In 2020 leek de wereld even stil te staan. Ook Centrum Basiseducatie Antwerpen (BE) moest de deuren sluiten voor enkele maanden. Inge Schuurmans is directeur van het Centrum Basiseducatie in Antwerpen. “Net als zovelen moesten we op zoek gaan naar alternatieven om te zorgen dat onze cursisten konden blijven leren”, zegt ze. Tijdens de eerste lockdown legde het centrum de focus op het contact houden met de cursisten. Even vragen hoe het gaat, hen eenvoudige opdrachten geven via whatsapp, een stoepbezoek, enzovoort. In mei breidden ze dit uit en gaven ze cursisten meer opdrachten om thuis te doen, digitaal of op papier.

EPALE: Lukte deze omslag die corona veroorzaakte allemaal goed?

Inge Schuurmans: Afstandsonderwijs is erg moeilijk voor onze laaggeletterde volwassenen. Maar ook voor onze lesgevers was dit een nieuwe uitdaging. De solidariteit onder onze lesgevers werd echter meteen duidelijk: collega’s wisselden spontaan tips en oefeningen uit. We hebben hier vrij snel een platform voor gecreëerd op ons bestaande intranet. We zetten ondertussen ook extra in op digitalisering via de werkgroep DigiLab waar medewerkers terecht kunnen met vragen. DigiLab geeft ook aan welke vormingen er georganiseerd moeten worden, in de eerste plaats om medewerkers mediawijzer te maken. De lesgevers kunnen zo nog beter e-inclusief aanbod geven aan onze cursisten, waardoor zij er op hun beurt ook vaardiger in worden. Digitale vaardigheden zijn nu immers echt onontbeerlijk geworden in onze maatschappij, niet enkel voor een opleiding, maar ook om werk te vinden, contact te houden met de school van de kinderen, enzovoort.

Gelukkig bleef die volledige lockdown niet duren. In juni mocht er beperkt terug lesgegeven worden in de klas? Hoe verliep dat?

Dat klopt en sinds de herfstvakantie krijgen onze cursisten een combinatie van klassikaal contactonderwijs en afstandsonderwijs (‘gecombineerd leren’). Onze lesgevers zorgen voor extra ondersteuning bij het online onderwijs met niet-digitale leermiddelen, zoals oefenbundels op papier. Ondanks alle moeite die we doen om cursisten te ondersteunen, haakte er toch een deel af: door het gebrek aan contactonderwijs of door angst voor besmetting, ... Ook bij Atlas, het Agentschap voor Inburgering en Integratie Antwerpen, daalden de aanmeldingen voor cursussen Nederlands. Naast het afstandsonderwijs en digitalisering wordt het op peil houden van onze cursistaantallen een belangrijke uitdaging in 2021.

Jullie moesten ook heel wat aanpassingen doen om de veiligheid van de cursisten en lesgevers te garanderen?

Daardoor draaide onze preventieadviseur in 2020 wel wat overuren want eerst en vooral moest hij altijd de wetgeving en richtlijnen opvolgen. Samen met de collega’s heeft hij alles in het werk gesteld om de werk- en klasomgeving zo veilig mogelijk te maken: klassen herindelen, mondmaskers, handgels en schermen in plexiglas, enzovoort. We overlegden daarvoor met andere centra voor basiseducatie in Vlaanderen.

Foto: François De Heel

Hoe hebben jullie medewerkers en lesgevers deze crisis, die nog altijd duurt, ervaren?

Corona legde een grote druk op het welbevinden van onze medewerkers en de verbinding met de organisatie. We stuurden hen elke week een corona-update per mail, we informeerden iedereen zo goed mogelijk en probeerden zo een deel van de onzekerheid weg te nemen. Eind oktober, toen de coronapiek in ons land weer hoge toppen scheerde, hielden we voor het eerst een online briefing, met meer dan honderd deelnemers. Ook op kleinere schaal trachtten we de vinger aan de pols te houden door gesprekken en vragenuurtjes tussen directie en medewerkers, en teamleiders en teamverantwoordelijken die wandelden met hun medewerkers. We organiseerden tijdens vormingsdagen ruimte voor online uitwisselmomenten.

Hoe zien jullie de toekomst tegemoet?

Het is duidelijk dat we in 2021 zullen moeten doorwerken aan de uitdagingen die corona ons stelt: de digitale vaardigheden (van collega’s en cursisten) verbeteren en omgaan met de effecten van corona op onze cursistaantallen. De tijdelijke sluiting van ons centrum en de lagere opkomst erna zullen ongetwijfeld gevolgen hebben voor onze financiering in de komende jaren. Ondertussen hebben we het goede nieuws gekregen dat de overheid gaat voorzien in een compensatie. Dat neemt echter niet weg dat het een hele uitdaging zal zijn om nieuwe cursisten toe te leiden naar ons aanbod. Maar we blijven niet bij de pakken zitten. In februari startten we met een nieuw concept: het Open Leersalon. Daarbij kunnen mensen op verschillende plaatsen in Antwerpen en op onze andere lesplaats Kapellen op een laagdrempelige manier kennismaken met basiseducatie. Hopelijk vinden hierdoor meer mensen hun weg naar ons centrum. Daarnaast zoeken we nog andere manieren om nieuwe cursisten aan te trekken. Zo bieden we in het voorjaar sessies aan die inspelen op actuele uitdagingen waar onze cursisten voorstaan en die door corona verscherpt zijn: lessen voor ouders, werkzoekenden en voor cursisten die een ruimere vraag hebben. Voor ouders gaat dat bijvoorbeeld over opvoedingsondersteuning, werken met Smartschool, zoeken naar geschikte vrijetijdsactiviteiten, … Werkzoekenden willen we versterken in hun zoektocht naar werk. Al deze nieuwe lessen en sessies maken we e-inclusief.