European Commission logo
Inloggen Maak een account aan
Je kunt meerdere woorden selecteren met scheidingskomma

EPALE - Elektronisch platform voor volwasseneneducatie in Europa

Blog

Grondstofredders maken de toekomst!

Mensen met een ondersteuningsvraag werken vaak op plekken waar hergebruik van grondstoffen centraal staat. Duurzaamheid en inclusiviteit gaan zo mooi samen!

Profile picture for user lidwien vos de wael.
Lidwien Vos de Wael
Community Collaborator (Silver Member).
EPALE Ambassador.

Onlangs hoorde ik dat werkontwikkelbedrijven zich steeds meer met duurzaamheid bezighouden. En dat veel mensen met een ondersteuningsbehoefte op plekken werken waar circulaire economie centraal staat. Vaak zijn ze betrokken bij hergebruik van hout, textiel en andere grondstoffen, bijvoorbeeld via een kringloopbedrijven. Zo zijn duurzaamheid en inclusiviteit mooi met elkaar verbonden. Daar wil ik graag meer over weten. Ik steek mijn licht op bij de landelijke koepelorganisatie Cedris (waarover later meer), bezoek een start-up in Zwolle en praat met een grondstofredder. 

 

Allereerst de start-up in regio Zwolle

Weever Circulair bestaat pas net een jaar en is nu al genomineerd voor een prijs als duurzame ondernemer. Dan doe je het goed! Initiatiefnemer Gerwin de Vries is de bevlogen motor achter de sociale onderneming. Hij vertelt: ‘Wij werken aan een toekomst waarin zero waste in de bouwsector het uitgangspunt is. Waardevolle grondstoffen mogen niet verloren gaan. We halen waardevolle materialen uit sloop- en renovatiepanden. Deze buiten- en binnendeuren, hangtoiletten, plafondplaten, isolatiemateriaal, dakgoten enz. verkopen we vervolgens via onze webshop en vanuit onze circulaire HUB. Soms na een schoonmaak- en opknapbeurt in onze werkplaats. Zo dragen we bij aan een wereld waarin hergebruik van grondstoffen vanzelfsprekend is. We doet dit werk met grondstofredders. Een mooie positieve benaming die toch wel een stuk beter klinkt dan ‘mensen met een (tijdelijke) afstand tot de arbeidsmarkt’. Onze grondstofredders zijn onze grootste schat. Vaak komen ze via omliggende gemeenten in de regio Zwolle. Ze volgen eerst een talent- en ontwikkelroute bij Weever Circulair. In deze training gaat het echt om de persoon: wat is jouw manier van leren? Waar zit je talent? Wat past bij echt jou? Na meerdere (zelf-)assessments krijgt de persoon een advies. Dat kan zijn: terug naar school, arbeidsmatige dagbesteding, beschermd werk of uitstroom naar regulier werk, zoals een duurzame werkplek bij Weever Circulair of elders op de arbeidsmarkt. Bij ons leren ze natuurlijk veel in de praktijk. Verder geven we trainingen, zoals de VCA-training voor het certificaat veilig en gezond werken. Die training hebben we voor onze mensen wat aangepast naar twee uur gedurende vier weken in plaats één hele volle dag. In de trainingen vertellen we natuurlijk ook waarom we ‘grondstoffen redden’ belangrijk vinden en waarom we circulair willen bouwen. Niet iedereen begrijpt dit meteen. Zo vonden veel mensen die bij ons werken het eerst maar raar dat we de materialen niet naar de stort brengen. Weggooien leek toch logischer. Maar inmiddels zien ze dat veel materialen waarde hebben en ook echt verkocht worden. Na verloop van tijd valt vaak het kwartje en gaan ze meedenken.’

 

In de kantine vertelt grondstofredder Gerjan, 38 jaar

‘Vroeger werkte ik in een tuinderij, in de komkommers. Daar was ik na 20 jaar wel een beetje klaar mee. Ik kwam bij Impact (een maatschappelijke werkgever in Kampen) terecht en daar vroeg Gerwin mij of grondstofredder niet iets voor mij was. Ik kon eerst een tijdje met de jongens meelopen om te kijken of het wat voor mij was. Ook voor de langere termijn. Ik ging overal mee naar toe en ik vond het leuk. Je komt op allerlei plekken. Normaal gesproken werken we met zijn drieën op een plek. Als grondstofredder word je door een bedrijf of particulier ingehuurd om te helpen. Bijvoorbeeld bij een kantoorpand dat gesloopt wordt of bij iemand die 35 jaar spullen heeft verzameld. Dan kijken we eerst of er nog wat bruikbaars bij is. En als dat zo is, halen wij dat op. In Staphorst is een kringloopwinkel verbouwd. Die moet opnieuw ingericht worden. Wij maken die winkel mooi met tweedehands hout en balken die we eerst op een bouwlocatie hebben gered. Zo doen we mooi aan hergebruik. We gaan naar appartementen die gerenoveerd gaan worden en die maken we vooraf helemaal leeg. De mensen laten zoveel spullen liggen. Alles wat nog bruikbaar is halen we netjes weg en die verkopen we in onze webshop. 

 

Je moet wel handigheid krijgen in dit werk. Het moet veilig, want je werkt ook met machines. Op den duur leer je de kneepjes van het vak: goed afmeten, zagen, timmeren en plafondplaten netjes weghalen zonder dat ze breken (foto). Dat heb ik allemaal geleerd hier. Ik was totaal niet bekend in dit werk. Ik vind het hartstikke leuk werk, het is heel afwisselend. Je redt mensen met hun klusjes en daarna maak je andere mensen weer blij met de spulletjes die je gered hebt. Balken, deuren, kozijnen, wc potten, wastafels, laminaat, goede schroeven, van alles. Dat gebruiken we bij weer een volgend project. 

