ok. 3 minut czytania – polub, linkuj, komentuj!

Fundacja ARTeria z Zabrza jest jednym z partnerów konsorcjum pracującego nad projektem Breaking Taboos about Mental Health. Wspólnie z organizacjami z Belgii, Francji, Litwy i Słowenii tworzymy różnorodne materiały przydatne w przełamywaniu stereotypów na temat zdrowia psychicznego. Szkolimy też pracowników młodzieżowych w tym zakresie. 

Jedną z form pracy, którą wybraliśmy, jest tworzenie komiksów w wersji papierowej i cyfrowej, których zadanie polega na pokazywaniu, jak można walczyć z uprzedzeniami i krzywdzącymi mitami. Taka forma tekstu świetnie trafia do młodych ludzi, stąd pomysł na warsztaty tworzenia komiksów o zdrowiu psychicznym adresowane do grupy wiekowej od 15. do 19. roku życia. 

Na dobry początek …

Nasze warsztaty postanowiliśmy zorganizować w jednej ze szkół średnich na Górnym Śląsku. Otwarte na propozycję okazało się Liceum Ogólnokształcące FILOMATA w Gliwicach. Zajęcia z młodzieżą poprowadziła Ewa Grynicka, w ARTerii specjalistka ds. rozwoju i testowania systemów edukacyjnych. Zaproszenie przyjęła też psycholożka szkolna, pani Aleksandra Sałamacha, która towarzyszyła młodzieży w podróży przez przełamywanie stereotypów za pomocą komiksów. 

Na samym początku grupa młodych ludzi rozważała znaczenie słowa „stereotyp” oraz zastanawiała się, w jakich sytuacjach i kontekstach tworzy się stereotypowe myślenie. Taką przestrzenią okazało się dla uczestników właśnie zdrowie psychiczne. Od razu padły też stwierdzenia, że stereotypy są bardzo krzywdzące i stygmatyzujące ludzi, którzy borykają się z problemami dotyczącymi emocji, uczuć i myśli. Po tej „burzy mózgów” młodzież podała kilka przykładów stereotypów narosłych wokół zdrowia psychicznego, zwracając też uwagę na bardzo skostniałe formy językowe, które się w nich pojawiają. I tak przeszliśmy do kolejnej fazy działań, a mianowicie tworzenia komiksów, czyli narzędzia, w którym słowo łączy się z obrazem…

Aktywne działanie 

Uczestnicy warsztatów, podzieleni na grupy, zajmowali się wybranym stereotypem, który mieli zdementować i pokazać jako przykład fałszywego myślenia. Wszyscy ochoczo ruszyli do zapoznania się z przygotowanym materiałem graficznym. Mieli do dyspozycji różnorodne postacie, obrazki przedstawiające miejsca (jak szkoła, klub, park), chmurki komiksowe, znaki emocji czy chętnie używane emotikonki. Potem nastąpił moment, w którym młodzi ludzi zaczęli pracę nad tworzeniem fabuły swoich komiksów, a pomysłów było dużo! Na szczęście owocna współpraca sprawiła, że po fali dyskusji można było przystąpić do wycinania, naklejania, zapisywania dialogów i tego wszystkiego, co przy tworzeniu komiksów daje radość i zabawę. W chwilach przerwy nie zapomnieliśmy o aktywności fizycznej w postaci krótkich angażujących gier. Dodatkowa dawka energia została przyjęta przez uczestników z dużą przyjemnością. 

Czas na refleksje

Ostatni etap naszych warsztatów polegał na zaprezentowaniu przez grupy efektów pracy. Komiksy znalazły swoją przestrzeń i zostały umieszczone tak, aby dla wszystkich były dobrze widoczne. Młodzi uczestnicy przedstawili fabułę komiksów, a przede wszystkim skoncentrowali się na omówieniu, jak funkcjonują wybrane przez nich stereotypy. Poprzez kreację bohaterów zwrócili uwagę, że uwolnienie się od uzależnień nie jest łatwe i nie jest wyłącznie wolą człowieka, jak powszechnie się myśli. Zaakcentowali też fakt, że terapia jest dla wszystkich, nie tylko – i to znowu stereotyp – dla „szaleńców” i „dziwaków”. Problemy mogą dotknąć każdego i, co ważne, warto, aby dorośli ludzie, rodzice, nauczyciele, mieli tego świadomość. 

Ostatnia prosta

Na koniec tego twórczego spotkania młodzież z zainteresowaniem obejrzała materiały umieszczone  na stronie projektu: https://breaking-taboos.eu/. My zaś wierzymy, że we współpracy ze swoimi nauczycielami oraz szkolną psycholożką, albo samodzielnie, zajrzą tutaj niejeden raz, odnajdując wskazówki i pomoc, gdy to będzie konieczne. A także wszystko to, co daje szansę na profilaktykę i ochronę swojego zdrowia psychicznego.