European Commission logo
Zaloguj Utwórz konto
Można wpisać wiele słów, odzielając je przecinkami.

EPALE - Elektroniczna platforma na rzecz uczenia się dorosłych w Europie

Blog

7 zagadek na różne okazje szkoleniowe

Spróbuj rozwiązać i zastosować 7 zagadek na różne okazje szkoleniowe

ok. 4 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!


Zagadki mają wiele zalet, które sprawiają, że można je wykorzystać w różnych sytuacjach edukacyjnych – na warsztatach, w e-learningu, na wykładach i innych. Ich treść może, choć często nie musi, nawiązywać do omawianych zagadnień. Zagadka może być dobrym wprowadzeniem, przerywnikiem lub zakończeniem. Może stanowić rozgrzewkę lub wprowadzać atmosferę skupienia.

Mężczyzna w garniturze patrzy na czarną ścianę pokrytą białymi znakami zapytania.

Image by creativeart on Freepik

Przedstawiam kilka zagadek, które wydają mi się ciekawe i godne polecenia. Pod nimi znajduje się mój komentarz dotyczący ich wartości edukacyjnych oraz rozwiązania. Niemniej zachęcam, by najpierw samodzielnie spróbować się z nimi zmierzyć.

Trzynaście liter

Skreśl trzynaście liter w poniższym ciągu i odczytaj rozwiązanie.

btrrawzoynazaśmcyielślietneire

Pozytywka mojego dziadka

W tej zagadce należy odgadnąć ukrytą regułę. Prowadzący odczytuje tekst:

Dostałem od dziadka pozytywkę. Gra bardzo ładnie, ale nie zawsze udaje mi się ją uruchomić. Zależy, co się do niej włoży. Można na przykład nasypać do niej migdałów i wtedy gra. Gdy się włoży do niej pomidora, gra dwa razy ładniej, a gdy fasolę – nawet trzy razy ładniej. Nie można jednak pomidora zastąpić ogórkiem, a fasoli groszkiem, bo wtedy nie zagra w ogóle. Co chcielibyście umieścić w pozytywce, aby sprawdzić, czy zadziała?

Przykładowe rzeczy, które sprawiają, że pozytywka gra: wisiorek, busola, miska, lampka.

Nie mogą natomiast uruchomić pozytywki: naszyjnik, kompas, talerz, żarówka.

10 drzew

Należy posadzić 10 drzew w pięciu rzędach po cztery drzewa.

Parking

Jaki numer na parkingu ma miejsce zajęte przez samochód?

Rysunek przedstawia samochód na parkingu. Obok niego jest wolnych 5 miejsc postojowych.

Napis kryptograficzny

Odczytaj ukryty napis.

Zagadka dotyczy równania z liter. Po lewej stronie nad kreską znajdują się litery: SŁANIE, a pod kreską: DAP. Po prawej stronie nad kreską: TCENIE, a pod kreską: PIECZE.

Wiejski głupek

Pewien wyniosły dżentelmen z miasta, przybywszy na wieś, prosi o pomoc w znalezieniu drogi. Ponieważ jednak nie ufa inteligencji napotkanego wieśniaka siedzącego przy drodze, zadaje mu najpierw pytanie: „Jaki dziś mamy dzień?”. Ku swemu zaskoczeniu słyszy taką oto odpowiedź: „Gdy pojutrze będzie dniem wczorajszym, dzień dzisiejszy będzie tak samo oddalony od niedzieli, jak był oddalony od niedzieli, gdy dzień przedwczorajszy był dniem jutrzejszym”. Czy wiesz, jaki to dzień?

Trzy pudełka

Widzisz trzy identyczne pudełka. Na każdym z nich znajdują się dwa napisy:

Pudełko pierwsze:

  •     „W tym pudełku nie ma nagrody”.
  •     „Nagroda jest zielona”.

Pudełko drugie:

  •     „W pudełku pierwszym nie ma nagrody”.
  •     „Nagroda jest niebieska”.

Pudełko trzecie:

  •     „W tym pudełku nie ma nagrody”.
  •     „Nagroda jest w pudełku nr 2”.

Jeśli wiesz, że na każdym pudełku przynajmniej jeden napis jest prawdziwy, które pudełko otworzysz?


