Grywalizacja – fascynacja na skróty

ok. 5 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!
Piszę do osób niecierpliwych, szukających informacji na przykładach i lubiących zgłębiać wybrane tematy. Sama tak pracuję, bo często nie starcza mi ani cierpliwości, ani czasu na studiowanie długich artykułów. Mogę podziwiać ludzi, którzy swoje doświadczenia przekazują w sposób uporządkowany, ale wiem, że jest też sporo osób dorosłych, które uczą się nieco inaczej. A gdyby tak wiedzę przekazywał nam mimochodem Kłobuk albo Utopiec?
Lubię się bawić i kiedy ludzie są zadowoleni. Takie efekty osiągam grając albo organizując grywalizacje. Ich elementy wykorzystuję też podczas szkoleń dla dorosłych.
Grywalizacja (inaczej gamifikacja) to stosowanie elementów typowych dla gier do czynności z zasady nie będących grami w celu zaangażowania ludzi do ich wykonywania.
O swojej drodze do grywalizacji pisałam w artykule „Czytam bo gram” (Bibliotekarz Warmińsko-Mazurski” nr 3-4/2016, s. 55-57). Wspominałam tam projekty powiązane z gamifikacją, w których uczestniczyłam, które realizowałam w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Olsztynie i poza nią. Projekty, które można multiplikować w innych miejscach.
Poniżej podaję kilka elementów growych często wykorzystywanych w grywalizacjach. Pod każdym z elementów podaję nazwę albo typ grywalizacji, w której ten element zastosowano. Czasem dodaję też krótki opis i link, pod którym znajdziecie więcej informacji na dany temat.
1. Drobne ale częste nagrody łatwe do zdobycia
Przykład: Buźki (słoneczka albo inne ładne obrazki czy naklejki) przyznawane przedszkolakom za pożądane zachowania. Niby banalne, ale skuteczne.
2. Wyzwanie i praca zespołowa, nagroda do podziału
Przykład: 10 czerwonych balonów meteorologicznych rozmieszczonych w USA i znalezionych w ciągu, zgadnijcie ilu, godzin – opisane w książce „Grywalizacja” Pawła Tkaczyka. Jeśli nie czytaliście – zajrzyjcie. Dla mnie ten przykład był przełomowy i pamiętam go do dzisiaj. Jest dla mnie idealnym przykładem grywalizacji.
3. Wyzwanie, rywalizacja, duża nagroda
Przykład: Premiera samochodu w Stokholmie – https://paweltkaczyk.com/grywalizacja-przyklady-marketing/. Szkoda, że nie w Olsztynie, choć pewnie nie udałoby mi się uciekać 7 dni przed innymi graczami, którzy chcieliby mi odebrać znalezione w aplikacji mobilnej auto.
4. Punkty za powtarzalność
Przykład: Wiele programów lojalnościowych, w których zbieranie punktów za prozaiczne czynności (w banku, w sklepie…) może gracza doprowadzić do nagrody. Z mojego punktu widzenia często jest to nudne. Ale skuteczne, gdy co miesiąc kupuję karmę i żwirek dla kotów wybieram zooplus, a w Biedronce odbieram naklejki Gangu Swojaków.
5. Realne możliwości warunkowane wynikami grywalizacji, wymuszenia
Przykład: Social Credit System - https://www.worldmaster.pl/technologia/kontrola-spoleczenstwa-w-chinach-scs/ – Chińczycy, którzy zdobywają za mało punktów - działają/myślą niezgodnie z oczekiwaniami rządu nie mogą np. kupić biletu na szybką kolej/samolot albo wziąć kredytu w banku. Motywacja negatywna przymusza, a nie zachęca. Straszne i obowiązkowe, a to dobrowolny udział jest bardzo ważny po to, by gracz czerpał radość z gry.
6. Geolokalizacja
Przykład: Gry miejskie, które Good Books (goodbooks.pl/) pomaga organizować na platformie Action Track – organizator kupuje dostęp do platformy, gracze nie płacą.
7. Analogowe karty do gry, punkty za powtarzalność, inicjatywy, pozyskanie nowych uczestników
Przykład: Biblioteka – Twój czas, Twoje miejsce - https://www.wbp.olsztyn.pl/pilotaz-gry-biblioteka/ – wydrukowane (analogowe) karty do zbierania pieczątek z bibliotek, w których pojawiali się gracze.
8. Gra miejska, atrakcje w różnych widocznych lokalizacjach
Przykład: Poci@g do Europy https://archiwum.wbp.olsztyn.pl/programy/zlapeurope/bilet.docx podczas imprezy Zł@p Europę w sieci https://archiwum.wbp.olsztyn.pl/programy/zlapeurope/index.php?cnt=oprojekcie
9. Historia, świat gry, atrakcyjna grafika, zagadki, wyzwania, punkty za…
Przykład: Planeta Zapomnianych Książek: http://planeta-zk.mambogram.pl/ na darmowej platformie mambogram.pl. Grywalizacja została zakończona, ale stronę zostawiliśmy, jako przykład możliwości platformy MamBoGram. Na podobnej zasadzie na mambogram.pl widnieje nadal grywalizacja Hannibal Lectur i perły w koronie: http://perly-w-koronie.mambogram.pl/


