Psychologiczne aspekty aktywizacji i edukacji osób starszych: doświadczenia władz lokalnych w Gondomar, Portugalia

“Psychological aspects of activating and educating older people: Experiences of a Local Authority of Portugal – Gondomar” to tytuł prezentacji Joao Pedro Constanucio, przedstawionej na III Podlaskim Forum Aktywności Osób Starszych.
Władze miasta Gondomar (obszr metropolitalny Porto) i działające organizacje pozarządowe realizują wiele projektów na rzecz ludzi starszych. W 2006 roku powstał tam Uniwersytet Seniora. Celem uniwersytetu jest zapewnienie mieszkańcom po 50 roku życia działań związanych z edukacją, rekreacją, kulturą i nauką. W roku jego powstania liczył 55 słuchaczy, a obecnie 350 osób. Przeważają podobnie jak w Polsce – kobiety. Kursy prowadzą nauczyciele–wolontariusze. W całym kraju zarejestrowanych jest 316 uniwersytetów trzeciego wieku, w których wiedzę zdobywa 45 tysięcy słuchaczy.
Uniwersytet Seniora w Gongomar oferuje seniorom udział w zajęciach edukacyjnych z 60 dyscyplin do wyboru (płatne 50 euro rocznie). Jedną z bardzo ciekawych, nowatorskich dyscyplin jest nauka matematyki poprzez muzykę, a zwłaszcza rytm. Są także bezpłatne zajęcia teatralne, artystyczny taniec, taniec latino. Sukcesem uniwersytetów jest to, iż wielu studentów czynnie angażuje się w działania na rzecz innych osób np. w ramach wolontariatu w szpitalach.
Joao Pedro Constanucio przedstawił również psychologiczne aspekty edukacji osób w wieku starszym oraz wpływu aktywności i edukacji ustawicznej na jakość życia i poczucia samotności ludzi starszych (badania wykonane w ramach pracy dyplomowej studentów Uniwersytetu w Porto, wykonane równolegle na 45-osobowych grupach aktywnych i biernych seniorów). Pozytywne rezultaty odnotowano u osób, które uczęszczają na zajęcia czy kursy. Dotyczyło to zwłaszcza zdrowia psychicznego, poczucia samotności i równowagi emocjonalnej. Gość z Portugalii zachęcił przedstawicieli organizacji działających na rzecz ludzi starszych do mierzenia efektów tej pracy i pokazania naukowych dowodów wielu korzyści wynikających z tych poczynań.