Een gesprek met Hulya Celik, voorzitter van de Stichting Wezenlijk, die als doel heeft mensen te helpen door middel van kunst en cultuur hun talenten te leren gebruiken en ontplooien. 

Ik praat met Hulya Celik, voorzitter van de Stichting Wezenlijk, naar aanleiding van hun Erasmus+ project “Bi-culturele hoogbegaafden van 7 tot 77”. Ze vertelt: “Bij onze bezoeken hebben we vooral ontdekt dat onze doelgroep ook uit die creatieve hoogbegaafden bestaat. Gregory Feist, een Amerikaanse psycholoog, die gepubliceerd heeft over de psychologie van creativiteit, ontdekte dat creatieve mensen zowel binnen de wetenschap als in de kunsten zich graag afzonderen en daarnaast in sociale situaties ook snel overprikkeld raken. Allebei kenmerken die toe te schrijven zijn aan creatieve hoogbegaafden”. Binnen de Stichting Wezenlijk is men tot de conclusie gekomen dat een kunstvorm een goed aanbod is om die overmatige waarnemingen te uiten. “Door het project zijn wij op goede ideeën gekomen om deze doelgroep nog beter van dienst te zijn, want of je bi-cultureel hoogbegaafd bent of hoogbegaafd, onze ervaring is tot nu dat dit onderwerp echt nog in de kinderschoenen staat. Er is nog veel tijd nodig om aan meer informatie te komen. Over de methode die we tijdens de cursus in Bodrum - zie Bi-culturele hoogbegaafden tussen 7 en 77 | EPALE (europa.eu) - hebben gezien, hebben we in Antalya geleerd hoe dat toegepast werd bij volwassenen. Die ervaring willen we hier met jullie delen”.

Ons bezoek aan Antalya 

"In Antalya zijn we - samen met twee collega’s uit Palencia, Spanje - te gast geweest bij de volgende instellingen en scholen: 

• Antalya Metropolitan Minicipality Conyaalti 
• Maturation Institution, Sinav College 
• Camlibel Public Education Center 
• Olgunlasma Enstitusu Antalya 
• Antalya Science and Art Centre, Bilsem 

Hiermee hebben we een diversiteit gezien aan wat er in Antalya allemaal aangeboden wordt op het gebied van ontplooiing, kunst, cultuur en ontwikkeling. Dit in diverse gradaties: van laagdrempelig voor alle inwoners tot onderwijs voor volwassenen tot extra aanbod voor leerlingen die hoogbegaafd zijn. Antalya heeft ons hierdoor een mooie dwarsdoorsnede laten zien van alles wat raakvlakken heeft met het onderwerp van ons project. 

We zijn overal zeer hartelijk ontvangen met Turkse koffie en thee met plaatselijke lekkernijen. 
Na de algemene informatie kregen we uitgebreide rondleidingen en hebben we een kijkje mogen nemen bij een grote hoeveelheid aan activiteiten. Hier konden we ook de deelnemers aan het werk zien en we mochten ook vragen aan hun stellen. Wat opviel was dat de mensen met zeer veel plezier aan het werk waren en dat ze vol trots hun creaties aan ons lieten zien. Bij een van de organisaties werd ons zelfs een workshop aangeboden, waarin we ook onze eigen creativiteit kwijt konden. 

Wat we zagen is dat er veel aanbod vanuit de overheid is, waar gratis gebruik van gemaakt mag worden door jong en oud; de enige vereiste is dat je inwoner bent van de gemeente. 
Dit aanbod is zeer uitgebreid: diverse sportactiviteiten, dans, muziek, leren van talen, maar ook de mogelijkheid om diploma’s te behalen, zoals bijvoorbeeld schoonheidsspecialist en hiermee aan het werk te kunnen. Dus niet alleen activiteiten om de sociale cohesie te bevorderen, maar ook om migranten de taal te leren en de mogelijkheid te bieden om certificaten te verkrijgen. 

Bij een andere organisatie stonden tradities en cultuur juist weer hoog in het vaandel. Er wordt ook onderzoek gedaan naar de geschiedenis en hoe alles op de traditionele manier gemaakt moet worden. Hier werkten voornamelijk vrouwen die dit leerden, zodat dit van generatie op generatie overgedragen kan worden, waardoor deze kennis niet verloren gaat. De link met hoogbegaafdheid kan hier gevonden worden in de zin van creatieve begaafdheid. 

Weer een andere organisatie had vooral veel aandacht voor ‘drop-outs’, leerlingen met beperkingen, zoals autisme et cetera, en migranten. Hier zetten docenten zich in om te zorgen dat ook deze groeperingen een kans krijgen om zich te ontwikkelen en daarmee een kans op de arbeidsmarkt te verkrijgen. Het cursusaanbod is zeer divers, waardoor er veel mogelijkheden zijn voor iedereen. 

Wat ons opviel bij alle organisaties en scholen die we bezocht hebben, is dat de zelfgemaakte creaties overal tentoongesteld werden in de gangen en alle ruimtes. Dit gaf een kleurrijke en warme aankleding van het gebouw en het gaf meteen weer wat er allemaal gedaan werd. 

De laatste school die we bezochten was speciaal voor leerlingen met een IQ van 130 en meer. 
Deze leerlingen moeten een test afleggen om toegelaten te worden tot dit onderwijs, wat ze volgen naast en na hun reguliere basis- en middelbare schoolopleiding. Het bijzondere van deze school is dat ieder individu een eigen programma kan volgen en kan werken aan zijn of haar specifieke talenten op het gebied waar hun interesse ligt. 
Naast dat de leerlingen hier hun talenten kunnen ontplooien komt het ook ten goede aan hun sociale ontwikkeling, omdat ze hier kunnen werken met gelijkgestemden. Er is met name veel aandacht voor kunst en science. Op de ICT-afdeling zijn zelfs prijzen gewonnen met uitvindingen op medisch en technisch gebied! 

Naast al deze bezoeken heeft onze gids ons ook de oude stad van Antalya laten zien en wat verteld over de historie en cultuur van deze mooie stad. Ook zijn we getrakteerd op een heerlijke lunch op een terras met een prachtig uitzicht over de zee en de haven van Antalya". 

Hulya is zeer tevreden over het project tot nog toe.”We hebben een mooi inkijkje gehad in wat Antalya allemaal te bieden heeft op het gebied van cultuur, migranten, kunst en mogelijkheden voor talentontwikkeling. Dit is ook wat wij als Stichting Wezenlijk toejuichen en waar we aandacht aan willen besteden. Waar in Nederland de nadruk veel meer gelegd wordt op hoge intelligentie, is ons idee dat in Turkije hoogbegaafdheid meer gezien wordt in de vorm van creatief begaafd zijn”.