ok. 3 minut czytania – polub, linkuj, komentuj!

Arteterapia to wykorzystanie kreatywności w celach terapeutycznych. Konkretne działania arteterapeutyczne są narzędziem zdefiniowanej koncepcji terapeutycznej. Również sama technika jest instrumentem działania psychologicznego, które jest wprowadzane przez arteterapię w odpowiednim czasie, w celu wdrożenia kreatywnych środków prowadzących do zmiany terapeutycznej. 

Jest to metoda innowacyjna, chociaż „artetererapia” jako termin naukowy została zaproponowana przez Hilla już w 1939 roku. Może z niej korzystać każdy, bez względu na wiek, płeć, światopogląd, ponieważ podstawą arteterapii jest sztuka, która rozwiązuje wiele problemów za pomocą świadomych działań artystycznych. Można ją również wykorzystywać w procesie nauczania. Arteterapia wykorzystuje plastyczne, muzyczne, literackie i teatralne formy terapeutyczne. Tak szeroko pojęta sztuka pozwala symbolicznie wyrazić trudne doświadczenia, przeżycia i emocje w bezpiecznym środowisku, w formie rozmowy „nie wprost”. Zmniejsza napięcie i pomaga nazwać problem.

Za pomocą spotkań indywidualnych i zajęć grupowych można nawiązać nowe i lepsze kontakty, nauczyć się asertywnie wyrażać myśli i doświadczenia. Celem działań arteterapeutycznych jest zrozumienie codziennych problemów, zmiana ich oblicza, a także interpretacja i rozwój jednostki. Terapeutyczna funkcja sztuki pozwala wyjść poza własną perspektywę.                                             

Formy działań arteterapeutycznych

Sama arteterapia występuje w różnych formach. Wśród nich są:

Terapia za pomocą sztuk plastycznych

Stosuje techniki plastyczne – rysunek, malarstwo, rzeźbę, grafikę, kolaż. Forma sztuki jest równie ważna jak samo dzieło. Dlatego już sam wybór techniki plastycznej jest pierwszą wskazówką w kierunku rozwiązania problemu danej osoby – malowanie farbami lub rysowanie miękkim ołówkiem prowadzi do pewnych wniosków na temat sfery emocjonalnej i poczucia własnej wartości; stopniowo pozwala na pełniejsze i swobodniejsze wyrażanie siebie. Terapia plastyczna jest szczególnie potrzebna osobom, które czują się ograniczone i uciskane przez innych, ponieważ tworzy odpowiednią przestrzeń, która pozwala na swobodne tworzenie. 

Choreoterapia

Czyli terapia poprzez taniec, ruch. Pozwala wyrazić ludziom ich emocjonalne przeżycia związane z ciałem i kontaktem dotykowym. Technika ta jest szczególnie przydatna w rozwiązywaniu problemów od wczesnego dzieciństwa, podczas komunikacji naszego własnego ciała, kiedy język jeszcze się nie rozwinął. Można  użyć różnych rekwizytów, sprzętu gimnastycznego. Polecana dla wszystkich grup wiekowych. 

Muzykoterapia

Podczas procesu terapeutycznego wykorzystujemy nasz głos, instrumenty muzyczne czy nagrania dźwiękowe. Muzyka jest bardzo dobrym środkiem rozumienia, może służyć do nawiązywania relacji międzyludzkich i rozwiązywania problemów emocjonalnych (zwłaszcza przy wyrażaniu i nazywaniu emocji). 

Terapia teatralna

Posługuje się różnymi formami dramatu. Za pomocą wybranych ról uczestnicy zdobywają samopoznanie, rozwijają wyobraźnię i poczucie sprawności. Wybrane role pomagają uświadomić sobie własne przekonania i uczucia, a także pozwalają na przetestowanie nowych sposobów zachowania. Często stosuje się mity czy metafory – w ten sposób można pozbyć się wspomnień i zmartwień, a także lepiej zrozumieć siebie. 

Biblioterapia

Czyli terapia za pomocą literatury – książek, publikacji literackich, albumów. Taka terapia pobudza wyobraźnię, pozwala utożsamić się z bohaterami i na tej podstawie pracować nad własnymi problemami.

Efekty i korzyści arteterapii

W wyniku procesu twórczego, w osobie, która tworzy następuje:

• uwolnienie i pozbycie się stłumionych emocji 
• obniżenie poziomu napięcia 
• rozwinięcie komunikacji niewerbalnej 
• wzmocnienie poczucie możliwości i bezpieczeństwa 
• wzrost poziomu wiedzy i samoakceptacji 
• zwiększenie świadomości motywacji własnych działań i zachowań 
• wzmocnienie chęci wyrażania siebie i spontaniczność. 

Arteterapia umożliwia:

• rozwijanie własnej kreatywności 
• komunikowanie się niewerbalnie 
• pokazanie światu własnych doświadczeń i odczuć 
• zaspokojenie potrzeb: akceptacji, bezpieczeństwa, współudziału 
• zrozumienie własnych aspiracji i potrzeb 
• zobaczenie świata wieloma zmysłami 
• poznawanie innych – zmiana optyki patrzenia na swoje problemy 
• zaakceptowanie siebie i innych 
• stworzenie przestrzeni do określenia granic 
• tworzenie pozytywnych zachowań i reakcji 
• przyjemność, relaks.  

Wykorzystanie arteterapii w edukacji osób dorosłych nie tylko uczy i dostarcza pewien zasób wiedzy, ale i poszerza kompetencje jednostki oraz rozwija empatię, akceptację i zrozumienie.