ok. 6 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Edukacja zdalna może tak samo angażować uczestników, jak spotkanie na sali szkoleniowej. Jednak, aby tak się stało, trener powinien podjąć więcej działań, żeby skoncentrować uwagę słuchaczy na realizacji celów szkoleniowych. W trakcie prowadzenia edukacji zdalnej, aby uczestnicy czuli się zaangażowani w szkolenie, potrzebują ze strony trenera zapraszania ich do stałej aktywności. Trener nie może sobie pozwolić na prowadzenie długiego wykładu, ponieważ część osób wyłączy uwagę w trakcie jego mówienia.

Co więc może zrobić osoba prowadząca, aby być w stałym kontakcie z uczestnikami? Poniżej podaję 10 propozycji interakcji z uczestnikami szkoleń online i pomysłów na ich zastosowanie.

1. Tradycyjna rundka – metoda polegająca na zabraniu głosu przez wszystkich uczestników szkolenia. Uczestnicy mogą zapraszać do wypowiedzi kolejną osobę, żeby uniknąć niezręcznej ciszy i oczekiwania oraz usprawnić przebieg szkolenia. Metodę tę można wykorzystać do: poznania osób biorących udział w szkoleniu i ich prezentacji na początku spotkania, zebrania informacji zwrotnych na zakończenie szkolenia, prezentacji efektów pracy czy też zebrania opinii wszystkich uczestników na określony temat.

2. Proste narzędzia ICT umożliwiające trenerowi zebranie w szybki sposób anonimowych, krótkich odpowiedzi od uczestników. Takim narzędziem jest np. Answergarden – wystarczy wrzucić link do strony, żeby uczestnicy mogli na nią wejść i napisać swoją odpowiedź. Narzędzia tego typu można używać do: zbierania pytań, opinii, informacji, oczekiwań uczestników, zapisania propozycji zasad kontraktu, tworzenia pomysłów w trakcie burzy mózgów, krótkiego podsumowania szkolenia, zebrania skojarzeń m.in. na etapie wprowadzania do tematu szkolenia (np. „Z czym Ci się kojarzy słowo asertywność…?”), pobudzenia grupy w sytuacji spadku energii, głosowania, zapisania krótkich wniosków itp.

3. Chat – jedna z najpopularniejszych i najprostszych metod interakcji z uczestnikami. Warto z niego korzystać w sytuacji, kiedy chcemy zebrać informacje bezpieczne dla uczestników, pamiętając o tym, że chat nie jest anonimowy. Chat jest miejscem, które może służyć do następujących celów: przedstawienie się uczestników podczas webinarów i konferencji, zadawania pytań, przesyłania linków, materiałów szkoleniowych, formularzy ćwiczeniowych, zbierania informacji i krótkich odpowiedzi, np. dotyczących skojarzeń, organizowania szybkich konkursów. 
   Trener może również skorzystać z chatu w wersji prywatnej, wtedy poszczególni uczestnicy mogą się wymieniać informacjami w trakcie pracy lub przekazać sobie informację zwrotną. Chat w wersji prywatnej nadaje się również do bieżącej komunikacji z poszczególnymi uczestnikami bez konieczności angażowania całej grupy.

4. Praca w grupach – można ją zorganizować poprzez dostępne opcje podziału na zespoły na konkretnych platformach. Można także poprosić uczestników, aby połączyli się ze sobą telefonicznie np. poprzez aplikację Messenger lub WhatsApp. Decydując się na opcję Breakout Rooms, warto pamiętać o tym, że w sytuacji, kiedy przenosimy uczestników po raz pierwszy do podgrup, należy ich poinformować o szczegółach technicznych i sposobie, w jaki będzie się to odbywać. Informujemy, że uczestnicy będą widzieć i słyszeć tylko członków grupy. Pozostali uczestnicy i trener nie będą ich słyszeli. Ustalamy, co każdy powinien zrobić, jeśli pojawią się problemy techniczne w trakcie przenoszenia do pokoi.

5. Dyskusja –  jest jedną z najczęściej stosowanych metod interakcji podczas spotkań online. Umożliwia ona wyrażanie przez uczestników swojej opinii, zdania, podzielenie się refleksjami, doświadczeniem. Warto korzystać z tej metody, zadając pytania uczestnikom spotkania w momentach, gdy: chcemy poznać ich zdanie na określony temat, zależy nam na koncentracji uwagi na temacie, o którym mówimy, chcemy zaangażować uczestników w aktywne myślenie lub zmobilizować ich do aktywności.

