ok. 4 minuty czytania – polub, linkuj, komentuj!

Edukacją dorosłych nasze Stowarzyszenie Edukacji i Rozwoju Amicus w Kruszwicy zajmuje się od kilkunastu lat. Wiedzy, doświadczeń i pomysłów uzbierało się przez ten czas sporo. Nagle pojawiła się myśl: a może swoimi doświadczeniami podzielimy się z naszymi rumuńskimi przyjaciółmi z Campiny – z Fundacji Zamolxes, z którymi dotychczas współpracowaliśmy na rzecz młodzieży. I tak narodził się projekt „Seniors+ joint!”, który realizowaliśmy razem w 2023 roku w ramach tzw. partnerstwa na małą skalę (Erasmus+ Edukacja dorosłych). Kadry trenerskie naszych organizacji pracujące z seniorami są aktywne, otwarte, chętne do nawiązywania krajowych i międzynarodowych kontaktów oraz dzielenia się wiedzą. Bo warto.

^{fot. archiwum autorki}

Zaczynamy!

Pojawiła się więc myśl o wspólnym, partnerskim projekcie. Potem nadszedł czas na nadanie naszemu pomysłowi realnych kształtów, czyli określenie tematyki projektu, jego zakresu, metod pracy i rezultatów. I jeszcze, oczywiście, identyfikacja ryzyk! Czas przystąpić do pracy. Ekipa Bogumiła i ekipa Florina - działamy!

^{fot. archiwum autorki}

Wybieramy temat

I pierwsze pytania: Czym się tu dzielić, żeby projekt był ciekawy, praktyczny, przydatny i atrakcyjny? Z grupą polską było łatwiej – pomysł narodził się niemalże sam. Po krótkiej, ale owocnej burzy mózgów stwierdziliśmy się, że grupa polska zaprezentuje Spacer dziedzictwa (Heritage walk), jako metodę edukacji dorosłych uwrażliwiającą na przyrodę, historię i ludzi czyli nasze dziedzictwo – przyrodnicze, historyczne i kulturowe. Jako mieszkańcy Kruszwicy – legendarnej stolicy polskiej leżącej nad jeziorem Gopło, nazywanym w przeszłości Mare Polonorum (Morze Polaków) – przyrody, historii i ludzi mamy pod dostatkiem. Samą metodę stosujemy od dawna, a niedawno dowiedzieliśmy się, że jest promowana przez Faro Convention Network, z którą nawiązaliśmy od razu kontakt. 

^{fot. archiwum autorki}

Z grupą rumuńską był większy problem, bo oni dopiero zaczynali współpracować z seniorami. Przypomniało nam się, że jak ostatnio byliśmy w Campinie i Florin prowadził z grupą starszych mieszkańców swojego miasta ciekawą rozmowę na temat historii Campiny – nazywanej niegdyś Teksasem Rumunii ze względu na tutejsze złoża ropy naftowej. Nas ta rozmowa wciągnęła bez reszty. Więc co? Razem uczymy się prowadzenia Rozmów włączających (Inclusion conversations).

^{fot. archiwum autorki}

Określamy to, co ważne

No i potem długa, czasami żmudna, ale częściej emocjonująca praca. Czyli określenie: Kto? Co? Gdzie? Jak? Kiedy? Dlaczego? 

W końcu consensus osiągnięty - mamy ustalone priorytety naszej pracy edukacyjno-rozwojowej:

1. Angażujemy wszystkich
2. Zaangażowanie trzeba utrzymać, więc trzeba je stale podtrzymywać
3. Pamiętamy o różnych stylach, metodach i narzędziach uczenia się
4. Uczymy poprzez opowiadanie historii
5. Koncentrujemy się na doświadczeniach życiowych uczestników
6. Pozwalamy działać samodzielnie
7. Zachęcamy do rozmów i dyskusji, przedstawiania swoich opinii i stanowisk
8. Dzielimy się informacjami i zadaniami żeby uniknąć przeciążenia 
9. Staramy się, aby materiał poznawczy był wizualnie stymulujący
10. Zachęcamy,  jesteśmy elastyczni, działamy z pasją, uśmiechamy się do siebie i dobrze bawimy!

Tak, ten dekalog jest bardzo ważny! Bo pomoże osiągnąć oczekiwane rezultaty. Musimy pamiętać, że dorośli uczą się inaczej niż dzieci. Nie przychodzą do nas jako puste naczynia, które nauczyciel wypełnia wiedzą. Wiedza dorosłych i rozumienie świata zostały ukształtowane już wcześniej w wyniku przeżywanych doświadczeń.

^{fot. archiwum autorki}

Jak uczą się dorośli?

Dorośli, w przeciwieństwie do dzieci, nie muszą chodzić do szkoły. Mogą chcieć – uczestniczyć w projekcie, poznawać świat, nawiązywać kontakty, być zaangażowani. Starajmy się więc, żeby chciało im się chcieć.        

Co to oznacza dla nas – kadry szkoleniowej? Warto mieć na uwadze, że bez względu na to, kim są uczestnicy naszych projektów, nawiązujemy z nimi kontakt i wdrażamy skuteczne strategie nauczania, adekwatne do ich wieku, poziomu wykształcenia, sprawności, które maksymalizują wyniki procesu edukacyjnego.

Najważniejsze jest poznanie i zrozumienie potrzeb dorosłych, aby dowiedzieć się czego chcą się uczyć i nauczyć. Ważne, aby pozyskiwana nowa wiedza była przydatna i możliwa do szybkiego wdrożenia w życie. Posiadane przez „uczniów” doświadczenie życiowe może stać się naszym sprzymierzeńcem. Warto z niego czerpać i wykorzystywać jako źródło wiedzy, zarówno dla trenerów, jak i innych uczniów.

W edukacji dorosłych ważna jest nauka przez doświadczenie, na podstawie obserwacji i interakcji z otoczeniem. Dorośli uczą się szybciej i chętniej, gdy znają jasne cele, które są zgodne z ich rzeczywistymi potrzebami, a nie presją zewnętrzną, na którą są obojętni. Istotny jest dla nich pozytywny klimat wokół wspólnego uczenia się. Twórzmy to, budujmy, stymulujmy!

^{fot. archiwum autorki}

Rezultaty

I tak rzeczywiście się stało. Nasze Rozmowy włączające (Inclusion conversation) rzeczywiście łączyły, angażowały i motywowały. A nasze Spacery dziedzictwa (Heritage walk) w Kruszwicy i Campinie były wyjątkowymi spotkaniami z przyrodą, historią i ludźmi, pełne emocji, przeżywania i refleksji. Dla nas wszystkich to kolejna ważna lekcja – dla uczestników, kadry trenerskiej i naszych organizacji, ale też dla lokalnych środowisk i decydentów. Lekcja, z której siłę do działania czerpiemy do dziś.

^{fot. archiwum autorki}

Artykuł bierze udział w konkursie Sposób na Erasmusa+ (edycja 2024).