Rozwiązania

Trzynaście liter

Zagadka dość prosta. Nie chodzi bynajmniej o odgadywanie, które litery należy skreślić. Wiemy to doskonale. Chodzi o te, które składają się na frazę „trzynaście liter”.

Rozwiązanie zgadaki, która polega na znalezieniu hasła w rozsypance z liter

Zagadka przyda się zwłaszcza, gdy na zajęciach liczymy na nieoczywiste rozumowanie uczestników, na myślenie lateralne. Co więcej, świetnie się nadaje do własnych modyfikacji, bo przecież odgadywane hasło można zmienić według uznania.

Źródło: http://mozgowiec.pl/

Pozytywka mojego dziadka

Pozytywkę mogą uruchomić tylko te przedmioty, które w nazwie zawierają nuty: do, re, mi, fa, sol, la, si. Dlatego MI-gdały działają, po-MI-DO-ry nawet dwa razy ładniej, a ogórek już nie.

Prowadzący powinien wprawnie odpowiadać na pytania, co się stanie, jak uczestnicy będą próbowali coś wrzucić.

Źródło: Mary Scannell, „Zbiór niedrogich gier szkoleniowych”, Warszawa, 2014.

10 drzew

Drzewa należy posadzić na rogach pięcioramiennej gwiazdy.

Rysunek przedstawia pięcioramienną gwiazdę, która na swoich rogach i na przecięciach linii ma zielone kropki.

Zadanie wymaga odrobiny wyobraźni i logicznego myślenia.

Źródło: zasłyszane.

Parking

Numery na parkingu nie tworzą żadnego skomplikowanego szeregu. Są zupełnie codzienne. Wystarczy na nie spojrzeć z tej perspektywy, jaką miał wjeżdżający kierowca, a od razu odpowiemy, że właściwy numer to 87.

Rysunek przedstawia samochód na parkingu. Obok niego jest wolnych 5 miejsc postojowych.

Zadanie szczególnie przydatne, kiedy rozwijamy umiejętność przyjęcia innej perspektywy.

Źródło: zasłyszane.

Napis kryptograficzny

Zawarta na rysunku równość dwóch ułamków sprawia, że napis należy odczytać tak, jak zwykliśmy odczytywać w matematyce proporcje:

Jak się ma SŁANIE do DAP, tak się ma TCENIE do PIECZE. Teraz wystarczy zmienić nieco akcent i otrzymujemy:

Jak się masła nie doda, ptak się matce nie dopiecze.

Znakomita łamigłówka przez przerwą obiadową.

Źródło: Barbara i Adam Podgórscy, „Leksykon terminów szaradziarskich i pokrewnych”, Gdynia, 1994.

Wiejski głupek

Mowa o niedzieli. Gdy pojutrze będzie dniem wczorajszym, wybiegamy trzy dni w przyszłość; jeśli dzień przedwczorajszy ma być dniem jutrzejszym, cofamy się o trzy dni w przeszłość. Trzy dni do przodu lub do tyłu mogą być w takiej samej odległości od niedzieli tylko wtedy, gdy dziś jest niedziela.

Zagadka przydatna przy okazji tematów związanych z zarządzaniem czasem bądź planowaniem. Zadanie można łatwo zmodyfikować do swoich potrzeb, zastępując niedzielę w treści zagadki dowolnym innym dniem. Wtedy rozwiązanie może być np. terminem kolejnego spotkania.

Źródło: P. Wierzbowski (red.), „Najsłynniejsze zagadki, jakie kiedykolwiek rozwiązano”, 2013.

Trzy pudełka

Nagroda jest w drugim pudełku. Nie wiadomo, jakiego jest koloru, więc można w nim umieścić faktyczną dowolną nagrodę.

Źródło: J. Wajszczyk, „Jestem, więc myślę”, Warszawa, 2011.

