In september 2019 sprak Marianne Driessen, coördinator professionalisering en consultant bij het NA Erasmus+ Onderwijs & Training Nederland, in het kader van een job shadowing in Wenen met Carin Daniel-Ramirez-Schiller en Christoph Sackl. Beiden zijn werkzaam bij de afdeling Erwachsenenbildung van het Nationalagentur Erasmus+ Bildung. Hieronder volgt een weergave van dit gesprek.

Austausch über Aufbau und Arbeitsweisen 

Het NA is in staat geweest om in de afgelopen jaren het aantal aanvragen voor de volwasseneneducatie (AE: adult education) en ook de totale bedragen sterk te verhogen. Er zijn enkele grote consortia met wel 20 leden. De hoofdaanvrager is meestal een wat grotere organisatie met wat meer ervaring. De aanvragers zijn heel divers, zoals ook bibliotheken en musea. Naast enkele grote, zijn er ook veel kleine aanvragers. Maar bij AE hebben ze in Oostenrijk de grootste projecten van alle onderwijsvelden! Digitalisering en inclusie (bereiken meer/andere doelgroepen) zijn belangrijke inhoudelijke thema’s.

Financiering

Oostenrijkse NA voelt zich zeer ondersteund door het ministerie van onderwijs. Ze krijgen zelfs wat extra financiering, bovenop Erasmus+.  Er wordt in Oostenrijk veel aangeboden aan AE, zoals bijvoorbeeld Tweedekansonderwijs, Bildung, en allerlei andere projecten. De kwaliteit is hoog. 

Professionalisering

Ook professionalisering is een belangrijk thema. Er is een landelijk instituut, het Bundesinstitut für Erwachsenenbildung (BIFEB), dat allerlei cursussen en leergangen aanbiedt voor mensen die werken in de AE. Zeer goede kwaliteit! Verder zijn er per Bundesland enkele grotere instituten die zich hiermee bezighouden. Natuurlijk zijn er ook veel (kerkelijke) vrijwilligersorganisaties. Het is het NA gelukt om de belangrijkste partijen, waarvan BIFED en een is, bij elkaar te brengen. 

Voorlichting over volwasseneneducatie

In de voorlichting wordt EPALE altijd gepromoot, ook om partners te vinden. Daarnaast ook het E+ Projects Platform en de diverse TCA’s voor AE. Veel aanvragers worden persoonlijk bezocht, vooral die instellingen die voor het eerst aanvragen. In Oostenrijk zijn er negen Bundesländer. Elk land heeft zijn eigen netwerk van AE-instellingen. Elke land heeft jaarlijks een ‘Vollversammlung’, door de afdeling AE van de landsregering. Daar gaan ze altijd heen en geven voorlichting over E+ en EPALE en Euroguidance voor loopbaanbegeleiding en oriëntatie. Dat doen ze heel laagdrempelig, met een E+ hoekje waarin ze mensen ontvangen voor een gesprek. Ze geloven heel erg in de persoonlijke benadering. Daarnaast werken ze ook met webinars, maar dat is er vooral voor mensen die niet kunnen komen. Bij een voorlichtingsbijeenkomst wordt de hele bijeenkomst als Webinar uitgezonden en later op de website gezet. Vooral voor KA2 houden ze de voorlichting zo simpel mogelijk om niet af te schrikken. Vaak wordt geadviseerd om met een exchange project te beginnen. Daarnaast bieden ze ook final checks aan: een adviesgesprek over de projectaanvraag. Die wordt gelezen en van commentaar voorzien in een persoonlijk gesprek. 

Projectbeoordelingen

Er wordt geen beoordeling gegeven en geen garantie voor toekenning. De personen die dit doen zijn niet de beoordelaars. Dat kost allemaal veel tijd en inspanning, maar dat is terug te zien in de aanvragen: 90% van alle KA1-aanvragen wordt goedgekeurd. Van KA2 is dat maar 25%, maar dat is in vergelijking met de andere sectoren nog redelijk hoog. In KA1 gaat het vaak om het volgen van een cursus. Daarna komt job shadowing en heel soms een leeropdracht (lesgeven). Bij job shadowing kan het ook gebeuren dat de gastorganisatie een tegenbezoek brengt.
KA2: good practices AE die specifiek gericht zijn op professionalisering:

• GenderStrat4EQquality: gender equality training, criteria, standards, curriculum (met handbook voor trainers) http://www.noel.gv.at/noe/Frauen/genderstrat4equalitycurriculumen.html 
• Active 80 plus: valuing and valorizing the knowlegde and skills of people 80+ (met handboek voor trainers) http://www.act-80plus.eu/ 

Algemene indruk en leerpunt voor Nederland 

De AE in Oostenrijk is gedegen uitgewerkt en goed opgezet. Het belang van de persoonlijke benadering binnen deze sector en in het algemeen binnen Erasmus+ wordt hier weer bevestigd: dit nemen we mee als leerpunt naar Nederland. 
 

Dit blog hoort bij het Dossier Job shadowing