Blog 10 Październik 2022

Być bibliotekarzem w Chorwacji

Opis realizacji job shadowing w ramach Erasmus + w Gradskiej Knjižnicy Marka Marulića w Splicie, Chorwacja

ok. 5 minut czytania - polub, linkuj, komentuj!

Przez 5 wrześniowych dni razem z koleżanką po fachu miałam niepowtarzalną okazję przyglądać się pracy bibliotekarzy w Gradskiej Knjižnicy Marka Marulića w Splicie, dwóch filiach wyżej wymienionej Biblioteki Centralnej oraz Biblioteki Uniwersyteckiej w Splicie. Ta wspaniała możliwość, jaką daje program Erasmus + Edukacja Dorosłych, została przeze mnie wykorzystana, aby podpatrzyć to, co mamy wspólne, to, co nas różni oraz to, co warto wykorzystać w naszych placówkach.

Dział Wypożyczalni dla Dorosłych z literaturą piękną Gradskiej Knjižnicy Marka Marulića w Splicie...

^{fot. archiwum autorki}

Miejska Biblioteka w Splicie została założona w 1951 roku pod nazwą Posudbena Biblioteka „Lending Library”. 1993 roku nazwa została zmieniona na tą, którą placówka posługuje się dzisiaj – Gradska Knjižnica Marka Marulića. W roku 2008 Biblioteka Centralna została przeniesiona do przebudowanego częściowo budynku dawnej jugosłowiańskiej armii federalnej. Z tego powodu – jak nam tłumaczyła nasza opiekunka, Pani Maruśka – każdy starszy mieszkaniec Splitu wie gdzie znajduje się główna biblioteka w mieście.

Marko Marulić to legendarna już postać w Chorwacji. To on, jako pierwszy napisał tekst w języku narodowym Chorwatów w 1521 roku – Juditte, przybliżający historię biblijnej postaci. W ubiegłym roku biblioteka obchodziła uroczystą 500 rocznicę wydania pierwszego tekstu w języku chorwackim. Z tej okazji w zabytkowej scenerii Zamku Dioklecjana został nakręcony film promujący patrona biblioteki. Miałam niepowtarzalną okazję zobaczyć wydanie z XVIII wieku, które zostało nam udostępnione w Dziale Zbiorów Specjalnych Spalatina Biblioteki Uniwersyteckiej.

^{Źródło: http://www.gkmm.hr/stranica/film-500-godina-judite-}

Aby mieć porównanie z naszymi bibliotekami, prosiłyśmy o częściowe dane za rok 2021. Wyglądają one następująco:

Czytelnicy aktywni: 17742
Dzieci do lat 14: 4390
Młodzież od lat 15-17: 1480
Dorośli od lat 18-65: 9862
Osoby powyżej 65 roku życia: 2010
Całkowita liczba wypożyczeń: 350389
Liczba wizyt w bibliotece ( w tym również on-line): 3701230
Liczba wydarzeń organizowanych przez bibliotekę, w tym również warsztatów edukacyjnych
Kolekcja Zbiorów Specjalnych Spalatina: 8733
Całkowita liczba księgozbioru: 408160
Materiały zdigitalizowane: 10581MB

Dział Multimedialny Gradskiej Knjižnicy Marka Marulića w Splicie.

Dział Zbiorów Specjalnych Spalatina Gradskiej Knjižnicy Marka Marulića w Splicie.

^{fot. archiwum autorki}

Co jest inne niż w Polskich bibliotekach?

Moim zdaniem główną różnicą jest to, że za korzystanie ze zbiorów biblioteki należy uiścić niewielką opłatę.

13, 27 Euro - roczny dostęp

6, 64 Euro - dostęp na 3 miesiące

1, 33 Euro - dzienna wejściówka

Istnieje cały system zniżek, który umożliwia jeszcze tańsze korzystanie z biblioteki.

Wszędzie wypatrywałam działu z literaturą polską. .

^{fot. archiwum autorki}

Bibliotekarze pracują w systemie Zaki. System jest bardzo intuicyjny, ogólne zasady działania są bardzo podobne do Sowy, w której pracuję w swojej bibliotece. Dużą różnicą jest możliwość wykupowania licencji na e-booki bezpośrednio z panelu systemu – wykupiona licencja obejmuje 62 wypożyczenia.

