Ditmer heeft een achtergrond in loopbaanadvies en is werkzaam als senior coach en adviseur levens lang ontwikkelen en duurzame inzetbaarheid. Nicolien heeft ervaring op het gebied van verandermanagement en bekommert zich om ondersteunende beroepen die in de moderne maatschappij kunnen worden vervangen door digitale alternatieven. Bij AWVN is ze manager business support, verantwoordelijk voor het inkopen van opleidingen en manager operations van Tiptrack. Samen werken Nicolien en Ditmer aan het leerplatform Tiptrack.

Waarom is de ontwikkeling van volwassenen belangrijk?
Voor de ontwikkeling van de individuele werknemer is de context waarin iemand zich bevindt van heel grote invloed. Of een werknemer inzetbaar is hangt enerzijds af van een aantal individuele beslissingen, maar in hogere mate van de omstandigheden die de werkgever creëert. Wat opvalt is dat werkgevers vaak pas in actie komen als er iets fout gaat. Maar er gaat zoveel aan vooraf.  Organisaties kunnen winnen door, behalve adequaat in te spelen op wat er fout gaat, ook in te zetten op preventie en amplitie (krachtgerichte aanpak).

We zien om ons heen dat mensen met veerkracht gelukkiger zijn en meer waarde toevoegen op hun werkplek. Vooral in ondersteunende beroepen zien we dat mensen soms in een slachtofferrol zitten en niet voldoende kunnen reflecteren op zichzelf. Door middel van Tiptrack (waarover later meer), kunnen we mensen helpen om persoonlijk leiderschap op te pakken. Er zijn altijd zaken waarop men geen invloed heeft, maar je bepaalt zelf hoe je daarmee om gaat. Mensen denken soms dat ze geen keuze hebben. Die denken: ‘ik moet werken om geld te verdienen’, en dat is meestal ook waar, maar je bepaalt zelf waar en hoe je dat doet. Dat besef is heel belangrijk.

Veerkracht, flexibiliteit en omgang met tegenslag zijn ontwikkelbare competenties. Die kun je leren. Iedereen heeft al vanaf jonge leeftijd ervaring met leren. Alleen bij sommige mensen zit er veel pijn, verdriet en teleurstelling in hun leerervaringen. Het zelfvertrouwen in eigen effectiviteit kan enorm beschadigd zijn. En die is heel belangrijk om stappen te durven zetten.

Welke rol speelt de werkgeversvereniging in het leren van volwassenen?
In de wereld van loopbaanadvies kwam er een overstap naar positieve psychologie. We gingen van probleemgestuurd naar krachtgestuurd werken. We zien in arbeidsverhoudingen dezelfde beweging ontstaan. AWVN speelt hierin een rol op macro-, meso- én microniveau. Enerzijds beïnvloeden wij mede arbeidsomstandigheden en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt door onze actieve rol in de polder. Anderzijds weten wij veel mensen te bereiken en hebben het vermogen om voor hen individueel iets te kunnen betekenen.

Wat is Tiptrack?
Tiptrack is een digitaal platform en een interactieve tool voor alle werkenden in Nederland. Tiptrack stimuleert gebruikers om zelf de regie te nemen over hun loopbaan en inzetbaarheid. Werkgevers en sectoren kunnen het budget dat zij hebben voor duurzame inzetbaarheid via Tiptrack inzetten zodat werknemers zelf kunnen uitzoeken hoe zij hun inzetbaarheid kunnen vergroten. Die inzetbaarheid gaat niet alleen over werk, maar ook over de eigen ontwikkeling, vitaliteit, financiële gezondheid en werk-privébalans. Via Tiptrack kun je als werknemer leerinterventies kopen om op deze vijf thema’s te ontwikkelen. Dat kan een cursus of opleiding zijn, maar ook loopbaanadvies of een coachingstraject.

We focussen ons daarnaast op grijs verzuim. Een werknemer kan wel fysiek op het werk zijn, maar kan zich bijvoorbeeld zorgen maken over iets wat thuis speelt. Daardoor kan de persoon misschien niet goed functioneren op de werkvloer. Neem bijvoorbeeld problemen met de eigen financiën. Via Tiptrack kan deze persoon bellen met een gratis helpdesk voor financiële vragen en desgewenst financieel advies kopen, waardoor die persoon met de volle aandacht op het werk kan zitten.

De kern van Tiptrack is dat mensen autonomie krijgen over hun inzetbaarheid, leerbehoefte en ontwikkelingsmogelijkheden. Het is niet alleen aan de werkgever om te bepalen wat de werknemer nodig heeft. Idealiter beslist de werknemer vooral ook zelf en met Tiptrack kan dat. Er zijn werkgevers die kaders stellen aan het beschikbare aanbod op Tiptrack, omdat ze willen dat het wel toepasbaar moet zijn in het werkveld. Maar er zijn ook allerlei creatieve cursussen die niet direct een koppeling hebben naar de werkvloer. Er zijn werkgevers die deze soort cursussen juist beschikbaar stellen, omdat voor sommige werknemers het creëren van een positieve leerervaring als eerste stap belangrijker is dan de inhoud.

