ok. 3 minuty czytania – polub, linkuj, komentuj!

W ostatnich latach obserwujemy kryzys zaangażowania młodych ludzi w aktywności społeczne, co potwierdzają m.in. raporty: „Stan Młodych”, „Wolontariat w Polsce: Analiza Potencjału, Strategii Rekrutacji i Utrzymania Zaangażowania w Perspektywie Roku 2025” oraz „Młodzieżowe Rady w Polsce 2025”.

Z raportu „Stan Młodych” wynika, że aż cztery piąte Polek i Polaków do 29. roku życia uważa, że politycy bardziej dbają o starszych niż o młodszych. Młodzież ma świadomość, że drzemie w niej ogromny potencjał – to siła społeczna, której nie można zmarnować. Uniwersytety Ludowe dla Młodych mogłyby tę siłę ukierunkować na aktywność społeczną i rozwój.

^{fot. archiwum autorki}

Jak czytamy dalej w raporcie, samotność to realny problem młodych w Polsce. Tylko 13% badanych nigdy jej nie doświadcza. Uniwersytety Ludowe dla Młodych mogłyby stać się przestrzenią do nawiązywania relacji i współpracy młodzieży, a także wspierać integrację w ramach społeczności.

Jaki jest stosunek młodych ludzi do tradycyjnej szkoły? Jak wskazują wyniki raportu „Stan Młodych”, 55% młodych opisuje szkołę jako instytucję „przestarzałą”, a 52% uważa, że nie przygotowała ich do wejścia w dorosłość. Uniwersytety Ludowe dla Młodych mogłyby stanowić świetne uzupełnienie systemu edukacji formalnej, oferując nowoczesne, dostosowane do młodych rozwiązania edukacji pozaformalnej i nieformalnej, które skutecznie przygotowują do dorosłego życia.

Jak wiemy, wolontariat stanowi istotny filar społeczeństwa obywatelskiego, przyczyniając się do rozwoju społecznego, budowania więzi oraz rozwiązywania różnych problemów. Raporty dotyczące wolontariatu młodzieży w Polsce wskazują na znaczący spadek zaangażowania w ostatnich latach. Potrzebna jest silna motywacja młodzieży do działania i pomocy. Dla Uniwersytetów Ludowych dla Młodych wyzwaniem byłoby dotarcie do tych osób i przekształcenie ich chęci pomocy w bardziej zorganizowane formy wolontariatu.

Raport „Młodzieżowe Rady w Polsce” wskazuje na niski poziom zainteresowania młodzieży w wybranych miejscach tę formą aktywności obywatelskiej. Z kolei liczne wnioski o utworzenie Młodzieżowych Rad wskazują na wyraźną inicjatywę, która jednak często nie przekłada się na trwałe struktury.

Warto, aby Uniwersytety Ludowe dla Młodych podjęły się przygotowania młodzieży do aktywnego uczestnictwa w procesach decyzyjnych i współpracy z administracją publiczną.

Nasila się niepokojące zjawisko zamykania Młodzieżowych Rad. Jak sygnalizuje PROM, w wielu przypadkach samorządy deklarowały, że powodem ich rozwiązania był brak zainteresowania ze strony młodzieży. Dane sugerują, że jednym z kluczowych wyzwań dla Uniwersytetów Ludowych dla Młodych jest motywowanie młodych ludzi do angażowania się w te struktury.

Część istniejących Rad działa bez opiekuna, co zapewne utrudnia i ogranicza ich funkcjonowanie. Istnieją jednostki samorządu terytorialnego, w których złożono wniosek o utworzenie Młodzieżowej Rady, ale na razie bez skutku, co jest dowodem ograniczonej siły sprawczej młodych. Znaczna część wniosków została odrzucona z powodu niespełnienia warunków formalnych, wynikających z braku wiedzy młodych na temat obowiązujących przepisów prawnych. Przekazywanie w tym zakresie wiedzy byłoby dobrym wyzwanie dla UL dla Młodych. Warto wdrożyć inicjatywy edukacyjne, które nie tylko informują, czym są Młodzieżowe Rady, ale także zachęcają młodzież do podejmowania aktywności obywatelskiej. 

Edukacja obywatelska młodych wpisuje się w tradycję Grundtviga, twórcy idei Uniwersytetów Ludowych, jak również twórców polskich Uniwersytetów Ludowych – ks. A. Ludwiczaka i I. Solarza.

Obecnie Nadgoplański Uniwersytet Ludowy oraz Ogólnopolskie Forum Uniwersytetów Ludowych podjęły inicjatywę opracowania modelu Uniwersytetu Ludowego dla Młodych, który mógłby stać się dobrym przykładem dla innych uniwersytetów ludowych.

Zapraszamy do współpracy!

Zobacz także:

O początkach uniwersytetów ludowych

O uniwersytecie ludowym zanurzonym w historii i tradycji

Edukacja w uniwersytecie ludowym to duża szansa

UNIWERSYTETY LUDOWE W POLSCE: Nadgoplański Uniwersytet Ludowy