ok. 5 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Stara prawda trenerska mówi, że jak się nastawiasz na to, że w grupie będą trudni uczestnicy – to ich z pewnością znajdziesz. Kiedy wchodzisz na salę szkoleniową z odbezpieczoną bronią, jak rewolwerowiec na rynek małego miasteczka w samo południe – na pewno znajdziesz kogoś, do kogo warto strzelić. Tylko czy to strzelanie będzie wtedy sensowne? Dziś drugi artykuł z serii – zobaczmy, jak radzić sobie z trudnymi zachowaniami uczestników. Pierwszy artykuł znaleźć można tutaj.

W pierwszym odcinku napisałem, że:

- w trakcie każdego szkolenia przenikają się dwie płaszczyzny – treści merytorycznych i procesów w grupie.

- zazwyczaj trenerzy zajmują się realizacją celów merytorycznych, pilnując tego, żeby wątki procesowe nie wpłynęły negatywnie na merytoryczną stronę szkolenia

- model reakcji polega na obserwowaniu zachowań, wyciągania wniosków na temat motywacji tych zachowań, podjęcia decyzji o interwencji oraz przeprowadzenia interwencji.

Czas zatem na rozwinięcie tego, co to znaczy interwencja.

Cztery możliwe interwencje

Będziemy trzymali się opisu, w którym rozważamy dwie płaszczyzny – merytoryczną i procesową. Tabela poniżej pokazuje w pierwszej kolumnie w sposób symboliczny te dwie płaszczyzny za pomocą dwóch linii.

  Źródło: opracowanie własne na podstawie M. Kossowska, I. Sołtysińska (2006), Budowanie zespołów. Materiały szkoleniowe – ćwiczenia, formularze, wskazówki dla prowadzącego. Kraków: Oficyna Ekonomiczna.

Czarna – to merytoryka, czerwona – to wątki procesowe. W drugiej kolumnie widzimy opis tego, co w danym momencie się dzieje. Trzecia kolumna opisuje możliwe do podjęcia interwencje. Jak widać w pierwszym wierszu mamy interwencje najbardziej łagodną, w kolejnych wierszach idziemy w stronę interwencji bardziej stanowczych.

Wszystko wygląda prosto i przejrzyście, wystarczy tylko dobrać interwencję. Jak zawsze jednak przy prostych modelach, można popełnić tutaj błędy.

Najczęstsze błędy

• Najczęstszym jest chyba za szybkie podejmowanie interwencji, pomijanie etapu monitoringu. Trenerka lub trener za szybko w tym układzie reagują na zachowania uczestników, nie dając sobie szansy na to, żeby zastanowić się nad motywami tych zachowań.
• Kolejny błąd to zbyt szybkie sięganie do interwencji głębokiej. Czyli takie zachowania trenerki bądź trenera, które zatrzymują przebieg szkolenia i wyciągają na wierzch wszystko to, co dzieje się pod powierzchnią. Chodzi tutaj o przysłowiowe zachowania prowadzących w stylu: „No dobrze, porozmawiajmy o tym, co się dzieje w grupie” stosowane domyślnie w przypadku każdego dysfunkcjonalnego zachowania w grupie. Nie oznacza to, że interwencje głębokie nie są nam potrzebne. Chodzi o to, żeby nie sięgać po nie za szybko.
• Prowadzący mogą też zbłądzić w drugą stronę, czyli m.in. zbyt lekko reagować na naprawdę destrukcyjne zachowania pojawiające się w grupie. Na przykład uczestnik reaguje agresywnie, a my próbujemy interwencji niespecyficznej, zmieniamy przebieg ćwiczenia, ogłaszamy przerwę, w trakcie której nie rozmawiamy z agresywnym uczestnikiem. Albo na sali pojawia się nietrzeźwy wyraźnie uczestnik, a my próbujemy jakoś to „ograć”, bez wyraźnego zwrócenia na to zachowanie uwagi.

Obszar radzenia sobie z trudnymi zachowaniami jest ważnym elementem pracy trenera. Im więcej poświęcimy mu uwagi i namysłu, tym większą mamy szansę na to, że nasze interwencje będę adekwatne i efektywne.

Rafał Żak – trener / coach / autor / mówca. Zajmuje się rozwojem ludzi i organizacji. Promuje rozwój oparty na dowodach. Autor książek „Rozwój osobisty. Instrukcja obsługi”, „Nie myśl, że NLP zniknie”, "Trener w rolach głównych" oraz "Yyyyy. Jak podejmować dobre decyzje.". Ambasador EPALE.

Zobacz także:

W samo południe cz. 1/2

Jak robić RTE?

Trener się chwali!

Czego uczy nas pandemia

Pandemiczne trendy, kierunki, tendencje