Katarzyna Jagodzińska, w ramach uzyskanego w 2020 roku stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dokonała pogłębionego przeglądu projektów społecznych – włączających odbiorców – realizowanych przez niektóre polskie muzea. Część z tych instytucji zajmuje się sztuką inne opowiadają historię lub zajmują się popularyzacją wiedzy antropologicznej. Powstały w ten sposób wpisy dotyczące 50 projektów z 32 muzeów. Jak pisze sama inicjatorka i realizatorka przedsięwzięcia:

„Atlas muzealnej partycypacji powstał po to, aby zgromadzić wiedzę na temat projektów i programów partycypacyjnych realizowanych przez polskie muzea. Aktualnie wiedza ta jest rozproszona i udostępniana jedynie fragmentarycznie na stronach internetowych muzeów, podczas branżowych konferencji czy artykułach publikowanych w branżowych periodykach.

Celem Atlasu jest udostępnienie zgromadzonego materiału muzealnikom i animatorom kultury, który będzie rodzajem atlasu dobrych praktyk oraz źródłem inspiracji dla kolejnych projektów i programów. Wzajemna wiedza na temat programów realizowanych przez muzea jest w środowisku ograniczona i brakuje poradnika zbierającego te programy. Atlas prezentuje też te nieudane lub nie w pełni udane działania, co w założeniu ma umożliwić uczenie się na błędach. Ponadto Atlas może być źródłem wiedzy o programach partycypacyjnych realizowanych przez muzea wśród publiczności”.

Powstałe opracowanie może być również krytycznie wykorzystywane przed edukatorów i edukatorki starających się w swojej praktyce wykorzystywać metody partycypacyjne. Poprzez analizę zebranych przykładów możliwa jest refleksja, na ile są one przykładem faktycznego uczestnictwa odbiorców w procesie współtworzenia instytucji edukacyjnej, jaką jest bez wątpienia muzeum, a na ile tylko w jakimś stopniu dotyka tego zagadnienia.

Kategoria „partycypacji społecznej” wymaga od instytucji kultury większego namysłu i pogłębienia,  aby precyzyjnie określić, które z podejmowanych działań faktycznie koncentrują się na procesie, na współpracy jednostek i instytucji, a które tylko pozorują taki stan. Dodatkowej uwagi wymaga od nas monitorowanie sytuacji, w których model partycypacyjny wykorzystuje się w związku z realizacją celów różnych od tych, które ideowo wpisują się w wizję i misję muzeum lub galerii.

Karol Sienkiewicz we wstępie do Sztucznych piekieł wspomina, że Sherry R. Arnstein w klasycznym tekście Drabina partycypacji opisuje ową „drabinę”, stopniując ją: „od braku uczestnictwa w przypadku manipulacji czy terapii, przez pozorne uczestnictwo w przypadku informowania, konsultacji czy ugłaskiwania, po uspołecznienie władzy, które ma miejsce w przypadku partnerstwa, delegowania czy kontroli obywatelskiej”. Zdaniem Arnstein za partycypacją musi iść redystrybucja władzy, a im większy stopień redystrybucji, tym lepiej.

Materiał przybliżony przez Katarzynę Jagodzińską można czytać, jako przykłady muzealnych działań rozpiętych na kontinuum od wąskiego i tradycyjnego postrzegania partycypacji wyłącznie jako praktyki konsumpcyjnej („wzięcie udziału”, „przyjście”, „zobaczenie”, „przeczytanie”) aż po te głębokie i inkluzywne. Szczęśliwie tych ostatnich w opracowaniu Jagodzińskiej jest najwięcej.