ok. 7 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

autorka: Anita Czupryn, mobilna korespondentka FRSE

Radość i entuzjazm – te dwie, ze wszech miar pozytywne emocje towarzyszyły stacjonarnym obradom VII Forum Edukacji Dorosłych, które zostało zorganizowane w Warszawie w dniach 15-16 listopada 2022. Tym razem konferencja odbyła się w formie hybrydowej.

Członkowie społeczności EPALE nie kryli zadowolenia z racji tego, że spotkali się na żywo po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią. Ale do konferencji można było też dołączyć online, z czego również skorzystała spora część zalogowanych na platformie EPALE użytkowników. W sumie w tegorocznym Forum wzięło udział ponad 400 osób, głównie przedstawiciele stowarzyszeń, fundacji, instytucji kultury, trenerzy, wykładowcy akademiccy, badacze i studenci andragogiki.

^{dr Monika Poboży, członek Zarządu FRSE otwiera VII Forum Edukacji Dorosłych, fot. K. Kuczyk}

Prelegenci zaprezentowali na Forum cały wachlarz tematów związanych z uczeniem się dorosłych.

Podczas wtorkowych wystąpień i warsztatów, które rozpoczęły temat rewolucji w umiejętnościach, jako pierwszy w tym bloku wystąpił Tomasz Jankowski, trener zajmujący się e-learningiem i metodyką nauczania. Poruszając zagadnienia związane z tym, jak uczyć dorosłych, podkreślał, że ważny przede wszystkim jest cel edukacyjny. W nauczaniu proponował stawiać na sprawdzone modele. – Proces uczenia się należy rozciągnąć w czasie. Jest on jak droga pokonywana rowerem: cieszymy się z małych sukcesów, wjeżdżając na małe górki. Nie każdy od razu wjedzie na szczyt, a często tego oczekujemy po rezultatach szkolenia – zauważył Jankowski. Jego zdaniem efektywny film edukacyjny powinien trwać do 6 minut. Pytanie quizowe powinno mieć maksymalnie 3 odpowiedzi, nie więcej, bo tyle nasza pamięć robocza jest w stanie przetworzyć jednocześnie. Zwracał też uwagę na materiały szkoleniowe – dziś edukatorzy mają możliwość sprawdzenia, czy ich tekst nie jest zbyt skomplikowany dla odbiorców.

Z prezentacją pt. Human Centered Design: projektowanie z myślą o różnorodności, wystąpiła dr Agnieszka Wąsik, specjalistka od cyfryzacji, dygitalizacji i wdrażania procesów, które pomagają użytkownikom zaprzyjaźnić się ze środowiskiem online. Dr Wąsik argumentowała, że użyteczne będzie stosowanie Human Centered Design w praktyce, kiedy to edukator podczas szkolenia online koncentruje się na potrzebach, przeżyciach, doświadczeniach, odczuciach, emocjach, stanach takich jak stres, a także przekonaniach, nawykach, możliwościach i ograniczeniach – krótko mówiąc na ludzkich stronach użytkownika.

^{Wystąpienie dr Agnieszki Wąsik, fot. K. Kuczyk}

W bloku tematycznym dotyczącym rewolucji w umiejętnościach, Maciej Tauber z Instytutu Badań Edukacyjnych, przedstawił najnowszy raport wydany przez IBE. Wynika z niego, że 50 procent osób w wieku 25-64 lata przyznało, że uczenie sprawia im przyjemność i daje satysfakcję. 32 procent zadeklarowało, że jeżeli ma czas wolny, to lubi go przeznaczyć na uczenie się. Z kolei 44 procent Polaków stwierdziło, że nie chce im się uczyć.

