ok. 9 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Lubię, gdy w naszej muzyce czuć trójwymiarowość. Chodzi tu o wywoływanie w ludziach emocji, jak podejrzewam. W pewien sposób czujesz się większy niż życie. (David Gilmour)    

Muzyka łagodzi obyczaje

Słowa Arystotelesa (W tłumaczeniu Ludwika Piotrowicza: Muzyka wpływa na uszlachetnienie obyczajów)  zawarte w jego sztandarowym dziele pt. Polityka, VIII, 4, w ostatnim czasie zdają się być widoczne w przestrzeni społecznej w sposób szczególny. Nie sposób nie zwrócić uwagi na przebiegającą brawurowo po raz drugi już ogólnopolską akcję muzyczną – wyzwanie  #hot16challenge.  Zgodnie z jej zasadami każdy artysta w ciągu 72 godzin od otrzymania nominacji musi nagrać 16-wersową zwrotkę pod dowolny beat i nominować do tego samego zadania kolejnych wykonawców. Akcja ta miała swój wyjątkowy wymiar przede wszystkim ze względu na cel, którym była zbiórka funduszy na rzecz personelu medycznego, w celu wsparcia go w walce z koronawirusem W akcji wzięli udział zarówno muzycy jak i wiele osób spoza branży muzycznej (politycy, celebryci, dziennikarze, aktorzy itp.). Akcja wywołała równie wiele pozytywnych emocji  co kontrowersji, lecz  efekt tego muzycznego zjednoczenia był zachwycający, gdyż  do 24 czerwca 2020 zebrano ponad 3.6 miliona złotych z ponad 94 tysięcy wpłat, zaś stronę zbiórki udostępniono ponad 29 tysięcy razy)[1].

^{Photo by Adolfo Félix on Unsplash}       

Muzyka ma moc !!!

Pewne jest to, że muzyka odgrywa ogromne znaczenie w naszym życiu. W literaturze podkreśla się znaczenie jej dla rozwoju człowieka już od okresu prenatalnego. Jak pisze Joanna Golonka-Legut: „Świadoma refleksja nad muzyką, jej pogłębione doświadczanie odbywa się wieloma zmysłami… w moim przekonaniu istotnym elementem jest nie tylko słuchanie muzyki. Równie ważne są: poznawanie tekstów utworów, przeglądanie okładek i zawartości albumów muzycznych, uczestnictwo w koncertach  muzycznych, czy też czytanie o muzyce. Głęboko wierzę, że wielokierunkowe (roz)poznawanie muzyki może być nie tylko formą spędzania czasu wolnego, ale także prawdziwą pasją życiową i całożyciowym procesem uczenia się. W takim ujęciu różne aspekty muzyki popularnej z powodzeniem można rozumieć jako indywidualne, edukacyjne doświadczenie biograficzne”[2]. To właśnie Joanna Golonka- Legut jest Autorką projektu zatytułowanego: „Muzyka popularna jako przestrzeń edukacji nieformalnej – perspektywa andragogiczna”, którego częścią jest gra andragogiczna „Porozmawiajmy o dorosłości”[3].  

Andragogiczno-muzyczny projekt

Kto bliżej zapozna się z projektem, ten od razu poczuje, że zrodził się on z pasji oraz fascynacji muzyką. W tym przypadku muzyką kultowego zespołu rockowego Pink Floyd, a szczególnie albumem „The Dark Side of Moon” uznawanym za najwybitniejsze dokonanie zespołu. Główny cel gry związany jest z inicjowaniem refleksji nad podstawową (wciąż nierozpoznaną) kategorią andragogiczną – dorosłością. „Refleksja nad dorosłością stanowi bowiem niezbędny element przygotowania się do dorosłości, jej doświadczania i kształtowania się tożsamości człowieka dorosłego w biegu życia.  Walorem edukacyjnym gry jest również próba zainspirowania muzyką popularną odbiorców, co może być postrzegane jako element edukacji muzycznej w dorosłości”[4]. Gra składa się z 7 kart metaforycznych z obrazami, cytatami i kompletnymi tekstami utworów muzycznych oraz pytaniami do namysłu (Np. Jaką ma wartość czas w dorosłości?, Jakie dylematy przynosi dorosłość?, Co daje, a co odbiera dorosłość?). Praca z grą polega na wylosowaniu jednej z 7 kart oraz poddaniu indywidualnej interpretacji treści danej karty. Dla mnie osobiście gra stała się również inspiracją do częstszego wykorzystywania muzyki popularnej w projektach dydaktycznych.

Muzyka popularna jako przestrzeń edukacji nieformalnej – perspektywa andragogiczna.

CELE PROJEKTU

Cel główny 1: (Roz)poznanie potencjału edukacyjnego muzyki popularnej w życiu człowieka dorosłego z perspektywy indywidualnych doświadczeń.

