Bestaansonzekerheid duurzaam verminderen en voorkomen

De huidige manier waarop systemen van hulp en ondersteuning werken, schiet tekort voor mensen in bestaansonzekerheid. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) adviseert de overheid dan ook om het zelfredzaamheidsprincipe af te schaffen om bestaansonzekerheid te voorkomen en verminderen. Hulp en ondersteuning moet zich niet richten op korte termijn herstel, maar op weerbaarheid op de lange termijn.. 

Van overleven naar bloeien

In het advies Van overleven naar bloeien: bestaansonzekerheid voorkomen en verminderen wordt een andere visie aangereikt op het bevorderen van bestaanszekerheid. Niet gericht op zelfredzaamheid maar op bloei. De overheid overschat door het leggen van de focus op zelfredzaamheid het doenvermogen van mensen. Het gevolg: mensen krijgen te laat en kortstondig de hulp die ze nodig hebben. Dit leidt ertoe dat zij lange tijd in onzekerheid blijven leven of hier telkens weer in terugvallen. 

RVS presenteert in haar advies drie principes die ervoor zorgen dat systemen bestaansonzekerheid gaan voorkomen en verminderen. Bij iedere aanpassing in stelsels, beleid of uitvoering moet worden getoetst of deze bijdragen aan 1) ontplooĩng, 2) sociale relaties en 3) samenhang in hulp en ondersteuning:

1. Maak beleid gericht op ontplooĩng: geef mensen de mogelijkheid om vaardigheden en hulpbronnen te ontwikkelen, zodat ze een basis hebben om zelf een bloeiend bestaan op te bouwen.
2. Creēer en versterk sociale relaties: schaf tegenstrijdigheden in beleid af en zie een hulpvraag niet langer als een eenmalige transactie maar als startpunt van een langdurige relatie.
3. Zorg voor ondersteuning die werkt: samenhang in hulp is hoognodig om een onontwarbare stapeling van hulp te voorkomen.

Bron: Raad voor Volksgezondheid & Samenleving