O Skali Współpracy – modelu dynamiki grupowej mówiła Agnieszka Leśny, badaczka i trenerka. To nowe spojrzenie na współpracę zrewolucjonizowało sposób pracy z grupami. Pierwszy typ współpracy to ten, w którym zespół jest zaangażowany, panuje synergia i dobra atmosfera. Taki zespół jest w stanie skutecznie działać pod wpływem dużej presji. Drugi to skrajne zmaganie – ludzie pracują ze sobą, ale się ścierają. I jest trzeci typ, określany jako świat unikania, kojarzony z zamkniętymi w boksie urzędnikami – to miejsce, w którym każdy robi swoje, ale między ludźmi panuje dystans. – W każdym z tych trzech typów jest współpraca, ale przynosi ona różne rezultaty – mówiła Agnieszka Leśny. Istotne w tych relacjach jest, aby umieć rozmawiać o swoich potrzebach, ale być też gotowym, aby wysłuchać, co ma do powiedzenia druga strona.

W panelu dyskusyjnym na temat edukacji dorosłych w społecznościach lokalnych, Katarzyna Łotowska z Ośrodka Wspierania Organizacji Pozarządowych w Białymstoku i Anna Skorko z białostockiej Fundacji Dom przywołały konkretne przykłady na to, jak tworzyć społeczności lokalne uczących się, jak do nich docierać. O tym, jakie są wyzwania dla edukatorów w lokalnych społecznościach, i jak inicjować uczenie się przez całe życie mówili Jacek Korzeniak, dyrektor projektów europejskich Polskiej Fundacji Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego OIC Poland, organizacji zaangażowanej w projekt LOWE, i Patryk Panasiuk z Fundacji Hagia Marina.

^{Panel: Edukacja dorosłych w społecznościach lokalnych, fot. K. Kuczyk}

Miłośników nowych technologii i nie tylko, na pewno zainteresował wykład Urszuli Rudzkiej-Stankiewicz, Ambasadorki EPALE, która podała trzy konkretne narzędzia, po jakie warto sięgnąć. Po pierwsze, sposobem na uczenie się i rozwijanie jest społeczność ekspertów. Po drugie, są nimi seriale rozwojowe, a po trzecie – mikrolearning, czyli dzielenie wiedzy na mniejsze porcje i rozkładanie przyswajania jej w czasie.

Podczas ostatniego wtorkowego wystąpienia Krzysztofa Jarymowicza, Ambasadora EPALE i szefa Fundacji dla Wolności, uczestnicy konferencji usłyszeli o niezwykłym projekcie Etnoliga, integrującego migrantów i uchodźców, wspierającego kobiety oraz osoby z niepełnosprawnościami.

Środa poświęcona była wątkom związanym z kreatywnością, kulturą oraz edukacją młodych dorosłych.

Katarzyna Žák-Caplot, Ambasadorka EPALE, pracująca w Muzeum Warszawy opowiedziała o podejściu do nauczania języka polskiego cudzoziemców, a także kultury w muzeum. Pierwszy projekt skierowany do obcokrajowców Muzeum Warszawy stworzyło w 2017 roku. Dziś prowadzi 8 projektów związanych z nauką języka polskiego jako obcego, z naciskiem na kulturę. – Nie ma aktywnego uczestnictwa w kulturze bez komunikacji, a na tym aktywnym uczestnictwie nam najbardziej zależy – mówiła Katarzyna Žák-Caplot.

Maciej Bielawski, Ambasador EPALE, ekspert do spraw rozwoju ekonomii społecznej skupił się na rozwoju usług społecznych w Polsce w kontekście potrzeb, wyzwań i szans. Zwrócił uwagę na to, jak szeroki jest to zakres działań, jak wiele jest potrzeb, ale też możliwości, które stwarzają fundusze europejskie.

^{Wystąpienie Macieja Bielawskiego, fot. K. Kuczyk}

– W tej chwili jest to bardzo żywy temat, zwłaszcza wśród podmiotów działających w sferze tak zwanej polityki społecznej. Przez 20 lat w Polsce przede wszystkim inwestowaliśmy na poziomie lokalnym, ale też krajowym w szeroko pojętą infrastrukturę, nadganialiśmy ten dystans dzielący nas od Europy zachodniej, jeśli chodzi o drogi, kolej, o różnego rodzaju inwestycje. Natomiast inwestycje w człowieka, w usługi społeczne były w cieniu inwestycji infrastrukturalnych. Pandemia, wojna na Ukrainie spotęgowały potrzeby, stąd temat usług społecznych zaczął być coraz bardziej powszechny w debacie publicznej. To moment, aby usługi społeczne zaczęły być coraz bardziej dostosowane do potrzeb nas wszystkich, abyśmy mogli korzystać z nich w sposób dostępny, by spełniały nasze oczekiwania. To jest kierunek, w którym zmierzamy – mówił Bielawski.

