Korte bio

Ik ben 57 jaar, 28 jaar werkzaam geweest in mbo en volwasseneneducatie, nu werkzaam als trainer/adviseur bij CINOP. Ik train door het hele land heen, voornamelijk docenten op professionaliseringsvraagstukken op het gebied van examinering, pedagogisch en didactisch handelen en onderwijsontwikkeling. Voor mij heeft een training zin gehad als de deelnemers na afloop zeggen dat ze niet het gevoel hebben dat ze belangrijkere zaken hadden kunnen doen.

Mijn verhaal

Toen ik in 1991 startte als ‘educatief werker in de basiseducatie’, was het onderwijs aan volwassenen net uit het buurthuis gehaald en ondergebracht in een tak van onderwijs die zichzelf nog moest uitvinden. Waren we nou bezig met welzijnswerk of met onderwijs? En wat was het verschil? Ik maakte de ontwikkeling mee naar steeds meer vertrouwen in deze tak van onderwijs, met name aan de NT2-kant. We professionaliseerden, stroomlijnden de programma’s, verzorgden inburgering en bereidden voor op de staatsexamens. Gingen gebruik maken van methodes, in plaats van alles zelf te bedenken.

Er kwamen schotjes te staan tussen leren in de school en het dagelijks leven. En die schotjes probeerde ik zo veel mogelijk weg te halen door altijd vanuit een realistische context stof aan te bieden. Met de groep naar de supermarkt en lezen wat er op die pakken stond, luisteren naar wat er bij de kassa werd gezegd, en wat er dan werd geantwoord. Naar het station, een kaartje kopen en dan ook de trein in. Een huisarts of leerkracht van de basisschool uitnodigen om gesprekken te leren voeren, zodat je kind niet altijd mee moest.

In 2002 stapte ik over naar het mbo. Daar ging ik aan het werk zoals ik dat ook in de basiseducatie deed: de mensen in mijn lokaal kwamen niet binnen met een leeg hoofd en zonder bagage. En van die bestaande kennis en bagage maakte ik gebruik bij het aanleren van nieuwe vaardigheden. In het mbo is de beroepsomgeving leidend voor de leerstof. Iets wat ik bij de NT2 groepen ook altijd probeerde te bereiken: in welke omgeving heb je deze vaardigheid nodig en hoe leer je hem dan het beste aan?

Ik gaf ook les aan de volwassenen in het mbo. Ze hadden al een baan en moesten, om hogerop te komen of om die baan te behouden, alleen nog een diploma te halen. Deze mensen waren volwaardige vakkrachten en liepen leeg op schoolse vaardigheden, waarvan driekwart zei, ze niet te hoeven gebruiken in de praktijk, of die ze al ruimschoots beheersten.

Als ik kijk naar de toekomst van het volwasseneducatie, zie ik maattrajecten met passende inhoud voor hen die dat nodig hebben. Ik zie veel modulair digitaal aanbod. Ik zie dat in de praktijk geleerde vaardigheden gevalideerd worden. Dat deze validatie ook binnen Europa gelijkwaardig is. Ik zie uitwisseling tussen de verschillende onderwijspoten, zodat er meer vanzelfsprekend wordt uitgewisseld, waardoor doorstromen ook makkelijker wordt. Ik zie dat er sterk op Life Skills wordt ingezet. Dat zal in het onderwijs ook een grote rol spelen. De term ‘einddiploma’ komt te vervallen. Diploma’s zijn geen eindstation, maar altijd een tussenstation of een begin van een traject. En alles wat je informeel of non-formeel leert, heeft een functie en is van waarde.

Binnen het formele onderwijs, dus ook in de volwasseneneducatie, is het uitgangspunt datgene wat de deelnemer op dat moment nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Of dat nou op het werk is, bij het uitoefenen van een hobby of bij het opvoeden van kinderen.

Drie vaardigheden die belangrijk zijn voor de toekomst