ok. 5 minut czytania – polub, linkuj, komentuj!

Nie pomijaj przygotowań do mobilności grupowej

W ramach projektu KA122 “Rozwijamy się RAZEM” zorganizowałyśmy dwie mobilności grupowe dla dorosłych uczestników (wiek 60+) naszych programów edukacyjnych. W każdej z nich udział wzięło aż 12 osób, z czego większość z nich po raz pierwszy brała udział w mobilnościach edukacyjnych oraz w ogóle po raz pierwszy w życiu wyjeżdżała za granicę. Osoby te cechowały się również niskim poziomem znajomości języka angielskiego oraz języka kraju mobilności. Przygotowania do mobilności były kluczowym elementem, od którego zależał sukces projektu, czyli osiągnięte rezultaty.

Jeśli wybierasz się na mobilność grupową z ponad 10-osobową grupą do innego kraju i wiesz, że dla większości z nich jest to pierwszy w życiu wyjazd za granicę, osoby nie znają zbyt dobrze języka angielskiego ani języka kraju mobilności, średnia wieku w grupie wynosi 70 lat, a do tego masz ambitny plan edukacyjny, to warto dobrze przygotować się do takiego wyjazdu. Nie tylko siebie, ale także uczestników. Oto kilka wniosków, które jako organizacja wyciągnęłyśmy z pierwszej z realizowanych mobilności grupowych.

Atmosfera i zaufanie to podstawa

Z jednej strony powyższe stwierdzenie może wydawać się banalne. W teorii wszyscy to wiedzą. W praktyce niestety podejście to nie jest powszechnie stosowane. Najtrudniejsze jest to, że tworzenie atmosfery zaufania nie dzieje się z dnia na dzień, a powinno ono wypływać z przeprowadzonych już przez organizację działań oraz poprzednich doświadczeń z daną organizacją. Na pozytywną atmosferę składa się poczucie bycia zauważonym w danej grupie, doświadczenie odpowiadania na swoje potrzeby, poczucie wsparcia w razie trudności, poczucie że obowiązują zasady, które dotyczą wszystkich. Jeśli osoby uczestniczące w mobilności oraz realizujące projekt mają do siebie zaufanie, same przygotowania stają się fascynującą przygodą, w której uczestniczymy razem. Nie ma szybkich wskazówek jak zbudować zaufanie, ale wiem, że sam proces przygotowań do mobilności może je wspierać.

^{fot. archiwum autorki}

Ramy i granice

W pracy z grupą granice nie są po to żeby odgrodzić się od innych, ale służą wskazaniu przestrzeni, w której będziemy się poruszać. Budują poczucie bezpieczeństwa wśród osób uczestniczących i realizujących. W naszym projekcie bezpieczne granice stworzyłyśmy dzięki jasnemu określeniu zasad udziału w mobilności, w tym wymogowi wzięcia aktywnego udziału w przygotowaniach. Każda osoba uczestnicząca wybierała temat do przygotowania, samodzielnie i w małej grupie opracowywała go merytorycznie, przedstawiała pozostałym osobom w grupie, dyskutowała i rozmawiała na jego temat. Jej zadaniem było także wzięcie udziału w prezentacjach pozostałych członków grupy, bo do mobilności przygotowujemy się grupowo, a nie indywidualnie. Takie podejście sprzyja także integracji grupy jeszcze przed wyjazdem.

A co jeśli ktoś odmawia poruszania się w ustalonych granicach lub jakieś obiektywne czynniki mu to utrudniają? Nasze doświadczenie pokazuje, że osoby same proponują inne rozwiązania. Edukator może także, znając osobę i jej umiejętności, pomóc proponując jak dla dobra grupy osoba ta może zaangażować się w inny sposób np. oprowadzanie po jakimś fragmencie miasta już na miejscu, zakupienie prezentów dla organizacji goszczącej, wsparcie w tłumaczeniu itd. Ważne jednak, żeby każdy uczestnik w projekt się zaangażował i włożył w to swoją pracę.

