą tutee. 

B.H.: Po czym poznajesz sukces procesu tutorskiego? Z jakich osiągnięć Twoich podopiecznych jesteś dumny?

A.B.: Oczywiście cieszą zwycięstwa podopiecznych w konkursach, czy stworzenie portfolio prac umożliwiającego zaaranżowanie wystawy. I to są niewątpliwe sukcesy, choć nie mniejszą radość daje obserwacja jak zdobytą wiedzę, umiejętności i odkryte talenty sukcesywnie tutoranci wykorzystują w praktyce. Niezmiernie cieszy mnie każdy dostrzeżony przez podopiecznego detal, uważny komentarz, otwarte i odważne spostrzeżenie. Niemniej ważna dla poczucia sukcesu i zadowolenia z dobrze przeprowadzonego procesu  jest pozytywna informacja zwrotna od podopiecznego.   Daje ona pewność, że coś w tym młodym człowieku rozkwitło, a to dostrzega, umie zwerbalizować, docenić i pielęgnować dalej samodzielnie.

B.H.: Dziękuję za podzielenie się Twoim warsztatem i doświadczeniem.

A.B.: Dziękuję za rozmowę i zapraszam chętnych na tutoring artystyczny do kontaktu ze mną. Dane kontaktowe można znaleźć na stronie: www.abartkowski.pl

Andrzej Bartkowski - Aktywny nauczyciel, edukator, tutor, a także twórca foto & wideo. Na co dzień pracuje w jednej z poznańskich szkół społecznych, prowadzi zajęcia dla studentów w Collegium Da Vinci oraz prowadzi działalność foto & wideo dla osób prywatnych oraz firm. Jest absolwentem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na  kierunkach: Dziennikarstwo i komunikacja społeczna, spec. reklama i promocja oraz Filologia słowiańska i filologia polska, spec. dziennikarska. Ukończył również studia z zakresu nauczania etyki oraz wychowania do życia w rodzinie. Jest certyfikowanym tutorem, absolwentem Collegium Wratislaviense.

www.abartkowski.pl

https://www.linkedin.com/in/andrzej-bartkowski/

Barbara Habrych – pedagożka, ekspertka HR, trenerka biznesu i edukacji. Specjalizuje się w tematyce rekrutacji i rynku pracy, procesów HR, uczenia się dorosłych, tutoringu, doradztwa zawodowego  i rozwijania kompetencji przyszłości. Ambasadorka EPALE.

Jesteś trenerem, szkoleniowcem? Szukasz inspiracji, sprawdzonych metod i niestandardowych form?

Tutaj zebraliśmy dla Ciebie najciekawsze artykuły na temat pracy trenera dostępne na polskim EPALE

Źródła: