ok. 5 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Ten artykuł ma wersję audio: https://youtu.be/J4i61G6L2_c

---

Kreatywność pojawia od dłuższego czasu się w raportach opisujących „kompetencje przyszłości” niezbędne na rynku pracy. Przyjrzyjmy się jej na trzech poziomach: pracownika, menedżera i organizacji.

Raport Światowego Forum Ekonomicznego[1] wymieniając 10 najważniejszych umiejętności pracowników na rok 2025 aż w czterech pozycjach nawiązuje do obszaru związanego z twórczym rozwiązywaniem problemów:

Miejsce 1: Myślenie analityczne i innowacyjność, 

Miejsce 3: Kompleksowe rozwiązywanie problemów

Miejsce 5: Kreatywność, oryginalność i inicjatywa

Miejsce 10: Rozumowanie, rozwiązywanie problemów, ideacja

 

Dość trudno uchwycić różnicę między pojęciami:

• kreatywność (słownikowo: zdolność do tworzenia czegoś nowego),
• innowacyjność  (wprowadzanie czegoś nowego),
• ideacja (tworzenie wyobrażeń).

Z pomocą w zrozumieniu przychodzi publikacja „Kreatywność w systemie edukacji”[2], gdzie możemy przeczytać:

O ile innowacyjność dotyczy efektów pracy, które mają przełożenie na poprawę jakości życia, zwiększenie efektywności jakiegoś procesu lub urządzenia (i dlatego innowacyjność kojarzy się z naukami ekonomicznymi i zarządzaniem), o tyle kreatywność jest cechą pojedynczego człowieka, a jej badaniem zajmuje się psychologia twórczości. Kreatywność (twórczość) to proces prowadzący do powstania nowego wytworu, który jest akceptowany jako użyteczny i do przyjęcia dla pewnej grupy w pewnym okresie.

 

_{Photo by Jason Coudriet on Unsplash}

Jak poznać czy jesteś kreatywnym pracownikiem?

Jeśli wydaje Ci się, że kreatywni mogą być tylko pracownicy, którzy wymyślają nowe usługi, przedmioty, tworzą coś od podstaw, to nie masz racji. Autorzy wspomnianej wyżej publikacji przywołują dwa rodzaje twórczości:

• Twórczość  przez wielkie „T”, odnosząca się do działalności osób wybitnych: pisarzy, malarzy, reżyserów,
• twórczość przez małe „t”, w życiu codziennym, pozwalająca wymyślać nowe pomysły i możliwości, wspierające rozwiązywanie problemów, komunikację czy rozrywkę.

Kreatywność może więc także w miejscu pracy objawiać się na każdym stanowisku i przejawiać się w drobnych zmianach czy usprawnieniach.

Kreatywność możemy obserwować w zachowaniu: własnym, współpracowników, przełożonych. Jakie zachowania świadczą o twórczym podejściu do wykonywania zadań?

Sprawdź się!

Test kreatywnego pracownika[3] - z którymi stwierdzeniami się zgadzasz?

1. Potrafię łączyć fakty, analizować informacje i znajdować nowe rozwiązania.
2. Potrafię wskazać korzyści związane z wykorzystaniem nowych pomysłów.
3. Szybko i chętnie przyswajam nową wiedzę i stosuję ją w pracy.
4. Szukam pomysłów na usprawnianie mojej pracy i podnoszenie jej jakości.
5. Pomagam innym przełożyć pomysły na ich realizację.
6. Dostrzegam, uzasadniam i inicjuję konieczność wprowadzania zmian.
7. Zadaję pytania, upewniam się i nie boję się przyznać do niewiedzy.

Które z tych zachowań obserwujesz u siebie? Czy potrafisz podać przykłady konkretnych sytuacji, w których działasz kreatywnie? Jak często się to zdarza?

(Kreatywność w pracy możesz także rozwijać w formule job crafting, o czym więcej pisałam w artykule:  https://epale.ec.europa.eu/pl/node/300473).

A co jeśli jesteś menedżerem i chcesz podnieść kreatywność swojego zespołu?

Według Raportu Światowego Forum Ekonomicznego 50% pracowników powinno już dziś zacząć przekwalifikowanie i rozwój umiejętności przyszłości. Wiele zależy podejścia samych pracowników, ale równie dużo zależy od organizacji i menedżerów zarządzających zespołami.

Jeśli w powyższym teście Twój zespół wypada nie najlepiej, to przyjrzyj się swoim zachowaniom przywódczym.

Proces tworzenia innowacji składa się z dwóch głównych faz: generowania pomysłów i wdrożenia[4].

Zachowania szefa wspierające twórcze podejście pracowników na etapie generowania pomysłów są to między innymi:

• modelowanie postawy innowacyjności: wykorzystywanie możliwości, generowanie pomysłów, wkładanie wysiłku w swój własny rozwój,
• stymulacja intelektualna – zachęcanie pracowników do zgłaszania nowych pomysłów bezpośrednio do przełożonego,
• komunikowanie wizji – informowanie o  preferowanych typach, kierunkach innowacji,
• delegowanie zadań – zapewnienie autonomii w zakresie wykonywanych zadań wraz z niezbędnymi uprawnieniami,
• monitoring – wspieranie i sprawdzanie działań pracowników na kluczowych etapach ich zadań,
• przydzielanie zadań – zgodnie z kompetencjami pracowników, tak aby były wyzwaniem, ale nie przekraczały ich możliwości.

 

Na etapie wdrożenia innowacji warto zadbać dodatkowo o:

• zapewnienie zasobów – środki i czas na implementację pomysłów,
• udzielenie informacji zwrotnej na temat pomysłów i testów jakie przechodzą, dalszych planów wdrożeniowych,
• nagrody i uznanie.

 

Nawet jeśli w organizacji zbierzemy kreatywny zespół, zatrudnimy świadomego menedżera, to warunki pracy mogą hamować ich innowacyjność.

 

Co na poziomie organizacji będzie ograniczać kreatywność pracowników[5]?

1. Brak wizji, strategii, niedostrzeganie zmian w otoczeniu biznesowym, krótkowzroczność.
2. Hierarchiczna struktura, silosowa komunikacja.
3. Zbiurokratyzowane procesy, skomplikowane procedury, chaos informacyjny.
4. Skomplikowane, źle dobrane narzędzia do wykonywania obowiązków.
5. Warunki fizyczne: klaustrofobiczna przestrzeń, brak światła, brak polityki otwartych drzwi.

 

Barbara Habrych – pedagożka, ekspertka HR, trenerka biznesu i edukacji. Specjalizuje się w tematyce rekrutacji i rynku pracy, procesów HR, uczenia się dorosłych, tutoringu  i rozwijania kompetencji przyszłości. Ambasadorka EPALE.