Bonus: zagadka dla Czytelników EPALE

Na koniec zagadka następującej treści:

Mam wagę szalkową, na której chciałbym odmierzać dowolną wagę wyrażoną w całkowitej liczbie kilogramów od 1 do 120. W sklepie z odważnikami mogę kupić dowolny odważnik o całkowitej wartości. Ile minimalnie odważników muszę kupić i jakie? Jeśli do końca czerwca 2023 pojawi się poprawne rozwiązanie, w lipcu wstawię kolejnych 7 zagadek 🙂.


dr Wojciech Świtalski – pedagog, andragog, adiunkt w Katedrze Andragogiki i Gerontologii Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalizuje się w metodyce kształcenia w środowisku szkolnictwa wyższego i edukacji dorosłych, zwłaszcza z wykorzystaniem gier i zabaw. Sprawny organizator licznych wydarzeń edukacyjnych. Ambasador EPALE.


Jesteś trenerem, szkoleniowcem? Szukasz inspiracji, sprawdzonych metod prowadzenia szkoleń, narzędzi trenerskich i niestandardowych form?

Tutaj zebraliśmy dla Ciebie wszystkie artykuły na temat technik prowadzenia szkoleń, narzędzi szkoleniowych i pracy trenera dostępne na polskim EPALE!


Zobacz także:

Uczenie się w grach miejskich

Gry paragrafowe

Jak wyłonić lidera? Ćwiczenie

Krzyżówki w Hot Potatoes

Karty coachingowe – recenzja wybranych narzędzi

Likeme (1)

Komentarz

Rozwiązanie zaproponowane przez Piotra wydaje się bardzo dobre. Wykorzystując kolejne potęgi liczby dwa, jesteśmy w stanie niewielką ilością odważników obsłużyć każdy możliwy ciężar w podanym zakresie.

1 = 1

2 = 2

3 = 1 + 2

4 = 4

5 = 1 + 4

6 = 2 + 4 itd.

Dla zakresu 120 kg wystarczy 7 odważników. To bardzo mało.

Jednak to rozwiązanie nie jest optymalne, ponieważ nie uwzględnia prostej możliwości, jaką daje waga szalkowa. Odważniki możemy układać na obu szalkach, także na tej, na której znajduje się ważony przedmiot. To daje dodatkowe możliwości korzystania nawet z większych odważników, by uzyskać pożądany ciężar. 

Właściwa odpowiedź to 5 odważników o wartościach stanowiących kolejne potęgi liczby 3: 1, 3, 9, 27, 81! Popatrzmy (znak równości oddziela dwie szalki):

(x = 1) x = 1

(x = 2) x +1 = 3

(x = 3) x = 3

(x = 4) x = 1 + 3

(x = 5) x + 1 + 3 = 9

(x = 6) x + 3 = 9

(x = 7) x + 3 = 9 + 1

(x = 8) x + 1 = 9

(x = 9) x = 9

(x = 10) x = 1 + 9

(x = 11) x + 1 = 3 + 9

(x = 12) x = 3 + 9

(x = 13) x = 1 + 3 + 9

(x = 14) x + 1 + 3 + 9 = 27 itd.

Maksymalnym ciężarem jest 121 kg = (1 + 3 + 9 + 27 + 81) kg 

 

Likeme (0)

Dzięki za podzielenie się Twoimi pomysłami na zagadki. 

Wykorzystałabym je, ale podczas szkolenia typu trening kreatywności.

Sama staram się dobierać energetyzery tak, aby były powiązane z tematem szkolenia. 

Jako uczestniczka nie przepadam za łamigłówkami, które są tylko przerywnikami, bo nie odpoczywam, ani nie "rozgrzewam się". Wolę całą energię i uwagę poświęcić głównemu tematowi szkolenia.

Likeme (0)

Ale ożywczy tekst! Przy zadaniu dla Czytelników niestety poległam i przy tłumaczeniu Sławka też... No nic. Spuszczam zasłonę milczenia i nie żeby odwrócić uwagę, ale oczywiście, żeby zainspirować polecam zagadki w formie pytań. Wiele lat wykrzstywałam je jako przerywniki między zajęciami/ćwiczeniami. |Dlaczego? Dlaczego? Dlaczego? 111 zaskakujących pytań i odpowiedzi" to książka Martina Fritza i właśnie z niej korzystałam. Nie ma zbyt wysokich not od czytelników, ale znalazłam tam kilka fajnych pytań - na zajęcia z myślenia dywergencyjnego też się nadają. Przykładowe pytania: "dlaczego Europejczycy mają długie nosy, albo dlaczego ptaki mogą siedzieć na przewodach wysokiego napięcia? Dlaczego kromka spada masłem na podłogę?" :)

