ok. 4 minuty czytania - polub, linkuj, komentuj!

Liczba ludności Polski w 2016 roku wynosiła 38,4 mln, gdzie seniorzy stanowili prawie 24% tej populacji (9 mln). Ciągle rosnąca liczba mieszkańców w wieku 60 lat i więcej wyraźnie wskazuje, iż proces starzenia się społeczeństwa w Polsce, jak i w całej Europie trwa. ^[1]  

Światowa Organizacja Zdrowia sieciuje Miasta Przyjazne Starzeniu

Coraz to więcej państw dostrzegając twardą demografię i niewątpliwą kontynuację tego procesu wprowadza zmiany mające na celu zaspokojenie potrzeb najstarszych obywateli. W celu ułatwienia wymiany doświadczeń pomiędzy zaangażowanymi w zmiany miastami i społecznościami, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) utworzyła w 2010 roku międzynarodową Sieć Miast i Gmin Przyjaznych Starzeniu (The WHO Global Age-friendly Cities and Communities Network). Sieć obecnie zrzesza 541 miast z 37 państw za całego świata. ^[2]

W 2007 roku ukazał się przewodnik Miast Przyjaznych Starzeniu (Global Age-friendly Cities: A Guide). Zostały w nim wskazane obszary, które według samych seniorów wymagają zmian, by udoskonalić w miastach proces aktywnego starzenia się społeczeństw.

Wyróżniono osiem obszarów związanych z życiem w mieście przyjaznym starzeniu się - należą do nich:

• transport,
• mieszkalnictwo,
• partycypacja społeczna,
• szacunek i inkluzja społeczna,
• partycypacja społeczna i zatrudnienie,
• komunikacja i informacja,
• wsparcie społeczności i usługi zdrowotne,
• przestrzenie publiczne i budynki. ^[3]

Miasta Przyjazne Starzeniu w Polsce

Gdynia jako pierwsza w Polsce dołączyła do sieci WHO w 2016 roku. W tym samym roku także i Poznań otrzymał certyfikat Miasta Przyjaznego Starzeniu. ^[4]  Ostrów Wielkopolski to trzecie miasto, natomiast Opole jest w trakcie ubiegania się o to wyróżnienie.

Członkostwo w sieci jest formą docenienia przez WHO miast i ich dotychczasowych działań w obszarze polityki senioralnej, a przez umożliwienie wymiany dobrych praktyk - realizowanych na rzecz poprawy jakości życia seniorów - także i motywacją do kontynuowania działań.

Pakiet „Poznań VIVA senior” jako przykład działań w zakresie miejskiej polityki senioralnej

Do praktyk wartych naśladowania należeć może wprowadzany obecnie w Poznaniu pakiet "Poznań VIVA senior". Usługi i działania realizowane w ramach pakietu, mają w założeniu  skutecznie wspierać seniorów w jak najdłuższej samodzielności i aktywności – zarówno w domu, jak i poza nim.

„Poznań VIVA senior” skierowany jest do ponad 140 tys. mieszkańców stolicy Wielkopolski i oferuje możliwość skorzystania z pięciu usług, do których należą:

POZNAŃSKA ZŁOTA KARTA - upoważnia do korzystania z szeregu rabatów do miejsc w Poznaniu świadczących usługi z zakresu  edukacji, kultury, sportu, turystyki, zdrowia czy szeroko rozumianej rozrywki.

ZŁOTA RĄCZKA DLA SENIORA - oferuje samotnym seniorom (po 65 roku życia) bezpłatną pomoc przy drobnych domowych usterkach. Pomoc dotyczy prostych czynności technicznych, niewymagających pilnej interwencji, specjalistycznej wiedzy ani uprawnień - np. wymiana żarówki.

TAKSÓWKA DLA SENIORA - oferuje bezpłatne usługi transportowe seniorom, którzy ukończyli 70 rok życia i  mają trudności w samodzielnym poruszaniu się komunikacją publiczną. Celem podróży mogą być takie miejsca jak urzędy, szpital lub cmentarz.