Można wypożyczyć 5 sztuk materiałów znajdujących się w zbiorach biblioteki: książek, filmów, płyt CD, e-booków, audiobooków (przed pandemią było to 3 egzemplarze) na okres 21 dni. Jedynie gry planszowe wypożyczane są na krótszy okres czasu - 5 dni. Czytelnik ma prawo prolongować woje wypożyczenie. Za nieterminowe zwroty są również naliczane opłaty – podobnie jak u nas.

Nasza opiekunka, gdy rozmawiałyśmy na temat realizacji zakupów książek do księgozbioru, tłumaczyła nam, że książki w Chorwacji są bardzo drogie, przeciętny koszt to ok. 20 Euro. Wydatki na książki są podobnie jak u nas częściowo finansowane przez Ministerstwo, oraz władze samorządowe.

Biblioteka Centralna ma 9 filii, z, pośród których 2 miałyśmy okazję odwiedzić –Trstenik oraz Grohote znajdującą się na wyspie Šolta. W bibliotekach podpatrywałam bibliotekarzy w trakcie pracy, wszyscy byli sympatyczni, odpowiadali na nurtujące mnie pytania.

W sposób szczególny dopytywałyśmy o sposoby promocji czytelnictwa w bibliotekach. Omawiałyśmy te już zrealizowane przez placówkę – projekty, promocje książek, spotkania autorskie, wystawy, warsztaty dla dorosłych, oraz te, które są aktualnie w trakcie realizacji np. w filii Trstenik jest realizowany projekt „Za dobre vibre, čitaj libre”. W ramach projektu przeprowadzany jest gruntowny remont piwnicy biblioteki, w którym będzie znajdował się magazyn na książki. Głównym celem projektu jest umożliwienie dostępu do książek osobom spoza miasta. Zakupiony został bus, który zostanie wyposażony w półki z książkami i tym samym będzie przekształcony na bibliobus. Koniec realizacji jest przewidziany na pierwszy kwartał 2023 roku.

Projekt „Za dobre vibre, čitaj libre”, filia Trstenik.

^{fot. archiwum autorki}

Miałam niepowtarzalną okazję uczestniczyć w anglojęzycznym Klubie Książki. Było to bardzo ważne i ciekawe dla mnie doświadczenie, ponieważ sama prowadzę w Ełku DKK. Mogłam więc podpatrzeć i porównać sposoby moderowania dyskusji.

Zgodnie z harmonogramem naszego stażu, nasza opiekunka zorganizowała nam wizytę w Bibliotece Uniwersyteckiej. To druga biblioteka w Chorwacji pod względem liczby zgromadzonych zbiorów – ponad 500 000. Biblioteka udostępnia swoje zbiory jedynie studentom oraz pracownikom naukowym. Co ciekawe, ze zbiorów można korzystać jedynie na miejscu, co jest bardzo ciekawym pomysłem, ponieważ nie jest blokowany dostęp do ograniczonej liczby egzemplarzy, tak jak to się dzieje w przypadku wypożyczenia woluminu. Jedynie pracownicy naukowi mogą wypożyczać na zewnątrz książki. Biblioteka oferuje jednocześnie kilka kilkuosobowych sal do wspólnej pracy (trzeba je uprzednio rezerwować). Placówka jest otwarta do późnych godzin nocnych, umożliwia to bardzo dobry dostęp do zbiorów studentom, którzy w ciszy mogą przygotować się do egzaminów.

Jeden z czterech nowoczesnych magazynów w Bibliotece Uniwersyteckiej.

Monografia Splitu z początku XX wieku, Dział Zbiorów Specjalnych Spalatina, Biblioteka Uniwersyte...

^{fot. archiwum autorki}

Jestem bardzo wdzięczna za możliwość wzięcia udziału w programie Erasmus + Edukacja Dorosłych. Była to dla mnie wspaniała okazja do poznania obcego kraju od tej drugiej strony, niedostępnej dla zwykłego turysty. Zostałam bardzo ciepło i życzliwie przyjęta przez bibliotekarzy w Splicie. Miałam możliwość zapoznać się z historią miasta oraz kraju podczas zwiedzania najważniejszych zabytków miasta: Pałacu Dioklecjana oraz Muzeum Ivana Meštrovića. Poznałam bogate tradycje kulinarne związane ze Splitem oraz regionem splitsko-dalmatyńskim. Ponadto, co jest dla mnie bardzo istotne, wyjazd poprawił moją komunikatywność w języku angielskim oraz umożliwił nawiązanie zagranicznych kontaktów z bibliotekarzami w Splicie.