Daj uczestnikom okazję do bycia aktywnym

Osoby po 60. roku życia mają różny poziom umiejętności korzystania z zasobów internetu. Dla nas, osób, dla których jest to codzienność, niski poziom tych umiejętności może jawić się jako bardzo duże utrudnienie i możemy mieć chęć ułatwienia uczestnikom przygotowań przez to, że na siebie weźmiemy ich organizację. Jednak nasze doświadczenia pokazały, że obawy te są nieuzasadnione. W ramach projektu oddałyśmy uczestnikom pole do popisu w kwestii przygotowania merytorycznego do mobilności. Osoby podzieliły się na 2-3 osobowe grupy i wybrały sobie jeden z tematów do przygotowania. Stworzyłyśmy grafik spotkań przygotowujących i każda grupa miała zaplanowane wystąpienie danego dnia. Uczestnicy korzystali z zasobów internetu ale także lokalnych bibliotek i księgarni. Okazało się, że osoby 60+ są bardziej przyzwyczajone do korzystania z różnorodnych źródeł informacji niż osoby młodsze. Dla nas najszybciej i najłatwiej jest znaleźć je w internecie. Dla nich łatwiejsze, zarazem bardziej ciekawe i angażujące było przeszukiwanie bibliotek, a w nich przewodników i innych książek. Zaobserwowałyśmy, że wielość źródeł i nie ograniczenie się jedynie do prezentacji na komputerze, spowodowało że osoby uczestniczące były bardzo zaciekawione.

^{fot. archiwum autorki}

Stwórz przyjazne i wspierające środowisko

Jeśli mamy grupę osób, z których każda ma do przygotowania jakieś zagadnienie, może pojawić się rywalizacja pomiędzy uczestnikami. Prawdopodobieństwo to jest większe w grupach osób 60+, które chodziły do szkoły i pracowały głównie w czasach, gdy rywalizacyjny model był bardzo popularny. Naszym sposobem na nie wspieranie takiego podejścia, oprócz atmosfery zaufania, jest nie wprowadzenie oceny uczestników, a także powtarzanie, że najważniejsze jest przygotowanie materiału tak, żeby im samym się on podobał. Osoby uczestniczące w mobilności na etapie przygotowywania swojego tematu wiedziały też, że jeśli obawiają się swojego wystąpienia to mogą najpierw pokazać je edukatorkom oraz, że jeśli tylko będzie taka potrzeba, edukatorki pomogą przy obsłudze sprzętu multimedialnego.

Chwal i daj chwalić innym

Upieczenie tradycyjnego słoweńskiego ciasta, przygotowanie zabawnie dla Polaków brzmiących słów po słoweńsku, puszczanie współczesnej młodzieżowej muzyki z YouTube'a, czy stworzenie mapy z miejscami, w których będziemy, to tylko niektóre pomysły osób uczestniczących w mobilności na ciekawe przygotowania do wyjazdu. Zapytałam uczestników, co dały im te przygotowania i odpowiedzi były następujące:

• całkiem inaczej odwiedza się miejsca, o których już się coś wie, jest to pełniejsze przeżycie;
• to bardzo wzmacniające kiedy inni uczestnicy dziękują za przygotowanie tematu'
• takie przygotowania pokazują nam samym, że jesteśmy jeszcze coś warci;
• większe zainteresowanie tematem, bo nawet jeśli osoba nie miała na początku ochoty nic przygotowywać, to jak już zaczynała to wciągała się w temat'
• była to okazja do bliższego poznania osób, z którymi będziemy brać udział w mobilności.

^{fot. archiwum autorki}

Przygotowania każdej z grup mobilności dorosłych 60+ trwały od 8 do 10 tygodni. Regularne spotkania dały nam okazję do poznania osób uczestniczących z innej strony oraz samym osobom możliwość większej integracji. Wszystkie osoby, co prawda znały się już przed wyjazdem, bo wszystkie są uczestnikami naszych programów edukacyjnych, ale spotkania tej wybranej 12-tki pozwoliły im się zbliżyć i nawiązać bliższe relacje. Jest to ważne także dlatego, że nasze działania wyznaczają pewne standardy, a przez to także budują lub rujnują wiarygodność.