PUDEŁKO ŻYCIA to małe, plastikowe pudełko, które po uzupełnieniu przez seniora i jego lekarza rodzinnego o najważniejsze informacje o stanie zdrowia i uwagach oraz zaleceniach, należy schować do lodówki. Służby medycznym w trakcie udzielania pomocy otrzymują dzięki temu szybki dostęp do tych najważniejszych informacji.

KSIĄŻKA DLA SENIORA - oferuje bezpłatną możliwość dostarczania książek, audiobooków i filmów z zasobów Biblioteki Raczyńskich tym seniorom, którzy z powodu niepełnosprawności i innych ograniczeń w funkcjonowaniu mają trudność w dotarciu do biblioteki. ^[5]

Podsumowując ten temat, warto wskazać, że jest on tak szeroki i pełen wyzwań, jak sama starość. Trudność w odpowiedzi na pytanie o to, jakie powinny być miasta przyjazne starzeniu się, jest wynikiem heterogeniczności i bardzo zróżnicowanych potrzeb tej najstarszej w społeczeństwie grupy wiekowej.

Warto natomiast przyglądać się miastom z sieci WHO i ich działaniom  w zakresie realizacji polityki senioralnej, by móc te dobre rozwiązania wdrożyć (w indywidualnym i możliwym zakresie)  w innych miastach w Polsce.

Chcąc budować przestrzeń przyjazną seniorom w swoich społecznościach, nie trzeba jednak posiadać certyfikatów, ani przynależeć do sformalizowanych grup czy instytucji. Często oddolne działania tworzą dobre praktyki, które w efekcie mogą być z czasem przyjmowane i wdrażane w standardy polityki senioralnej miasta.

dr Nina Woderska – z wykształcenia pedagog, wykładowca w Wyższej Szkole Nauk o Zdrowiu i Studium Kształcenia Kadr, pracownik Centrum Inicjatyw Senioralnych w Poznaniu oraz trener w Stowarzyszeniu Centrum Rozwoju Edukacji Obywatelskiej CREO. Ambasadorka EPALE.

Interesujesz się edukacją seniorów? Szukasz inspiracji, sprawdzonych metod prowadzenia szkoleń i niestandardowych form aktywizacji seniorów?

Tutaj zebraliśmy dla Ciebie wszystkie artykuły na ten temat dostępne na polskim EPALE! 

Zobacz także:

Zoom na innowacje społeczne w Domach pomocy społecznej

Potencjał i wyzwania klubów seniora jako miejsc aktywizacji osób starszych

Miasto przyjazne starzeniu, czyli jakie?

6 powodów, dla których seniorzy (nie) korzystają z mediów społecznościowych

Być czy nie być … wolontariuszem na starość? Oto jest pytanie. O znaczeniu wolontariatu w życiu seniorów

#Zdrowie – kampanie prozdrowotne w edukacji pozaformalnej dorosłych

Edukacja (d)o starości. Dlaczego i dla kogo nawiązywanie relacji międzypokoleniowych jest ważne

Źródła:

^[1] Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za rok 2016, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2017.
^[2] WHO Global Network for Age-friendly Cities and Communities, www.who.int/ageing/projects/age_friendly_cities_network/en/ (data wglądu: 25.03.2018).
^[3] Miasta Przyjazne Starzeniu: Przewodnik, www.publica.pl/wp-content/uploads/2014/12/MIASTA-PRZYJAZNE-STARZENIU.pdf (data wglądu: 25.03.2018).
^[4] Poznań dla seniorów, Miejski Informator Multimedialny, www.poznan.pl/mim/info/news/poznan-dla-seniorow,111213.html (data wglądu: 25.03.2018).
^[5] Miasto Poznań zostało przyjęte do sieci miast przyjaznych starzeniu WHO, Centrum Inicjatyw Senioralnych w Poznaniu, www.centrumis.pl (data wglądu: 25.03.2018).