ok. 6 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Ministerstwo edukacji zapowiada, że niebawem ogłosi konkurs na utworzenie kolejnych lokalnych ośrodków wiedzy i edukacji (LOWE).

LOWE to centra organizowania i animowania edukacji pozaformalnej i nieformalnej dla osób dorosłych, uruchomiane przy szkołach funkcjonujących w systemie oświaty. Celem utworzenia LOWE jest zwiększenie udziału dorosłych w kształceniu poprzez uaktywnienie i zaangażowanie osób dotychczas biernych, nieuczestniczących w jakichkolwiek zorganizowanych formach edukacji. Projekt pilotażowany zakładał wykorzystanie szkół jako lokalnych centrów organizowania i animowania pozaformalnej edukacji dorosłych.

W roku szkolnym 2017/18 w ramach projektu pilotażowego powstało 50 LOWE z funduszy Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER; Oś priorytetowa II: Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji; Działanie 2.14 Rozwój narzędzi dla uczenia się przez całe życie). Nowy konkurs ma umożliwić utworzenie 100 nowych LOWE.

Niedawno miałam okazję poznać dwa LOWE utworzone w ramach projektu pilotażowego. Jeden ośrodek powstał w Lubichowie przy Publicznym Gimnazjum im. ks. kard. St. Wyszyńskiego i Zaocznym Liceum Ponadgimnazjalnym, drugi - w Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie–Osadzie. Oba te ośrodki są położone w małych miejscowościach, a ich słuchacze to głównie osoby zamieszkujące tereny wiejskie. W ramach LOWE oba ośrodki przeprowadziły mnóstwo ciekawych szkoleń, a wokół LOWE utworzyła się prawdziwa społeczność. Umiejscowienie ośrodków na terenach wiejskich spowodowało, że wśród słuchaczy pojawiały się osoby, które nigdy wcześniej nie uczestniczyły w żadnych formach edukacji dorosłych i nigdy nie pojechałyby specjalnie do miasta, by się dokształcać.

Działania LOWE opierały się na kadrze szkolnej, która mogła rozwijać swoje kompetencje w pracy z osobami dorosłymi, a nawet seniorami. Seniorzy byli jednymi z licznie reprezentowanych uczestników zajęć edukacyjnych, aczkolwiek nie było to regułą. Osoby młodsze, aktywne zawodowo, poszukiwały możliwości dokształcenia się w zakresie użytecznym dla ich pracy, osoby nieaktywne zawodowo – poszukiwały zajęć ciekawych, zgodnych z ich zainteresowaniami i odpowiadających ich potrzebom – np. deficytom umiejętności cyfrowych. Osoby bezrobotne poszukujące pracy szukały możliwości nabycia takich umiejętności, które staną się atutem na rynku pracy. Wiekowe zróżnicowanie uczestników zajęć było ogromne (od 28 lat do prawie 70), były osoby pracujące, ale największą część beneficjentów stanowiły osoby niepracujące, w tym emeryci i renciści.

Oferta szkoleniowa LOWE została oparta na wynikach badania potrzeb w środowisku lokalnym. Na tej podstawie zaplanowano takie szkolenia, które cieszyły się zainteresowaniem, a jednocześnie umożliwiły poprawę jakości życia uczestników.

Dużą popularnością cieszyły się zatem szkolenia komputerowe, w ramach których uczestnicy uczyli się nie tylko obsługi komputera (na różnych poziomach zaawansowania), ale również korzystania z urządzeń mobilnych. Ważne były również kompetencje związane z ułatwianiem codziennego funkcjonowania przy użyciu możliwości, jakie daje korzystanie z usług internetowych, takich jak e-bankowość, e-zdrowie, a nawet e-zakupy. Wielu uczestników zajęć ma rodzinę za granicą, zatem sami zgłaszali potrzebę nauczenia się korzystania z internetowych komunikatorów. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również kursy językowe – słuchacze LOWE chętnie chodzili na zajęcia z języka angielskiego i niemieckiego. Ucząc osoby dorosłe języka obcego, stawiano przede wszystkim na umiejętności praktyczne i podstawowe kompetencje komunikacyjne, trenowane np. poprzez odgrywanie różnego rodzaju sytuacji, w których uczestnik może się znaleźć, np. podczas wyjazdu za granicę, na lotnisku, w restauracji, w komunikacji miejskiej, podczas rezerwowania miejsca w hotelu itp.

LOWE w Iłowie-Osadzie prowadziło również zajęcia z wiedzy patriotycznej i obywatelskiej. Tymi spotkaniami interesowali się szczególnie panowie, kobiety bardziej były zainteresowane zajęciami zdrowotnymi, kulinarnymi. Zainteresowanie zajęciami z ekologii i sportowymi było zarówno wśród mężczyzn (tu najpopularniejsze były gry zespołowe, siłownia), jak i kobiet (bardzo lubiane przez nie zajęcia fitness).

Z kolei LOWE w Lubichowie, oprócz zajęć komputerowych i językowych, organizowało spotkania z prawnikami, którzy uczyli słuchaczy podstawowych umiejętności poruszana się po kwestiach prawnych, podpowiadali, co zrobić, gdy otrzymuje się pismo administracyjne, ale również, jak pisać podania, odwołania, wnioski. Dużym zainteresowaniem cieszył się również kurs pierwszej pomocy (szczególnie użyteczny na obszarach wiejskich, gdzie zdarza się wiele wypadków związanych z rolnictwem).

Oprócz efektów edukacyjnych (np. znajomości języka, umiejętności obsługi komputera) pojawiły się efekty aktywizacyjne i integracyjne lokalnego środowiska – uczestnicy przeprowadzali swoich znajomych, sąsiadów, zaczęli wychodzić z domu, spotykać się, interesować otoczeniem, poznawać nowe osoby ze środowiska lokalnego. Obecnie osoby, które do tej pory były bierne, nadal są zainteresowane uczestnictwem w szkoleniach, dopytują o takie możliwości, a niekiedy i same wychodzą z inicjatywą włączenia się w prace organizacyjne czy pomocnicze. Można więc powiedzieć, że efekt aktywizacyjny faktycznie został osiągnięty.

Beata Ciężka – ewaluatorka, autorka i realizatorka szkoleń z zakresu ewaluacji. Posiada bogate doświadczenie w realizacji projektów badawczych i ewaluacyjnych prowadzonych m.in. dla Komisji Europejskiej. Specjalizuje się w programach i projektach edukacyjnych. Współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Ewaluacyjnego. Ambasadorka EPALE.

Zobacz także:

Kaszubski Uniwersytet Ludowy - dobra praktyka pracy z seniorami