Likeme (0)

Nie potrafię tego policzyć, aby udowodnić, że mam rację, albo nie, ale gdyby złożyć, że zaczynamy od 1 kg i każdy kolejny odważnik będzie 2x większy czyli: 1, 2, 4, 8, 16, 32 i 64 kg. I dalej nie jestem na 100% pewien, ale chyba nie musimy powielać żadnego z odważników, co dałoby nam ilość minimalną 7 odważników. I coś czuję, że kryje się za tym jakaś matematyczna zasada, o której wszyscy matematycy wiedzą, tylko ja odkrywam proch na nowo :-)

 

Likeme (0)

Mówisz i masz. Pytanie jest - ile muszę mieć odważników, żeby zważyć wszystkie liczby mniejsze równe niż 120. Zważyć to znaczy położyć (wartość 1) lub nie położyć (wartość 0) odważnik na szali. Mamy zera i jedynki, więc myślimy binarnie.

Jak pomyślisz o tym w systemie dwójkowym, to zasada jest prosta - za pomocą n odważników możesz zapisać w systemie binarnym (czyli kładąc lub nie kładąc odważnika) każdą liczbę całkowitą mniejszą od 2 do potęgi n (bo, żeby zapisać 2 do potęgi n musisz już mieć kolejny odważnik). Dlatego, nawiasem mówiąc, komputery ośmiobitowe zapisywały w jednej komórce wartości od 0 do 255 (czyli 2 do potęgi ósmej pomniejszone o 1).

120 jest pomiędzy 2 do potęgi 6 i 2 do 7 (128), więc 7 odważników jest dobrą liczbą. A ich wartości, jak sam zauważyłeś, to kolejne potęgi dwójki (od 0 do 6). Znając tę zasadę rozwalisz zagadkę nawet z liczbą 65530, bo, jak każdy 16-bitowiec wie, 2 do16 to 65536.

Być może są inne zasady matematyczne, które się nadadzą, ale ta wydaje mi się naturalna dla tego zadania.

Likeme (0)

Jest to już bardzo dobra ścieżka do znalezienia rozwiązania, ale jednak jest lepsze niż kolejne potęgi liczby 2. Póki co Piotr prowadzi. Bałem się, że zadanie będzie zbyt trudne, by ktoś chciał podjąć rękawicę. Niemniej, można posłużyć się mniejszą liczbą odważników niż 7. Póki co nie podaję rozwiązania (do końca czerwca). Zachęcam do ponownego przemyślenia :-)

Likeme (0)

Spotkałam się kiedyś w programie szkolenia jednego z trenerów z ciekawym podejściem. W modułach, w których uczestnicy pracowali w grupach i zdarzały się momenty, że jedna grupa skończyłam wcześniej niż inna, czekający uczestnicy otrzymywali "zagadki za czekanie". Pomysł wydał mi się ciekawy, ale ryzykowny. Co myślisz o takim podejściu?

Likeme (1)

Ale ekstra pomysł na tekst! Bardzo odświeżająca perspektywa :) To ja dodam swoją ulubioną zagadkę, tzn. zagadkę mostu: https://www.youtube.com/watch?v=7yDmGnA8Hw0. Bardzo ją lubię i w dokładnie tym wariancie tzn. czasem wyświetlam ten film uczestnikom jak i w "realu". Kiedyś przeprowadziłam ją na żywo, wieszając slackline na szkoleniu dla menagerów. Zgrywalizowałam ją również do ćwiczenia w obszarze komunikacji zdalnej - umieszczając ekipę w dwóch pokojach i tworząc restrykcyjne zasady komunikacji. Jest wspaniała - polecam!

Likeme (0)

Dziękuję za tę nieoczywistą inspirację!

Widzę kilka innych zastosowań zagadek i rebusów w edukacji - np. jako energizer, jako zadanie dla zespołu i przyczynek do rozmowy o podziale zadań i współodpowiedzialności. Dodatkowo na razie jeszcze AI nie radzi sobie dobrze z zagadkami typu wilk-koza-kapusta, więc jest szansa na złapanie uwagi uczestników.

Likeme (1)

Users have already commented on this article

Chcesz zamieścić komentarz? Zaloguj się lub Zarejestruj się.