ok. 4 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Miałam 10 lat i z ogromną chęcią korzystałam z biblioteki szkolnej, żeby wypożyczać książki, dzięki którym  przenosiłam się w inne światy, niedostępne w Polsce lat 80. ubiegłego wieku. Książki były obłożone w szary pakowy papier, rzeczywistość dookoła też była szara. Wizyty w bibliotece były radością, zmąconą tylko jedną okolicznością: jedna z bibliotekarek przed oddaniem książek „odpytywała” dzieci z ich treści, a zwłaszcza zakończenia. Chciała mieć pewność, że książki zostały przeczytane do końca. Tak kształtowała w nas wytrwałość. Nie pomagało tłumaczenie, że książka mi się nie podobała i nie chciałam jej kończyć.

Trzeba kończyć to, co się zaczęło!

^{Zdjęcie autorstwa Andrea Piacquadio z Pexels}  

Wiele osób ma silne przekonanie o tym, że w osiąganiu sukcesu życiowego bardzo ważna jest wytrwałość.

Czym jest wytrwałość?

Angela Duckworth, badaczka z uniwersytetu w Pensylwanii, definiuje wytrwałość jako:

...pasję i niezłomność w osiąganiu długofalowych celów. Codzienne trzymanie się planu na przyszłość, nie przez tydzień czy miesiąc, ale latami. Ciężka praca. Wytrwałość to traktowanie życia jako maratonu, nie sprintu. 

Definiując wytrwałość mówi, że jest to dużo więcej niż talent:

Jest wielu utalentowanych ludzi, którzy nie realizują swoich zamierzeń. Bycie upartym oznacza dążenie do czegoś z konsekwentnym zainteresowaniem i wysiłkiem. Niektórzy ludzie wolą nie dążyć do niczego w sposób zaangażowany, a dla mnie jest to brak wytrwałości [1].

Na stronie poświęconej wytrwałości badaczka udostępnia test, dzięki któremu możesz sprawdzić poziom swojej wytrwałości: https://angeladuckworth.com/grit-scale/

Aby to zrobić, należy określić na ile zgadzasz się z 10 stwierdzeniami:

1. Nowe pomysły i projekty czasami odwaracją moją uwagę od poprzednich.

2. Niepowodzenia mnie nie zniechęcają. Nie poddaję się łatwo.

3. Często stawiam sobie jakiś cel, ale później wybieram inny.

4. Ciężko pracuję.

5. Mam trudności z utrzymaniem koncentracji w czasie projektów trwających więcej niż kilka miesięcy.

6. Kończę to, co zaczynam.

7. Moje zainteresowania zmieniają się z roku na rok.

8. Jestem sumienny. Nigdy się nie poddaję.

9. Miałem obsesję na punkcie konkretnego pomysłu lub projektu przez krótki czas, ale później straciłem zainteresowanie.

10. Pokonałem niepowodzenia, aby sprostać ważnemu wyzwaniu. 

Po wykonaniu testu, dostajemy odpowiedź: liczbę punktów na skali od 0 do 5 oraz informację o tym, jak plasujemy się z naszym wynikiem na tle dorosłych Amerykanów, którzy wykonali badanie.

Kwestionariusz i osiągnięty wynik traktuję jako punkt wyjścia do autorefleksji.

Sama Ducworth zwraca uwagę na jego ograniczenia, w tym  „błąd odniesienia” (reference bias). Oznacza to, że wynik pokazuje nie tylko samoocenę zachowań, ale i standardy, które sobie wyznaczamy.

Angela Duckworth badała zjawisko wytrwałości w różnych środowiskach: wśród uczestników konkursu ortograficznego National Spelling Bee, kadetów West Point i w biznesie, wśród sprzedawców. We wszystkich tych miejscach ponadprzeciętne cele osiągali badani, którzy wykazali się także wysokim wynikiem w jej kwestionariuszu uporu.

Krytycznie do koncepcji Ducworth odnosi się Alfie Kohn[2].

Polemizuje ze zdaniem badaczki, że ciężka, czasem nieprzyjemna praca jest nie tylko konieczna do osiągania celów, ale jest wartością samą w sobie.

Zamiast przyjąć takie założenie poleca przyjrzeć się naszym przekonaniom, nastawieniu i wybranym celom. Pomogą w tym pytania:

1. Czy każde działanie warto podejmować i kontynuować przez dłuższy czas? Czy nie lepiej przyjąć założenie, że wytrwałość jest świetnym środkiem do osiągania celów wartych zrealizowania?

2. Czy upór w działaniu zawsze jest produktywny i zdrowy? Czy mój cel jest realny do osiągnięcia? Czy chcę kontynuować działanie, które przestało przynosić satysfakcję? Jakie koszty poniosę odnosząc sukces?

3. Jakie motywy mną kierują? „Czy pozostaję w wykańczającej pracy z obawy, że nie znajdę innej? A może dlatego, że boję się, że zostanę uznany za przegranego? Czy próbuję zostać mistrzem kuchni francuskiej lub golfa – chociaż nie mam ku temu żadnych predyspozycji – dlatego, że pasjonują mnie te aktywności, czy też z powodu przekonania, że trzeba kończyć, to co się zaczęło?”

Zadanie sobie tych pytań i udzielenie odpowiedzi może zakończyć się  do zmianą celu lub całkowitą rezygnacją z dążenia do niego. Być może zdamy sobie sprawę, że cel jest dla nas nieosiągalny.

Jeśli tak się stanie, to mam dobrą wiadomość. Alfie Kohn przytacza badania (Miller i Wrosch), które wykazują, że

ludzie, którzy potrafią zrezygnować z nieosiągalnych celów, cieszą się lepszym samopoczuciem, mają zwykle prawidłowy poziom kortyzolu i rzadziej chorują niż osoby, które nie potrafią rezygnować z nieosiągalnych celów[3]. 

Wracając do biblioteki szkolnej: dziś, jako dorosła osoba, myślę, że jest tak wiele książek, że trzeba wybierać, które chcemy przeczytać, a których nie warto. Niedokończone po raz  drugi „Klechdy sezamowe” Leśmiana oddałam na dyżurze innej bibliotekarki. Do dziś czytam z pasją, ale tylko wybrane przez siebie lektury. I nie waham się odłożyć książki, która rozczarowuje mnie po kilku pierwszych rozdziałach. Mój wynik na skali wytrwałości jest wyższy niż 60%  dorosłych Amerykanów, którzy brali udział w badaniu :)

Sprawdzisz swój?

Barbara Habrych – pedagożka, ekspertka HR, trenerka biznesu i edukacji. Specjalizuje się w tematyce rekrutacji i rynku pracy, procesów HR, uczenia się dorosłych, tutoringu  i rozwijania kompetencji przyszłości. Ambasadorka EPALE.

Zobacz także:

Praca zdalna: introwertyzm to zaleta?

Jak wspierać zaangażowanie i efektywność w pracy? Podpowiedź od Arystotelesa, Google, Gallupa i psychologii pozytywnej.

Co pomaga nie tracić chęci do życia, gdy wydarzy się coś złego? Czyli jak zacząć szukać pracy w kryzysie

„Złota gwiazdka”, czyli GOLD i STAR jako wsparcie uczenia się „w” i „z” codzienności

Nastawienie na rozwój - kluczowa kompetencja przyszłości?