Cele szczegółowe:

1.1. Wskazanie dzieł muzyki popularnej pełniących szczególne znaczenie w życiu dorosłych

1.2. (Roz)poznanie znaczeń, które osoby dorosłe nadają konkretnym dziełom muzycznym w perspektywie ich doświadczeń biograficznych (doświadczeń o charakterze indywidualnym i zbiorowym)

1.3. Dookreślenie roli znaczących dla jednostki dzieł muzyki popularnej w procesie całożyciowego i biograficznego uczenia się.

Cel główny 2: Wskazanie naukowych interpretacji znaczących dla jednostki dzieł muzyki popularnej z perspektywy refleksji andragogicznej

2.1. Rozpoznanie treści edukacyjnych obecnych w znaczących dla jednostki dziełach muzyki popularnej

2.2. Rozpoznanie treści edukacyjnych obecnych w teledyskach znaczących dla jednostki utworów muzyki popularnej.

Opisując swój projekt, Autorka zaznacza, że muzyka, pojmowana jako fenomen społeczno-kulturowy i przejaw ludzkiej aktywności, stanowi istotny aspekt zarówno indywidualnego doświadczenia życiowego, jak i doświadczeń zbiorowych. Co więcej, może być ona postrzegana jako forma kulturowej ekspresji, forma interakcji z codziennością, źródło refleksji nad relacją: człowiek: świat, a także obszar wychowania, socjalizacji, czy też uczenia się człowieka w biegu życia. Założeniem przedstawianego projektu badawczego- jak podkreśla Joanna Golonka-Legut, było dowartościowanie potencjału edukacyjnego muzyki popularnej w życiu człowieka dorosłego. W takim ujęciu wszystkie podejmowane czynności poznawcze zostały wpisane w problematykę edukacji dorosłych. Autorka w opisie projektu zaznacza również, ze  w pracach naukowych z zakresu literatury, kulturoznawstwa muzykologii, socjologii, antropologii, psychologii, czy też studiów kulturowych odnajdujemy opracowania na tematy dookreślające relacje: muzyka popularna – kultura; muzyka popularna – życie społeczne muzyka popularna – polityka. Badaczy interesuje również estetyka muzyki popularnej. Natomiast w pedagogice uwaga badaczy koncentruje się głównie na relacji, która zachodzi między wychowaniem i sztuką oraz rolą muzyki popularnej w procesie wychowania i socjalizacji dzieci i młodzieży. Refleksja pedagogiczna rozwija się w perspektywie refleksji nad kulturą popularną i edukacją (m.in. Jakubowski, 2001; Melosik, Szkudlarek, 2010). Z kolei w andragogice badanie muzyki popularnej ma charakter niszowy (wręcz incydentalny). Wśród literatury andragogicznej brakuje pogłębionych analiz, które dookreślałyby rozumienie muzyki popularnej jako obszaru uczenia się człowieka dorosłego oraz refleksji ukierunkowanych na rozpoznawanie znaczenia muzyki popularnej w życiu dorosłych. Rzadkością są również badania wykorzystujące muzykę popularną jako źródło refleksji nad podstawowymi kategoriami andragogicznym[5].

Dla mnie istotnym aspektem projektu jest możliwość pogłębionej analizy andragogicznej wybranych utworów, płyt, teledysków muzycznych. Wykorzystanie proponowanej gry  w pracy edukacyjnej z osobami dorosłymi z pewnością może nas wspomóc w rozwijaniu ich krytycznego i refleksyjnego myślenia oraz pobudzaniu wrażliwości na sztukę (kulturę popularną). Gra jest udostępniona przez Autorkę do bezpłatnego pobrania na stronie http://www.music.edu.pl/ w zakładce dydaktyka. Polecam serdecznie –  jest to w mojej ocenie niezwykle wartościowy projekt, który skłania do osobistych refleksji związanych z samorozwojem oraz dorosłością.

dr Monika Sulik - doktor nauk humanistycznych, adiunkt, wykładowca akademicki. Swoje zainteresowania naukowo-badawcze rozwija przede wszystkim w obszarze zagadnień związanych z rozwojem człowieka dorosłego w ujęciu interdyscyplinarnym, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstów biograficznych. Prowadzi autorskie zajęcia dydaktyczne z zakresu przedmiotu biografia w edukacji, w ramach którego przeprowadza warsztaty związane z wykorzystaniem metody biograficznej w andragogice i edukacji dorosłych. Certyfikowany trener i mentor akademicki. 

Zobacz także:

Dixit – mój edukacyjny „exit”

Po co komu biografia na szkoleniach? Czyli edukacyjna "puszka Pandory"

„Edukacyjne” prowokacje versus konstruktywny krytycyzm - czyli o tym, co wspólnego ma krem ślimakowy z edukacją dorosłych?

Uniwersytet Otwarty dla wszystkich. 10 lat edukacji dorosłych w nowym wymiarze

Człowiek dorosły w „Miasteczku Mamoko”