Hoe is Tiptrack tot stand gekomen?
Het bestaat al een aantal jaren. De eerste versie is ontworpen op basis van een literatuuronderzoek naar eigenaarschap. Als uitgangspunt namen we een gedragsveranderingsmodel. Gedragsverandering verloopt via vier fases: inzicht, intentie, actie en volhouden. Na een paar jaar hadden we veel data verzameld over het gebruik van het platform. In de analyse zagen we dat een groep gebruikers alles uit het platform haalde en zich goed ontwikkelde. Daar waren we trots op! We zagen ook dat 80% niet intrinsiek gemotiveerd is zich te ontwikkelen, wat klopte met ons literatuuronderzoek.  

Toen zijn we opnieuw begonnen met als kerngedachte: hoe ontwikkel je een platform dat mensen stimuleert om de juiste route te doorlopen? Op basis van de verzamelde data, bestaande uit analyses van klikgedrag van gebruikers en interviews, zijn er persona’s ontwikkeld. We ontdekten dat de meeste gebruikers en werkgevers starten in de fase van actie en gelijk een leerinterventie kochten. Tegelijkertijd zagen we dat een webshop met leeraanbod alleen niet de gewenste resultaten opleverde. Daarom kunnen gebruikers nu op basis van een test suggesties voor aanbod ontvangen die past bij hun score en situatie. Daarnaast biedt Tiptrack ruim 1750 tips en meer dan 20 tests en tools naast een catalogus van meer dan 24.000 opleidingen, trainingen en trajecten. Op deze manier bereikt elke gebruiker een optimaal resultaat dat past bij de fase en situatie waar hij of zij zich in bevindt.  

Hoe sluit het platform aan bij de gebruiker?
De nieuwste versie van Tiptrack is ontwikkeld met de gebruiker als uitgangspunt. Dat is op het gebied van gebruiksvriendelijkheid, maar ook op basis van het vertrouwen wat werknemers in het platform hebben. Uit alle enquêtes die zijn afgenomen blijkt dat werknemers het fijn vinden dat Tiptrack los staat van hun werkgever. Zo durven gebruikers op het platform in te vullen dat ze zich niet lekker voelen en dat ze bijvoorbeeld graag een interventie op het gebied van psychische of financiële ondersteuning willen aanschaffen. Ze hoeven geen toestemming van hun werkgever te vragen. Er is veel vertrouwen in het platform. Dat is heel krachtig. Werkgevers vinden het ook steeds logischer dat hun werknemers zelf verantwoordelijk zijn voor hun leerproces.

Wat maakt Tiptrack uniek?
Tiptrack zet de werknemer centraal en de focus ligt minder op de werkgever. Er blijven altijd bepaalde certificeringen en diploma’s die een werknemer verplicht moet hebben voor bepaalde beroepen of taken. Denk aan veiligheid of in de medische zorg. Dat is een bedrijfsoplossing en daar moet je als werknemer en werkgever samenwerken om te zorgen dat je voldoende gecertificeerd bent voor dat type werk. De visie die steeds breder gedragen wordt is dat formeel opleiden gezien wordt als compliance waarbij medewerkers breed worden ondersteund met behulp van een open leerplatform.

Tiptrack is een tool dat je mensen in handen geeft om te kijken of ze zelf het stapje naar ontwikkeling durven te zetten. De tool maakt dit laagdrempeliger, omdat iedereen zelf kan beslissen hoe en op welk tempo hij of zij zich ontwikkelt. De werknemer is eigenaar van dat proces.

Impact van corona
In maart begon in Nederland de lockdown en viel iedereen stil. Als werkgeversvereniging besloten we toen om gratis aanbod beschikbaar te stellen voor iedereen die thuis zat. De tijd die vrij kwam voor mensen die thuis kwamen te zitten moesten zij kunnen besteden aan ontwikkeling, vonden wij. Binnen twee weken hebben wij een gratis versie van Tiptrack ontwikkeld met 250 gratis e-learnings vanuit onze leveranciers.

De gevolgen van de coronacrisis bewijzen dat het van belang is om werknemers te laten ontwikkelen. Het laat zien hoe wendbaar en veerkrachtig zowel het bedrijf als de werknemers moeten zijn. Er zijn sectoren die helemaal stil kwamen te liggen en sectoren die overuren moesten draaien. Het is al heel lang bekend dat mensen niet meer hun hele carrière bij één werkgever blijven. Arbeidsmarktwaarde is iemands grootste goud en een werkgever is medeverantwoordelijk voor het opbouwen daarvan. Een werkgever is gevoelig voor economische ontwikkelingen en kan niet garanderen een werknemer voor altijd te kunnen vasthouden. Daarom zijn zij ook verantwoordelijk voor de inzetbaarheid van hun werknemers. Het samen creëren van arbeidsmarktwaarde door zowel de werknemers zelf als door de werkgevers is de kern van de taak die wij als maatschappij in de komende tien jaar hebben.