10. Punkty za obowiązek projektowy, rywalizacja, miejsce dla promocji własnej…
Przykład: Grywalizacja działań Dyskusyjnych Klubów Książki w województwie warmińsko-mazurskim https://formularze.wbp.olsztyn.pl/dkk/ – wysyłanie sprawozdań ze spotkań klubów też może być przyjemne. Mechanizm zbudował Krzysztof Tkacz z WBP w Olsztynie zgodnie z potrzebami projektu.
11. Geolokalizacja, nieograniczony teren działania
Przykład: Find your library – w aplikacji GeoGames dostępnej nieodpłatnie w Google Play (na Androidzie).
12. Zadania informacyjne i zabawowe, punkty za wchodzenie na strony z informacjami, niespodzianki, systematyczne wyzwania
Grywalizacja dla uczestników szkolenia o projektach i grywalizacji. Jednym z moich obowiązków jako uczestniczki Erasmusowego projektu „Tak możemy… w bibliotece” było przedstawienie koncepcji szkolenia, które wejdzie do oferty WBP w Olsztynie. Wskazana grywalizacja była zadaniem domowym (nieobowiązkowym choć oczekiwanym) dla uczestników tego szkolenia.
Przykłady 7-12 są związane z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Olsztynie. Pierwsze trzy, o różnym stopniu skompilowania, powtarzają się w różnych wariantach w niejednej bibliotece albo… mogą się powtarzać, bo stosunkowo łatwo je zorganizować.
Dwie ostatnie grywalizacje powstały w wyniku mojego udziału w projekcie „Tak możemy w… bibliotece” realizowanego od 2019 roku w ramach programu Erasmus+. https://takmozemywbibliotece.blogspot.com/. Find your library to próba ujednolicenia zadania, które można wykonywać w pobliżu bibliotek na całym świecie, bo jest oparta na mapach google i dostępna nieodpłatnie. Przygotowywałam ją w 2019 roku z Fundacją To My i spółkami Slavic Monsters oraz GeoGames. Wtedy zafascynowanie nowymi możliwościami geolokalizacji przykryło w moich działaniach dbałość o precyzję techniczną, niezawodność i promocję. Dlatego potencjalni gracze w Pradze (Czechy), gdzie rozwijałam swoją wiedzę o grywalizacji, bardziej interesowali się zakupem kart z elementami rozszerzonej rzeczywistości, których próbną talię spółki Slavic Monsters mogłam im dać do ręki, niż aktywnie szukali bibliotek (mapy w Pradze zaczęły działać po dwóch dniach, gdy zapał już minął). Platforma GeoGames ma potencjał, który zamierzam wykorzystać w kolejnych grywalizacjach.

Rzeczywistość rozszerzona – AR (z języka angielskiego: (Augmented reality) to połączenie świata rzeczywistego z elementami wytworzonymi cyfrowo. Marzy mi się zgrywalizowana droga do biblioteki (albo innego celu), „wybrukowana” miejscami, w których zakotwiczone są elementy rozszerzonej rzeczywistości – atrakcyjne figury, które zapraszają, bawią, informują, intrygują…

Jeszcze nie zorganizowałam żadnej gry/grywalizacji w aplikacji mobilnej GoosChase, którą poznałam w Pradze. Może ktoś to zrobi i zaprosi mnie do udziału jako zwykłego uczestnika?
Zobacz także:
Rozmowa EPALE: Nie tylko rozrywka. Jak zespołowe gry online mogą rozwijać kompetencje dorosłych?
Jak zwiększyć zaangażowanie podczas zajęć, czyli totalne podstawy gamifikacji dla akademików
Grywalizacja wymaga dużych nakładów pracy?
Czy grywalizacja jest na pewno dla dorosłych?
Grywalizacja motywuje tylko na chwilę?
Wykorzystanie gier i grywalizacji w edukacji dorosłych
Grywalizacja w edukacji dorosłych: oczekiwania a rzeczywistość

Komentarz
Czy grywalizacja jest taka uniwersalna?
Dziękuję za wyjaśnienie jak szerokie zastosowanie może być grywalizacja, w jak wielu obszarach może się przydać. Z drugiej strony - wychodzi na to, że każdy system, w którym przewidziane są nagrody za oczekiwane zachowanie, to rodzaj gry. No i pytanie o motywację. Gdzie w tym wszystkim jest motywacja? Czy grywalizacja nie kładzie zbyt dużego nacisku na motywację zewnętrzną?
- Zaloguj lub zarejestruj się aby dodawać komentarze
Jak dla mnie jest…
Jak dla mnie jest uniwersalną formą przekazywania wiedzy, umiejętności i również radości z odkrywania nowych rzeczy. Wiem, że to brzmi patetycznie, ale wydaje mi się, że takie podejście do grywalizacji jest adekwatne. Oczywiście nagrody to nie tylko jedyna motywacja - dla wielu ludzi liczy się droga do celu, poznawanie nowych ludzi, umiejętności, rywalizacja lub współpraca. Dobrze zaimplementowana grywalizacja może zdziałać cuda.
- Zaloguj lub zarejestruj się aby dodawać komentarze
Przypomniałaś mi Elu nasz…
Przypomniałaś mi Elu nasz wspólny pomysł na projekt, który nie dostał, niestety, dofinansowania, a miał spory potencjał i dotyczył właśnie grywalizacji. To dzięki Tobie zainteresowałam się tą formą edukacji/zabawy, ale przyznam, że nie starczyło mi samozaparcia i czasu, aby jakoś pogłębić temat. Ten tekst i twoje nazwisko zainspirowało mnie do wykorzystania grywalizacji w animacji społecznej. Chętnie się spotkam, może to czas na kolejną odsłonę naszej współpracy?
- Zaloguj lub zarejestruj się aby dodawać komentarze
Prawie trzy lata od…
Prawie trzy lata od publikacji tekstu, a wciąż spokojnie można czerpać. Chociaż część projektów już niestety nieaktualizowana. :( Elu też wprowadzałaś mnie w świat grywalizacji i wirtualnej rzeczywistości. Pozdrawiam serdecznie.