6. Burza mózgów – metoda polegająca na kreowaniu nowych pomysłów, a następnie ich ocenie. Szkolenia online dają wiele możliwości realizacji burzy mózgów z wykorzystaniem narzędzi ICT. W celu kreowania nowych rozwiązań można wykorzystać zapisanie ich w dostępnych narzędziach np. AnswerGarden, Mentimeter, Miro, Mural, Poll Everywhere,  Mindmanager, Mindmeister, Padlet czy też prosta tablica Jamboard od Google lub inne pliki współdzielone. Warto zwrócić uwagę na walory estetyczne wypracowanych rozwiązań i wykorzystać narzędzia, które umożliwiają ciekawą i ładną wizualizację efektów pracy trenera. Wypracowane pomysły można zweryfikować za pomocą testów lub ankiet. Z tego typu aplikacji można skorzystać również na smartfonach, co zwiększy zaangażowanie odbiorców. Do tego celu można wykorzystać: Mentimeter; QUIZIZZ; Kahoot!, Klaxoon.

7. Współdzielone wirtualne tablice i pliki (np. tablica Whiteboard lub pliki Google) umożliwiają uczestnikom wspólną pracę nad określonym przez trenera zagadnieniem. Tego typu narzędzia ułatwiają współpracę osób, które znajdują się w przestrzeni wirtualnej. Dzięki nim możemy zwizualizować pomysły, wspólnie utworzyć notatki, podsumowania, wnioski. Można je wykorzystać do wielu różnych ćwiczeń np. do autoprezentacji lub wizualizacji omawianych zagadnień. Dla przykładu: na tablicy Jamboard każdy uczestnik może stworzyć opis swojej osoby, używając do tego celu wszystkich możliwych narzędzi np. wklejania zdjęć, grafik, treści. Warto takie rozwiązania wykorzystywać w sytuacji, kiedy uczestnicy grupy już się znają i przedstawiają się po raz kolejny innemu trenerowi realizującemu następny moduł szkoleniowy.

8. Slajdy – niemal każdy trener korzysta podczas swojej pracy z różnych form wizualizacji treści. Warto wykorzystać również slajdy, które są pokazywane uczestnikom do pobudzenia z nimi interakcji i wzbudzenia zainteresowania. Można to zrobić na różne sposoby: wyświetlając slajd zawierający błąd z prośbą o jego odnalezienie; używając rebusu, łamigłówki, zagadki do rozwiązania; stosując kalambury – do znalezienia odpowiedzi na trudne pytania; wykorzystując obraz, zdjęcie z metaforą – do budowania skojarzeń; zostawiając puste miejsca ze znakiem zapytania na wykresach, tabelach i zadając uczestnikom pytania o przewidywaną odpowiedź, którą mogą napisać na chacie lub w innym anonimowym narzędziu ICT.

9. Konkurs, gra lub quiz – warto korzystać z tego typu narzędzi w celu pobudzenia uwagi uczestników lub podsumowania spotkania czy konkretnych partii materiału. Do wyboru jest wiele aplikacji, które można z powodzeniem wykorzystać. Przykładowo: Kahoot umożliwia trenerom tworzenie quizów, świetnie sprawdzających się jako testy wiedzy. Dodatkowo mobilizująco na uczestników wpływa element rywalizacji między osobami zaangażowanymi w rozgrywkę. Na uwagę zasługuje również proste narzędzie LearningApps, które umożliwia stworzenie np. własnej krzyżówki.

10. Praca indywidualna uczestników – projektując spotkanie online, warto pamiętać o tym, żeby zapewnić różne formy pracy indywidualnej, ponieważ one mobilizują i angażują wszystkich uczestników. Pomysły na zastosowanie tej metody: wysłanie uczestnikom przed szkoleniem materiałów szkoleniowych/ćwiczeń/slajdów z prośbą o ich wydrukowanie po to, aby mogli zrobić na nich notatki; wydrukowanie przez uczestników karty pracy z podsumowaniem i wnioskami po szkoleniu po to, aby na bieżąco zapisywali wszystko w jednym miejscu; wypełnienie testu, analiza tekstu lub case study.

Praca w trybie online wymaga przygotowania przed szkoleniem wszystkich dostępnych pomocy w formie linków, plików Google, narzędzi ICT czy też materiałów szkoleniowych. Aby sprawnie zrealizować szkolenie, warto pamiętać o opracowaniu scenariusza szkolenia. Niezwykle ułatwia on pracę i odciąża emocjonalnie trenera, zwalniając z konieczności nieustannego myślenia o tym, jak pobudzić uczestników do zaangażowania.

Zobacz także:

Jak prowadzić szkolenia online? Przegląd podejść

Ile powinna trwać lekcja online?

Wydarzenie online od A do Z - praktyczny poradnik