Opieka pielęgniarska nad pacjentami ze stomią jest wyspecjalizowaną dziedziną opieki zdrowotnej, w której pielęgniarze zajmują się pacjentami z kolostomią, ileostomią lub przetoką – przed operacją, w jej trakcie i po niej. Istnieje wiele powodów, dla których pacjent może potrzebować operacji, na przykład w przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna, która ma wpływ na układ pokarmowy, lub jeśli doznał urazu, takiego jak rana postrzałowa okrężnicy lub odbytnicy. Może to dotknąć zarówno młodszych, jak i starszych pacjentów, a dla wielu osób będzie to wyjątkowo trudna przemiana. Worek stomijny służy do zbierania ekskrementów, które normalnie podążałyby przez okrężnicę – i jest on umieszczony na zewnątrz ciała. Pielęgniarze zajmują się bezpośrednią opieką nad takimi pacjentami i znacząco pomagają im w radzeniu sobie z ich stanem zdrowia.

Melissa Smith jest świeżo wykwalifikowaną pielęgniarką – na karierę w tym zawodzie zdecydowała się po opiece nad babcią, która sama musiała mieć wykonaną stomię w ostatnich latach swojego życia. Jej doświadczenie pokazuje, że wielu pielęgniarzy odczuwa niepokój w związku z pracą z pacjentami mającymi stomię, ale po przeszkoleniu w tej dziedzinie opieki zdrowotnej Melissa wie, że ta praca może być bardzo satysfakcjonująca, o ile pielęgniarze znają jej podstawy i podchodzą do pacjentów ze współczuciem i życzliwością.

Co oznacza opieka pielęgniarska nad pacjentami ze stomią?

Melissa wyjaśnia, że pielęgniarze zajmują się pacjentami na każdym etapie stomii, a istotną częścią tej pracy jest uczenie pacjentów czyszczenia stomii i wymiany worków stomijnych. Ponieważ kształt stomii może ulegać zmianie, pielęgniarze przygotowują nowe szablony worków, aby dopasować je do konkretnej stomii. Gdy stomia przestanie już zmieniać kształt, pacjent może zamówić wstępnie wycięte worki i mieć pewność, że sam będzie mógł je zmienić.

„Przed założeniem stomii pielęgniarze muszą przygotować pacjenta. Musimy powiedzieć im, czego mają się spodziewać i pomóc im pogodzić się z tym, co im się przytrafiło. Dla niektórych jest to bardzo trudne. Wielu z nich na początku nie chce nawet dotykać swoich stomii”.

To sprawia, że pielęgniarz odgrywa podwójną rolę – po pierwsze uczy pacjenta i pomaga mu w radzeniu sobie z jego stanem zdrowia, a po drugie działa jako swoisty doradca zapewniający wsparcie emocjonalne.

„Pacjenci mogą się martwić wieloma rzeczami, zwłaszcza dietą i życiem seksualnym. Musimy pokazać im, że wprowadzenie niewielkich zmian w ich diecie, na przykład unikanie produktów spożywczych blokujących worek stomijny, takich jak kukurydza i kokosy, może mieć duże znaczenie dla ich wygody. Jeśli chodzi o życie seksualne, musimy ich zapewnić, że chociaż worek zawsze będzie obecny, nie oznacza to pogorszenia poziomu życia seksualnego i mogą czuć się komfortowo we własnej skórze”.

Co należało uwzględnić w sesji szkoleniowej w zakresie opieki nad pacjentami ze stomią?

Gdy Melissa poznawała zawód pielęgniarki, nauczyciel poprosił ją, aby przeszkoliła innych uczestników zajęć. Stanowi to część programu Peer Tutor Programme, początkowo opracowanego na potrzeby szkolenia w zakresie ciśnienia tętniczego, ale w trakcie pierwszego roku studiów Melissy został on rozszerzony na wiele obszarów opieki zdrowotnej, w tym na opiekę nad pacjentami ze stomią. Melissa przygotowała sesję szkoleniową w celu przekazania niezbędnej wiedzy innym oraz przeprowadziła prezentację i interaktywne ćwiczenia.

„Chciałam upewnić się, że inni kursanci poznali podstawy dbania o stomię. Kiedy moja babcia była chora, miałam świadomość, że wielu pielęgniarzy opiekujących się nią nie wiedziało zbyt wiele o stomii i nie czyściło jej lub nie zmieniało worków tak często, jak należało. Pielęgniarze muszą znać te zasady i zrozumieć, że nie jest to wielkie wyzwanie, gdy już się wie, co się robi”.

Melissa pokazała kursantom, jak zmieniać worek stomijny i czyścić stomię. Dużą rolę odegrały w tym interaktywne ćwiczenia, ponieważ uczniowie musieli najpierw dopasować worek do siebie (jako samodzielny pacjent), a następnie dopasować worek do kogoś innego (jako pielęgniarz).

„Opowiedziałam im również o różnych rodzajach stomii, ponieważ poszczególne typy stomii mogą zależeć od różnych powodów. Pielęgniarze muszą być świadomi zróżnicowanych podejść do dbałości o inne typy stomii i rozumieć, że każdy pacjent może wymagać innego rodzaju wsparcia. Trzeba też wiedzieć, że czasami coś może pójść źle i trzeba być na to przygotowanym”.

Druga część bloga znajduje się tutaj.

Może Cię również zainteresować:

• Education app for UK homecare workers taps into science of learning and memory (blog) – omówienie CuppaCare, nowej cyfrowej usługi edukacyjnej dla osób pracujących w opiece społecznej i krótkie, pięciominutowe prezentacje zwane „Sips”, które obejmują codzienne zadania i tematy związane z opieką.
• Adult Learning and Wellbeing Seminar at the Belfast Festival of Learning (blog) – seminarium dotyczące wpływu kształcenia dorosłych na samopoczucie i pracę, obejmujące prezentacje z Uniwersytetu Wschodniej Anglii, Learning & Work Institute oraz Action Mental Health.
• Look after your mental health using mindfulness (biblioteka materiałów) – fundacja Mental Health Foundation stworzyła broszurę, w której szczegółowo opisano korzyści płynące z poszerzania świadomości społecznej i która jest szczególnie przydatna dla osób pracujących w sektorze zdrowia psychicznego lub udzielających pierwszej pomocy w zakresie zdrowia psychicznego w miejscu pracy.
• Groundwork’s Community Gardening Project Toolkit (biblioteka materiałów) – organizacja charytatywna Groundwork stworzyła użyteczny zestaw narzędzi, który dotyczy obszarów do rozważenia przed, w trakcie i po zakończeniu społecznego projektu ogrodniczego.
• Picture this! Wellbeing and older learners (blog) – rozważania na temat badań nad związkami między dobrym samopoczuciem, aktywnością w procesie starzenia się i uczeniem się emerytów, obejmujące osobiste doświadczenia związane z uczestnictwem w kursie fotografii cyfrowej.