KONTROLING KAO PRETHODNICA DJELOVANJA INTERNE KONTROLE I INTERNE REVIZIJE
Privredna komora Crne Gore je 3. jula organizovala seminar „Kontroling kao prethodnica djelovanja interne kontrole i interne revizije – gdje prestaje kontroling, a započinju kontrolni mehanizmi?“
– Moderno korporativno upravljanje sve više koristi nove forme kontrolnih mehanizama koje je neophodno uspostaviti. U navedenom kontekstu, na seminaru će se pojasniti uloga kontrolinga, kao kontrolnog alata, ali i prednosti za uspješno utemeljenje sistema internih kontrola, te pravilnu i blagovremenu reakciju interne revizije u tom kontekstu – istakla je predstavnica Sektora za obrazovanje i kvalitet u PKCG, Marga Koković.
Takođe, navela je ona, neophodno je jasno definisati strateški i operativni nivo kontrolinga, kao i neophodnost uspostavljanja kontrolnih varijabli, poput KPI faktora i detaljnog budžetiranja, na osnovu kojih kontroling utvrđuje potencijalne anomalije u poslovanju.
Učesnici seminara imali su priliku da dobiju odgovore koji se odnose na ključna mimoilaženja u planiranju i dinamici aktivnosti kontrolinga u odnosu na internu reviziju, potom odstupanja u opsegu, djelovanju i organizacionoj poziciji, ali i da konstatuju jasne zajedničke vrijednosti koje predstavljaju integrativnu tačku pomenutih kompanijskih funkcija i sektora u kompaniji.
Predavač je bio prof. dr Ivo Županović, koji ima dugogodišnje iskustvo u ovoj oblasti, a zaposlen je već 24 godine u Jugopetrolu AD, gdje je između ostalog, obavljao razne menadžerske pozicije, uključujući funkciju direktora kontrolinga maloprodajne mreže. Redovni je profesor iz oblasti finansijske analize, finansijskog menadžementa, upravljanja prihodima, upravljanja rizicima i kontrole i revizije na Univerzitetu Mediteran u Podgorici, Fakultetu za biznis i turizam i Fakultetu za, logistiku i komunikacije u Budvi.
U svom izlaganju, Županović je objasnio osnovnu svrhu kontrolinga, naglasivši njegovu ulogu u asistiranju menadžmentu prilikom donošenja strateških i operativnih odluka s ciljem povećanja likvidnosti i profitabilnosti, te stvaranja dodatne ekonomske vrijednosti. Suprotno tome, navodi on, interna revizija fokusira se na prevenciju rizika, upravljanje rizicima, sprječavanje zloupotreba te poboljšanje djelotvornosti sistema internih kontrola.
– Kontroling je ključan za uspješno poslovanje jer omogućava da se pravovremeno donose odluke zasnovane na tačnim informacijama – rekao je Županović, dodajući da efikasno poslovanje nije moguće bez adekvatne koordinacije između kontrolinga i interne revizije.
On je posebno istakao tri osnovne koncepcije kontrolinga: računovodstveno orijentisanu, koja se bavi pripremom i adekvatnim tretmanom računovodstvenih podataka; informacijski orijentisanu, koja se odnosi na koordinaciju u prikupljanju i korišćenju informacija putem menadžment informacionih sistema (MIS); te upravljački orijentisanu koncepciju, koja se fokusira na harmonizaciju sistema vođenja kroz integrativni kontroling.
Razlikujući strateški i operativni kontroling, Županović je naglasio da strateški kontroling obuhvata dugoročne planove i strateške ciljeve, dok se operativni kontroling bavi svakodnevnim operacijama, praćenjem troškova, prihoda i performansi.
On se osvrnuo i na internu reviziju u organizacionoj strukturi, istakavši da opseg njenog djelovanja obuhvata procjenu eliminacije ili umanjenja rizika, te savjetovanje menadžmenta o premošćivanju uočenih nedostataka. S druge strane, kontroling se fokusira na detektovanje odstupanja od budžetiranih vrijednosti i simulaciju scenarija za buduće poslovne aktivnosti.
Prema njegovim riječima, planiranje i dinamika aktivnosti takođe se razlikuju između ovih funkcija. Interna revizija definiše svoje aktivnosti kroz godišnji plan revizije i reaguje na ad hoc rizike, dok kontroling definiše aktivnosti kroz godišnji budžet, prati svakodnevna odstupanja i alarmira menadžment.
Zajednički sistemi vrijednosti kontrolinga i interne revizije, kako je istakao, uključuju povjerenje, odgovornost, kompetentnost, efikasnost i prilagodljivost. Ovi sistemi vrijednosti omogućavaju menadžmentu ostvarenje ciljeva i umanjenje devijacija, brzo uočavanje i ispravljanje grešaka te prevenciju potencijalne štete za kompaniju.
– Kontroling ne samo da konstatuje odstupanja u odnosu na budžetirane vrijednosti već promptno alarmira odstupanje od navedenih racio parametara, a sinergija kontrolinga i interne revizije ključna je za unapređenje poslovnih procesa i osiguranje dugoročnog uspjeha kompanije – zaključio je Županović.