Prof. Elżbieta Osewska z gośćmi – pracowniczkami naukowymi z Akademii Nauk Stosowanych w Tarnowie zabrała publiczność VII Forum we wspomnieniową podróż w świat Erasmusa+, dzięki któremu same mogły się uczyć, uczyły innych. Panelistki opowiadały, w jaki sposób doświadczenie pobytu i wyjazdów na Erasmus+ wpłynęło na kreatywność, przyczyniło się do wzrostu świadomości kulturowej i jaki wpływ miało na tożsamość narodową.

dr Bartek Lis, Ambasador EPALE, reprezentujący Centrum Kultury Zamek z Poznania, mówił krytycznie o kreatywności. Podsumowując swoje wystąpienie, przyznał, że nie ma nic złego w kreatywności, ale nie dajmy się zwariować – nie musimy być kreatywni za wszelką cenę.

Środowy panel dyskusyjny poświęcony został tematowi kompetencji młodych dorosłych w kontekście wymagań rynku pracy. Swoimi spostrzeżeniami dzielili się: prof. Jolanta Itrich-Drabarek i prof. Andrzej Misiuk z UW, a także dr Anna Wawrzonek z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i dr inż. Ireneusz Żuchowski z Międzynarodowej Akademii Nauk Stosowanych w Łomży. Wnioski? Pokolenie Z, które wchodzi właśnie na rynek pracy, ma dziś większy wybór, więc to pracodawcy są w trudniejszej sytuacji. Rozmawiano m.in. o tym, jakie kompetencje powinni doskonalić młodzi dorośli, aby odnaleźć się na rynku pracy, o relacjach uczelni wyższych z rynkiem pracy, a także o roli doradców zawodowych.

O tym, jak dobrze rozmawiać o błędach i porażkach opowiadał Jarek Łojewski z Fundacji Dobra Porażka. Właściwe podejście do porażki sprawi, że przekujemy ją w sukces.

Ostatnie wystąpienie VII Forum Edukacji Dorosłych dotyczyło szczegółów innowacyjnego projektu województwa małopolskiego, który przedstawiła Edyta Klimowska-Bobula. „Ucz się u mistrza” to ciekawa propozycja dla tych, którzy w obliczu kryzysu, będącego skutkiem pandemii, szukają sposobu na dywersyfikację usług i chcą poszerzyć swoją ofertę lub poprawić jej jakość.

^{Warsztat prowadzony przez dr Ninę Woderską, fot. K. Kuczyk}

Każdego dnia odbywały się także warsztaty stacjonarne. Wtorkowe dotyczyły następujących tematów: projektowania programów rozwojowych w miejscu pracy (Bogumiła Starak), projektowania edukacyjnych gier miejskich (dr Wojciech Świtalski, Ambasador EPALE) oraz metody Bilansu kompetencji (Barbara Fijałkowska i Roksana Pierwieniecka z Instytutu Badań Edukacyjnych). Kolejnego dnia uczestnicy mogli zgłębić tajniki myślenia wizualnego (Gabriela Borowczyk), kreatywnych metod edukacyjnych (Małgorzata Machniewicz) czy pracy w grupach międzypokoleniowych (dr Nina Woderską, Ambasadorka EPALE).

W trosce o jak najlepszą dostępność wydarzenia wszystkie sesje plenarne VII Forum tłumaczone były na Polski Język Migowy.

Na koniec, w ewaluacji uczestnicy VII Forum Edukacji Dorosłych przekazali organizatorom: „To było wartościowe, inspirujące, świetne organizacyjnie i merytorycznie spotkanie”. I już zapowiedzieli swój udział w ósmej edycji Forum.