 

Als grondstofredders doen wij goed werk voor de maatschappij: de spullen rouleren. Als groep leveren we goed werk af en aan het einde van de dag stap je tevreden in de bus. En ik kijk nu wel anders naar materialen. Het is eeuwig zonde als je alles maar weggooit. In de kringloop zie je een bank voor 10 euro of een stoel voor 5 euro. Als je een student bent is het mooi om dat te kopen en voor mensen die niet veel geld hebben is dit ideaal. Het is hier goedkoper dan bij de bouwmarkt. Zelf heb ik in mijn appartement alles nieuw en netjes. Ik ben wel zuinig op mijn spullen. 

 

Ik heb mijn plekje hier wel gevonden. Ik wil hier voor geen goud meer weg. De komende jaren wil ik nog meer leren, bijvoorbeeld met machines werken. En ik wil mijn heftruckcertificaat halen. 

 

Met het klimaat houd ik me niet zo bezig. Ik denk wel dat er wat aan de hand is. Maar uiteindelijk hebben wij het niet in de hand. Een andere groep houdt zich daarmee bezig. Dat is hun pakkie-an, niet de mijne. Ik houd me bezig met grondstof redden. Dat is ook een belangrijke taak in deze maatschappij’. 

 

Ik ben onder de indruk van de drive waarmee Gerwin een mooi circulair bedrijf opbouwt en van het enthousiasme waarmee grondstofredder Gerjan over zijn werk vertelt. Dat doen ze ook in deze video, gemaakt i.v.m. nominatie Duurzame Ondernemer Zwolle.

 

 

Cedris

In het Duurzame Daden Magazine van Cedris lees je nog meer inspirerende voorbeelden waarbij werkontwikkelbedrijven zich voor duurzaamheid en circulariteit inzetten. Cedris is de landelijke vereniging die zich inzet voor een inclusieve arbeidsmarkt. Merel van Sliedregt is hier verantwoordelijk voor duurzaamheid. Zij benadrukt: ‘Duurzaamheid is echt een actiepunt voor ons. Zeker niet alleen ‘omdat het moet’ vanwege Europese duurzaamheidseisen. Duurzaamheid past echt bij onze missie. Onze mensen werken immers vaak op plekken waar het om circulariteit draait. Onze leden bieden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vaak (om)scholing naar beroepen in de duurzaamheidssector aan’. 

 

Ik vraag Merel of de werknemers, naast de benodigde technische kennis, ook duurzame of groene vaardigheden leren. Weten ze bijvoorbeeld waarom het plaatsen van zonnepanelen een duurzame actie is of waarom je als groenmedewerker een nieuw maaiplan volgt? Is dit opgenomen in de leerlijnen? Het lijkt me mooi als je op een feestje kan uitleggen hoe jouw werk van maatschappelijk belang is. Merel beaamt dat ‘groene kennis’ inderdaad steeds meer in de scholing wordt opgenomen: ‘Zo zijn de medewerkers van cupXchange trots op hun bijdrage aan een betere planeet omdat zij werken aan het hergebruik van bekers! Een aantal werkontwikkelbedrijven en sociale ondernemingen ontwikkelde inmiddels een ‘circulair ontwikkelpad’ voor mensen die in dit soort werksoorten aan de slag gaan.’

 

Bij kwaliteitsbezoeken en in een jaarlijkse vragenronde vraagt Cedris de werkontwikkelbedrijven nadrukkelijk naar de ontwikkelingen rond duurzaamheid. Daarbij gaat het zowel over duurzame inzetbaarheid als om de bijdrage aan een betere planeet, hoe circulariteit in het bedrijf vorm krijgt, hoe ze (gaan) bijdragen aan de energietransitie en het behalen van de klimaatdoelen. 

 

Ontwikkelbedrijven die duurzamer willen werken lopen ook tegen barrières aan. Merel: ‘Vaak is er onvoldoende capaciteit en geld om goed te kunnen verduurzamen. En in de samenwerking met ketenpartners merken we ook dat het soms lastig is om jonge mensen te vinden die in de duurzaamheidssector willen werken. Ambachten als repareren, sorteren en stofferen hebben soms nog een wat minder aantrekkelijk stoffig imago. Maar hopelijk krijgt dit soort essentiële ambachten in de nabije toekomst hun verdiende aanzien’.

 

Merel wijst op nog meer mooie voorbeelden hoe mensen met een ondersteuningsvraag volop bijdragen aan de circulaire economie. Ik pik er nog twee uit: medewerkers van de Bigagroep in Zeist sorteren bedrijfskleding van bijvoorbeeld Defensie voor maximale recycling en hergebruik. Hun collega’s bij DZB Leiden transformeren laagwaardig hout zoals pallets tot waardevol constructiehout, isolatiepanelen, gevelbekleding voor woningbouw en scholen en bijzonder smaakvol kantoormeubilair.

Dit soort voorbeelden geven vertrouwen. Ze laten zien dat innovatie, inclusie en duurzaamheid steeds meer hand in hand gaan.

REPAIR – REUSE – REFURBISH – UPCYCLE


Dit blog is ook opgenomen bij het Dossier: Duurzaamheid en volwasseneneducatie

Likeme (0)